Mỹ bí mật chuyển tên lửa ATACMS tầm bắn 300 km cho Ukraine

Một quan chức cấp cao giấu tên của Mỹ cho biết, Washington đã bí mật gửi cho Ukraine một số lượng không xác định Hệ thống tên lửa chiến thuật quân đội (ATACMS).

Đây là một phần trong gói viện trợ trị giá 300 triệu USD mà Tổng thống Mỹ Joe Biden đã phê chuẩn hôm 12/3 vừa qua.

"Tổng thống Biden yêu cầu bí mật bổ sung tên lửa vào gói viện trợ, nhằm bảo đảm an ninh tác chiến và yếu tố bất ngờ cho Kiev", người này cho hay.

Quan chức Mỹ không tiết lộ số lượng tên lửa ATACMS được cung cấp trong đợt này.

Theo quan chức này, Ukraine đã lần đầu tiên sử dụng ATACMS có tầm bắn 300 km hôm 17/4, nhắm vào một căn cứ không quân của Nga cách tiền tuyến khoảng 165 km.

Trước đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết, sáng 17/4, lực lượng Kiev đã tấn công căn cứ không quân Dzhankoy của Nga trên bán đảo Crimea.

Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan sau đó xác nhận "số lượng đáng kể" tên lửa loại này đã được chuyển đến Ukraine.

Tuy vậy ông Sullivan cảnh báo "không vũ khí nào có thể trở thành viên đạn bạc" đủ sức thay đổi cục diện chiến sự.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Vedant Patel nói rằng lô tên lửa ATACMS tầm xa được chuyển đến Ukraine trong tháng 4. Hiện Giới chức Nga và Ukraine chưa bình luận về thông tin này.

Mỹ hồi tháng 9/2023 bắt đầu chuyển giao biến thể M39 Block I của tên lửa ATACMS có tầm bắn khoảng 165 km cho Ukraine.

Biến thể này nặng hai tấn, mang đầu đạn chùm chứa 950 quả đạn con M74, được trang bị hệ thống dẫn đường quán tính, có thể khai hỏa từ pháo phản lực HIMARS và MLRS M270.

Hệ thống dẫn đường quán tính và không có thiết bị định vị vệ tinh khiến tên lửa này miễn nhiễm với các biện pháp chế áp điện tử của Nga tiến hành, vốn từng khiến bom dẫn đường JDAM-ER và rocket HIMARS của Ukraine đánh trượt mục tiêu.

Giới chức và chỉ huy quân đội Ukraine từng nhiều lần kêu gọi Mỹ viện trợ phiên bản M39A1 Block I có tầm bắn 300 km để tập kích các mục tiêu của Nga nằm cách xa tiền tuyến.

Biến thể này sử dụng đầu đạn chùm chứa 300 đạn con M74 và chỉ nặng bằng một phần ba so với đầu đạn của M39 Block I, đồng thời bổ sung hệ thống định vị vệ tinh để tăng độ chính xác.

Mỹ ban đầu từ chối chuyển mẫu ATACMS tầm bắn 300 km do lo ngại Ukraine tập kích sâu vào lãnh thổ Nga, làm leo thang chiến sự và dẫn đến xung đột trực tiếp giữa Nga và phương Tây.

Quan chức Mỹ giấu tên nói rằng Mỹ thay đổi thái độ sau khi "Nga sử dụng tên lửa đạn đạo Triều Tiên hồi cuối năm 2023 và mở chiến dịch tập kích hạ tầng thiết yếu của Ukraine".

Quân đội Mỹ cuối tháng 1 cũng tìm ra phương án bảo đảm khả năng chiến đấu, giúp chính quyền Tổng thống Biden thúc đẩy nỗ lực cung cấp tên lửa tầm xa cho Ukraine.

Vị quan chức này cho biết, ông Biden được Cố vấn An ninh Quốc gia Jake Sullivan, Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin, Ngoại trưởng Antony Blinken và Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Charles Brown khuyên gửi tên lửa tầm xa cho Ukraine.

Cung theo vị quan chức này, Tổng thống Biden đã chỉ thị cho các trợ lý của mình đưa ATACMS vào gói hàng nhưng phải giữ bí mật để bảo vệ "an ninh hoạt động và yếu tố bất ngờ" của Ukraine.

Hồi tháng 10 năm ngoái, Tổng thống Nga Vladimir Putin chỉ trích động thái này là "một sai lầm khác của Mỹ".

Tổng thống Putin tuyên bố, những tên lửa này của Mỹ cũng không thể thay đổi tình hình trên chiến trường Ukraine, mà chỉ kéo dài nỗi đau của Ukraine.