Những con số không nói dối: Nền kinh tế Mỹ thực sự đang gặp khó khăn

Tờ Bloomberg cho biết, dữ liệu được thu thập được trong tuần này không khiến nhiều người cảm thấy phải nghi ngờ về việc nền kinh tế Mỹ đang rơi vào trạng thái hỗn loạn và đang tăng trưởng chậm lại sau khi bứt tốc vào cuối năm ngoái.

Quý I/2022, sản lượng thực sự đã giảm 1,5%, trong khi Goldman Sachs dự đoán tăng trưởng kinh tế Mỹ chỉ đạt 2% trong quý thứ hai. Nhưng lạm phát đã ghi nhận ở mức cao nhất trong 40 năm, lãi suất tăng với tốc độ nhanh nhất kể từ năm 1994, và thị trường chứng khoán giảm 20% từ đầu năm.

Theo cả Cơ quan Quản lý và Cục Dự trữ Liên bang Mỹ, lạm phát khiến nền kinh tế tăng trưởng chậm lại, bị cho là có liên quan đến tất cả mọi thứ xoay quanh đại dịch Covid-19 và cuộc chiến của Nga tại Ukraine .

Đại dịch Covid đã làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, cản trở hoạt động vận tải biển và chuyển nhu cầu từ dịch vụ sang hàng hóa. Trong khi đó, cuộc xung đột tại Ukraine cũng khiến giá dầu và lương thực tăng vọt.

Tuy nhiên nhiều người vẫn nghi ngờ những yếu tố trên có thể dẫn đến sự phát triển quá nóng của nền kinh tế và áp lực tiền lương.

Theo tờ Bloomberg, hai yếu tố nói trên được nhận xét không dẫn đến sự lan rộng của lạm phát ngày nay đối với tất cả các lĩnh vực của nền kinh tế, gợi nhớ đến nền kinh tế Mỹ đầu những năm 1980.

Thay vào đó, thủ phạm thực sự của tỷ lệ lạm phát cao không thể chấp nhận được tại nước Mỹ ngày nay được tìm thấy trong lập trường bất thường của năm ngoái về chính sách tài khóa và tiền tệ .

Có thể nhắc lại rằng vào tháng 3/2021, cựu Bộ trưởng Tài chính Larry Summers đã cảnh báo rằng Kế hoạch giải cứu của Tổng thống Biden chắc chắn sẽ dẫn đến sự nóng lên của nền kinh tế.

Gói kích thích kinh tế đã được lưỡng đảng thông qua trị giá 3 nghìn tỷ USD vào năm 2020 nhằm phục hồi sau đại dịch, cộng thêm 1,9 nghìn tỷ USD tiếp theo có nghĩa là trong khoảng thời gian hai năm, nền kinh tế Mỹ sẽ nhận được gần 5 nghìn tỷ USD hoặc 20% GDP.

Chịu trách nhiệm nhiều hơn cho vấn đề lạm phát ngày nay là Cục Dự trữ Liên bang (FED) với người đứng đầu là ông Jerome Powell bị đánh giá "đã ngủ quên".

Năm ngoái, vào thời điểm nền kinh tế đang phục hồi mạnh mẽ và nhận được khoản kích thích ngân sách thời bình lớn nhất trong lịch sử, FED đã giữ lãi suất ở mức giới hạn thấp hơn 0 và cho phép cung tiền tăng 40% trong khoảng thời gian hai năm.

Tương tự, vào thời điểm thị trường chứng khoán và nhà đất bùng nổ, FED tiếp tục tăng thêm tính thanh khoản bằng cách vung tiền ra mua 120 tỷ USD trái phiếu kho bạc và chứng khoán thế chấp mỗi tháng.

Do ngân sách và chính sách tiền tệ của năm ngoái bị vượt quá, FED hiện đang buộc phải hãm lại các bước đi của mình nhằm nỗ lực đưa lạm phát trở lại mức bình thường.

Họ đang làm như vậy cả bằng cách tăng lãi suất cơ bản và cam kết giảm quy mô bảng cân đối kế toán của mình xuống 95 tỷ USD một tháng. Điều này lại có nguy cơ đẩy nền kinh tế vào suy thoái vì dễ gây khả năng làm vỡ bong bóng thị trường cổ phiếu và nhà ở.

Trước diễn biến trên, tờ Bloomberg cho rằng vào tháng 11, Tổng thống Biden có thể sẽ bị cử tri trừng phạt trong cuộc bầu cử giữa kỳ vì tình trạng tồi tệ của nền kinh tế.

Trong khi đó ông Jerome Powell - người phải chịu phần lớn trách nhiệm về tình trạng kinh tế bất ổn hiện tại sẽ tiếp tục lãnh đạo FED thêm 4 năm nữa sau khi có xác nhận gần đây về việc ông ta tiếp tục nhiệm kỳ thứ hai.