‘Vũ khí khoáng sản’ đang là ‘quân át chủ bài’ của Trung Quốc

Trong cuộc cạnh tranh địa chính trị với Mỹ, Trung Quốc thời gian qua rất tích cực sử dụng quân át chủ bài của mình, đó chính là “vũ khí khoáng sản”.

Một năm sau khi Trung Quốc khiến phương Tây điêu đứng khi áp đặt các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với gali và germany - những nguyên liệu quan trọng để sản xuất chip và chất bán dẫn, vừa qua Bắc Kinh lại tiếp tục thể hiện sức mạnh của mình.

Theo ấn phẩm Foreign Policy (FP), Trung Quốc cho biết đã ban hành lệnh hạn chế xuất khẩu đối với một kim loại cũng rất quan trọng khác nhưng thường không thu hút được chú ý nhiều, đó chính là antimon.

Antimon mặc dù ít được nhắc đến nhưng lại cực kỳ cần thiết đối với ngành công nghiệp quốc phòng, cần có nó để chế tạo vũ khí hạt nhân, thiết bị dẫn đường hồng ngoại cho tên lửa và kính nhìn đêm.

Không quốc gia nào có đủ điều kiện chi phối thị trường cung cấp antimon trên quy mô toàn cầu như Trung Quốc, hiện tại Bắc Kinh chiếm gần một nửa tổng sản lượng và hơn 60% lượng nhập khẩu vào Mỹ.

Bắt đầu từ ngày 15/9, Bắc Kinh sẽ yêu cầu các doanh nghiệp nộp đơn xin giấy phép cho một số sản phẩm antimon xuất khẩu nhất định, và quy định này cũng bắt buộc đối với sản phẩm nấu chảy và phân kim.

Nói một cách đơn giản, Trung Quốc sẽ quyết định nước nào được phép mua nguyên liệu thô và nước nào không. Rõ ràng trong trường hợp này, Bắc Kinh sẽ gây khó cho Washington khi chặn cung cấp một loại khoáng sản rất thiết yếu.

Trong lúc này, Washington và các đồng minh của họ cần phải nhanh chóng đưa ra biện pháp khắc phục, nêu bật tầm quan trọng của việc đa dạng hóa chuỗi cung ứng khoáng sản, tránh phụ thuộc quá nhiều vào Trung Quốc như trong thời gian qua.

Mặc dù vậy, một thực tế nghiệt ngã đang hiện diện trước mắt phương Tây, đó là cho dù các cường quốc hàng đầu thế giới có muốn giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc đến mức nào đi chăng nữa, điều này không thể xảy ra trong một sớm một chiều.

Theo nhận xét từ giới chuyên môn, phương Tây vẫn dễ bị tổn thương trước các bước đi như vậy từ Trung Quốc trong tương lai gần, vẫn còn quá nhiều thách thức trong việc tìm kiếm nguồn cung thay thế cũng như nguồn tài chính cần thiết.

Như ấn phẩm Foreign Policy đã viết, Trung Quốc một lần nữa nhắc nhở thế giới rằng họ nắm trong tay sức mạnh lớn đến mức nào khi chi phối những loại hàng hóa cần thiết cho an ninh quốc gia, năng lượng và kinh tế toàn cầu.

Vấn đề càng nghiêm trọng hơn khi Mỹ đã không khai thác antimon trong hơn hai thập kỷ nhằm bảo vệ môi trường, bất chấp việc nhu cầu về loại quặng này hiện đang tăng lên rất mạnh.

Bên cạnh việc nối lại khai thác, Mỹ cần sự hỗ trợ của những đồng minh cũng có lượng khoáng sản dồi dào, chẳng hạn như Australia hay một đối tác mới hoàn toàn.

Nhưng ngay cả với tất cả ý chí và quyết tâm, Washington rất khó lòng thay đổi tất cả trong thời gian ngắn và cho đến lúc đó, họ vẫn dễ bị tổn thương trước “vũ khí khoáng sản” mà Bắc Kinh sử dụng với tần suất ngày một lớn hơn.