- Hàng loạt nước cảnh báo sóng thần sau vụ núi lửa phun trào ở Tonga
- Gỗ trên các đảo Thái Bình Dương bị Trung Quốc “thâu tóm” thế nào?
- Các đảo Thái Bình Dương trong "cơn bão" buôn lậu ma túy
Liên lạc quốc tế vừa được khôi phục sau thảm họa kép núi lửa phun trào và sóng thần tại quần đảo Tonga ở khu vực Nam Thái Bình Dương hôm 15-1. Điều này khiến cho thông tin về sự cố ngày càng rõ ràng hơn.
Các nhà khoa học ước tính vụ nổ núi lửa Tonga có sức công phá gấp 500 lần quả bom nguyên tử rơi xuống thành phố Hiroshima trong Thế chiến II
Theo Cơ quan Khảo sát địa chất Mỹ, tiếng nổ từ vụ phun trào núi lửa có thể nghe thấy ở tận Alaska cách hơn 10.000km và đây được cho là một trong những vụ nổ mạnh nhất trên Trái đất trong hơn một thế kỷ qua.
Chính quyền Tonga xác nhận, ngoài nhiều người bị thương, ít nhất 3 người đã thiệt mạng trong vụ phun trào núi lửa
Những đợt sóng thần cao tới 15 m đã tàn phá Togatapu, hòn đảo chính của Tonga, cũng như các đảo 'Eua và Ha'apai. Tại một số hòn đảo, gần như tất cả các ngôi nhà đã bị phá hủy
Vụ nổ "nghìn năm có một" cũng tạo sóng thần quét qua Tonga cùng các quốc đảo láng giềng như Fiji và Samoa, lan tới Nhật Bản và khiến Mỹ phát cảnh báo.
Việc theo dõi hoạt động của núi lửa Hunga Tonga-Hunga Ha'apai đã trở nên khó khăn hơn do miệng núi lửa vốn nằm ngang mực nước biển nay đã chìm hẳn xuống dưới.
Vị trí khởi nguồn vụ nổ là hai hòn đảo nhỏ không người mang tên Hunga-Ha'apai và Hunga-Tonga. Ẩn sâu bên dưới vùng này là ngọn núi lửa khổng lồ với chiều cao 1.800 m và đường kính 20 km.
Núi lửa Hunga Tonga-Hunga Ha'apai phun trào đều đặn suốt hàng chục năm qua, nhưng chỉ là những vụ phun nhỏ, chứng tỏ hệ thống dung nham bên dưới đang tích năng lượng cho một vụ nổ khổng lồ
Đáng lo hơn cả là khả năng tiếp tục xảy ra các đợt phun trào khác và chưa biết vụ phun trào mới nhất hôm 15-1 đã phải là mạnh nhất hay chưa.
Qua nghiên cứu hình ảnh vệ tinh cũng như kinh nghiệm trong quá khứ, các nhà khoa học cho biết vụ phun trào núi lửa dữ dội dưới đáy biển ngoài khơi Tonga có thể gây thiệt hại lâu dài đến môi trường
Đó là các hiện tượng mưa axit, các loài thủy sinh và rạn san hô chết hàng loạt, xói mòn bờ biển, ảnh hưởng đến sinh kế của người dân
Nhiều nước cam kết hỗ trợ Tonga sớm nhất có thể nhưng tro bụi núi lửa đã cản trở các nỗ lực cứu trợ.
Về nhu cầu cấp bách, Tonga đang cần nước vì tro núi lửa gây ô nhiễm nguồn nước trên đảo.
Chiếc máy bay chở hàng cứu trợ đầu tiên đã đến Tonga ngày 20-1. Đó là máy bay vận tải C-17A Globemaster III của không quân Australia hạ cánh xuống sân bay quốc tế Fua’Amoto của Tonga
Cho đến nay, Tonga mới chỉ ghi nhận một ca Covid-19, là ca nhập cảnh từ New Zealand vào tháng 10-2021 nên việc nối lại các đường bay quốc tế cũng có thể kéo theo nguy cơ lây lan đại dịch với quốc đảo này
