NATO lo ngại khi Nga thay đổi chiến lược bằng cách lập căn cứ quân sự tại Libya

Theo hãng tin CNN và một số chuyên gia phân tích quốc tế, Nga đang nỗ lực thiết lập căn cứ quân sự tại sân bay al-Khadim ở Libya nhằm tìm cách duy trì ảnh hưởng trong khu vực và bù đắp cho việc mất chỗ đứng tại Syria.

Bước đi trên diễn ra trong bối cảnh có nhiều thay đổi địa chính trị, do việc chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad - đồng minh quan trọng của Nga tại Syria bị lật đổ một cách nhanh chóng.

Theo dữ liệu theo dõi chuyến bay được hãng tin CNN phân tích, nhiều chiếc vận tải cơ hạng nặng An-124 và Il-76 của Nga đã di chuyển thường xuyên giữa căn cứ không quân Hmeimim ở Syria và sân bay al-Khadim kể từ giữa tháng 12/2024.

Phần lớn ý kiến cho rằng Nga đang tích cực di chuyển thiết bị và binh sĩ, đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy Libya đang trở thành một căn cứ quân sự mới của Nga ở Địa Trung Hải, trong bối cảnh lực lượng nắm quyền tại của Syria ngày càng phản đối sự hiện diện của Moskva.

Đất nước Bắc Phi Libya cho dù đang chìm trong nội chiến giữa lực lượng miền Đông và miền Tây đất nước, nhưng vẫn mang đến cho Nga cơ hội chiến lược để tăng cường ảnh hưởng trong khu vực.

Theo các nhà nghiên cứu đến từ Viện Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia (RUSI), Moskva có thể sử dụng Libya làm bàn đạp cho các hoạt động ở Nam Phi và Địa Trung Hải.

Vị trí căn cứ quân sự mới cho phép không quân và hải quân Nga duy trì quyền kiểm soát các tuyến đường vận tải quan trọng, bất chấp những hạn chế do cuộc xung đột với Ukraine mang lại.

Căn cứ không quân Al-Khadim nằm gần Benghazi đã trở thành một yếu tố quan trọng của chiến lược mới, khi nó cho phép Nga duy trì sự hiện diện trong khu vực ngay cả khi có những hạn chế về quá cảnh qua eo biển Bosphorus do Thổ Nhĩ Kỳ áp đặt.

Tuy nhiên việc sử dụng căn cứ ở Libya đặt ra một số khó khăn, trong đó có nhu cầu phối hợp vận tải hàng không qua Thổ Nhĩ Kỳ, điều này giúp Ankara có thêm đòn bẩy trong đàm phán với Moskva.

Tình hình ở Syria đã thay đổi đáng kể sau khi Tổng thống Bashar al-Assad bị lật đổ, chính quyền mới mặc dù không yêu cầu Nga rút quân ngay lập tức, nhưng nhấn mạnh sự cần thiết phải xem xét lại các điều kiện về sự hiện diện của họ.

Nhà lãnh đạo lâm thời của Syria cho rằng quan hệ với Nga cần được xem xét lại phù hợp với thực tế chính trị mới, điều này khiến Moskva phải tiếp tục rút một phần lực lượng khỏi Syria.

Diễn biến trở nên đáng chú ý vào đầu tháng 12/2024, khi các quan chức Mỹ và phương Tây ghi nhận thấy sự suy giảm đáng kể hiện diện của binh sĩ Moskva ở hai căn cứ Hmeimim và Tartus.

Hoạt động gia tăng của Nga ở Libya đang gây lo ngại cho các nước NATO, điển hình như Bộ trưởng Quốc phòng Ý Guido Crosetto cho biết các tàu chiến và tàu ngầm Nga ở Địa Trung Hải gây ra mối đe dọa chỉ cách bờ biển châu Âu 1.000 km.

Chính vì vậy, NATO đang theo dõi chặt chẽ các hoạt động của Nga ở Libya, đặc biệt là ở khu vực Tobruk và Benghazi, bất chấp việc Điện Kremlin vẫn không bình luận chính thức gì về thông tin di chuyển lực lượng tới Libya.