Nga tìm thấy lỗ hổng trong Công ước Montreux để củng cố Hạm đội Biển Đen

Nga có thể sử dụng một lỗ hổng trong Công ước Montreux và tăng cường sức mạnh cho Hạm đội Biển Đen, cổng thông tin Covert Shores đưa tin.

Đầu tháng 3, Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố đóng cửa eo biển Bosporus và Dardanelles đối với các tàu quân sự theo quy định của Công ước Montreux. Đương nhiên, tin tức này ngay lập tức gây xôn xao trên các phương tiện truyền thông phương Tây.

Giới phân tích cho rằng quyết định của Ankara sẽ hạn chế nghiêm trọng khả năng di chuyển của hạm đội Nga ở Biển Đen và ảnh hưởng đến việc triển khai chiến dịch đặc biệt ở Ukraine.

Trên thực tế, những eo biển này là con đường thủy trực tiếp duy nhất từ ​​Địa Trung Hải đến Biển Đen, và việc áp dụng Công ước Montreux có thể hạn chế sự di chuyển đối với tàu chiến Nga.

Tuy nhiên như lời của tổng biên tập Tạp chí Covert Shores, chuyên gia quân sự phương Tây nổi tiếng H.I. Sutton, Nga "có một con át chủ bài trong tay áo của mình".

“Dự kiến, hạm đội Nga sẽ sử dụng mạng lưới đường thủy nội địa để thực hiện quá trình chuyển giao liên hải đội của hai tàu chiến. Điều này cho phép họ hoàn toàn không đến Eo biển Bosphorus”, ông Sutton viết.

Đó là tàu tên lửa nhỏ Uglich Dự án 21631 Buyan-M và tàu chống phá hoại Yunarmeets Tatarstana Dự án 21980 Rook, chúng sẽ đến St.Petersburg từ một căn cứ thường trực tại Kaspiysk để tham gia cuộc duyệt binh hải quân.

Tuyến đường sẽ đi qua kênh Volga - Don, hồ chứa Rybinsk và hồ Ladoga. Các con tàu trong vòng 14 ngày sẽ vượt qua 2,5 nghìn km và 56 âu thuyền cung cấp lối đi qua các lưu vực với mực nước khác nhau.

“Nga có một mạng lưới kênh đào kết nối các cảng của họ ở biển Baltic, Caspian, Biển Đen và Bắc Cực. Các tàu nổi và tàu ngầm với kích thước nhất định có thể di chuyển qua đây”, chuyên gia Sutton nhấn mạnh.

Các nhà quan sát lưu ý, Moskva đã từng sử dụng thủ thuật như vậy. Ví dụ thời kỳ Chiến tranh Lạnh, tàu ngầm BS-555 Dự án 1840 (NATO gọi là Lima) đã được đưa tới Leningrad bằng đường thủy nội địa để hiện đại hóa và tiếp tục phục vụ trong Hạm đội Biển Đen

“Sau khi Liên Xô tan rã, câu hỏi về khả năng sử dụng các tuyến đường thủy này vẫn còn bỏ ngỏ, vì không rõ chúng có hoạt động hiệu quả hay không. Tuy nhiên, đến nay mọi chuyện đã rõ hơn”, chuyên gia Sutton nhớ lại.

Ông Sutton nói thêm, với kẽ hở này Nga có thể tăng cường sức mạnh đáng kể cho Hạm đội Biển Đen mà không cần quan tâm đến Công ước Montreaux.

Có một số hạn chế về kích thước của tàu có thể sử dụng đường thủy nội địa. Nhưng ít nhất các tàu ngầm phi hạt nhân có thể được vận hành theo lối đi này.

Công ước Montreux quy định những hạn chế đối với việc di chuyển của các tàu chiến không thuộc Thổ Nhĩ Kỳ giữa Biển Đen và Địa Trung Hải. Mặc dù Nga có lợi thế hơn hẳn so với các quốc gia không thuộc Biển Đen, nhưng vẫn có một rào cản nhất định đối với tàu ngầm.

“Tuy nhiên Nga đã tìm ra kẽ hở để di chuyển các tàu ngầm đóng tại Biển Đen qua eo biển Bosporus. Các cuộc diễn tập là một phần của chuyến đi (hoặc đến) nhà máy đóng tàu ở Biển Baltic như một phần của công tác bảo dưỡng, không giới hạn trong công ước".

"Không chỉ có vậy, tàu ngầm có thể ở lại Địa Trung Hải trong nhiều tháng để triển khai hoạt động. Đương nhiên, các chuyến đi bảo dưỡng như thế này luôn gây tranh cãi”, ông Sutton nói thêm.

Vị chuyên gia lưu ý, các tuyến đường thủy nội địa sẽ mang lại cho hạm đội Nga khả năng đưa tàu ngầm và tàu chiến đến Biển Đen mà không cần đi qua eo biển của Thổ Nhĩ Kỳ. Ngoài ra, tuyến đường này "trực tiếp" hơn.

Tổng biên tập của Tạp chí Covert Shores tin tưởng: “Vì vậy, việc đưa tàu ngầm qua eo biển Bosphorus dường như không cần thiết nếu Nga tìm ra được con đường mới”.