Mỹ có thể cung cấp cho Nga một thỏa thuận hấp dẫn về Crimea và Donbass?

Thỏa thuận hấp dẫn về Crimea và Donbass có thể sẽ được Mỹ đưa ra với Nga, bất chấp trong những tháng gần đây, quan hệ giữa Moskva và các nước phương Tây đã xấu đi đáng kể, mà nguyên nhân liên quan đến Ukraine.

Kiev đang muốn trở thành thành viên NATO, trong khi Moskva quyết ngăn cản nước láng giềng gia nhập Liên minh quân sự phương Tây. Theo ông Stephen Szabo - Giám đốc điều hành Học viện Transatlantic, Mỹ và Nga có thể sử dụng kịch bản của Áo để giải quyết vấn đề Ukraine.

Trong bài viết đăng tải trên tờ National Interest (NI), nhà phân tích cho biết: “Năm 1955, Liên Xô và các nước phương Tây đã ký một hiệp định, theo đó Áo trở thành quốc gia thống nhất và trung lập".

"Điều này dẫn đến việc Quân đội Liên Xô và phương Tây phải rút khỏi Áo, đây là lần duy nhất Moskva rút quân khỏi châu Âu trong Chiến tranh Lạnh. Xem xét tình hình ở Ukraine hiện nay, tại sao một giải pháp tương tự lại không hiệu quả"?

Ông Szabo tin rằng Mỹ và các đối tác phương Tây có thể đưa ra cho Nga một thỏa thuận, trong đó cả hai bên sẽ phải đảm bảo tính trung lập của Ukraine.

Hiệp ước này cũng có thể đề cập đến các chủ đề gây tranh cãi liên quan đến việc bố trí các hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ ở châu Âu và việc triển khai Quân đội Nga. Ngoài ra, Nga sẽ giữ lại Donbass và Crimea.

“Donbass - vùng đất được giao cho Ukraine từ thời Liên Xô có thể được tích hợp vào Nga như một phần của thỏa thuận", ông Stephen Szabo đề xuất và nói thêm: "Crimea cũng sẽ vẫn là một phần của Liên bang Nga".

Tuyên bố vội vàng và thiếu chuẩn bị tại hội nghị thượng đỉnh NATO năm 2008 ở Bucharest về khả năng trở thành thành viên NATO cho Ukraine và Gruzia là một sai lầm chiến lược lớn mà chính quyền Tổng thống Bush đã vượt qua bất chấp sự phản kháng từ Đức và Pháp.

Ngay cả khi Ukraine muốn trở thành thành viên của NATO và Liên minh châu Âu, không có lý do gì khiến điều này phải được chấp nhận hoặc vì lợi ích của Mỹ hay EU.

Theo chuyên gia Steven Szabo, nếu may mắn Ukraine có thể "trở thành nước Áo tiếp theo". Việc duy trì sự không chắc chắn chiến lược cùng tồn tại chẳng có lợi cho bất kỳ ai, do đó các bên cần giải quyết vấn đề Ukraine ngay từ bây giờ.

“Cả phương Tây và Nga đều không quan tâm đến việc tiếp tục cuộc đối đầu xung quanh Ukraine. Khi các nhà ngoại giao Mỹ và Nga bắt đầu đàm phán về Ukraine trong tháng này, họ nên tìm kiếm lối thoát”, người đối thoại của tờ National Interest cho biết.

Tuy nhiên viễn cảnh trên được dự báo sẽ rất khó xảy ra, khi cả Ukraine và phương Tây đều cho rằng chủ quyền của Kiev đối với Bán đảo Crimea cũng như vùng Donbass là không phải bàn cãi.

Bên cạnh đó, chắc chắn Ukraine - chủ thể chính của những rắc rối gần đây không bao giờ chấp nhận đề xuất nói trên, nếu bị dồn vào đường cùng thì nhiều khả năng họ sẽ có bước đi mà cả Nga lẫn phương Tây lo ngại.

Cần nhắc lại việc Ukraine có đủ khả năng chế tạo vũ khí hạt nhân, do bị hạn chế bởi các hiệp ước quốc tế mà họ đồng ý loại trừ vũ khí này, nhưng nếu tất cả đều chống lại họ thì không thể loại trừ khả năng Kiev sẽ đưa ra hành động khiến cả Nga lẫn phương Tây phải kinh sợ.