Đảo Rắn: Điểm quyết chiến của Nga-Ukraine trên Biển Đen

Đảo Rắn (Zmiinyi Ostriv, tiếng Anh: Snake Island) - hòn đảo của Ukraine mà Nga đã giành được quyền kiểm soát cách đây hơn 2 tháng, ngay từ những ngày đầu tiên của chiến dịch quân sự đặc biệt, trong những ngày qua chứng kiến những trận chiến căng thẳng giữa 2 bên.

Ngày 9/5, Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố rằng quân đội Nga đã liên tiếp đánh bại các nỗ lực chiếm Đảo Rắn của Ukraine, gây ra tổn thất nặng nề cho đối phương. Tuy nhiên, quân đội Ukraine đang tập hợp binh lực, quyết tâm mở đợt tấn công mới chiếm lại đảo.

Trước đó, một nỗ lực của lực lượng đặc nhiệm Ukraine nhằm giành quyền kiểm soát đảo Snake ở ngoài khơi vùng Odessa vào ngày 9/5 đã thất bại, khiến họ thiệt hại hàng trăm lính đặc nhiệm, hơn 30 UAV quân sự, trong đó có 9 UAV tấn công Bayraktar-TB2.

Ngoài ra, chính quyền Kiev đã mất 3 máy bay ném bom Su-24, 1 máy bay chiến đấu Su-27, 10 máy bay trực thăng, 3 tàu tấn công đổ bộ bọc thép lớp Centaur và một số phương tiện khác nhằm tái chiếm đảo Zmeiniy, trong nỗ lực giành lại hòn đảo này.

Rộng khoảng 18ha, diện tích vẻn vẹn chỉ 0,17 km vuông, chỉ có đất, đá, cỏ và không có nước ngọt, nhưng đảo Rắn ở Biển Đen có vai trò rất quan trọng trong xung đột giữa Nga và Ukraine.

Đảo Zmiinyi nằm cách bờ biển Ukraine ở vùng Odessa khoảng 48km và gần với đường biển dẫn tới eo biển Bosphorus của Thổ Nhĩ Kỳ - tuyến đường độc đạo dẫn từ Biển Đen ra Địa Trung Hải.

Bị mất hòn đảo chiến lược vào tay Nga, khiến Ukraine mất kiểm soát đường di chuyển của tàu biển từ cảng Odessa ở phía Nam với thế giới. Trước đó, từ Odessa, phần lớn nông sản của Ukraine được xuất ra thị trường toàn cầu.

Bộ Quốc phòng Ukraine cáo buộc Nga đang cố gắng "củng cố vị trí của họ trên hòn đảo trong nỗ lực ngăn chặn hoạt động giao thương của Ukraine ở Tây Bắc Biển Đen, đặc biệt là về phía Odessa", gây áp lực cho Kiev và giúp Moscow đạt được lợi thế lớn hơn trên bàn đàm phán.

Giám đốc cơ quan tình báo quốc phòng Ukraine, Kyrylo Budanov hôm 15/5 đã nhận định rằng, bất cứ ai kiểm soát đảo Rắn sẽ kiểm soát "một phần của miền Nam Ukraine", ngăn chặn sự di chuyển của các tàu dân sự theo mọi hướng tới phía nam của Ukraine bất cứ lúc nào.

Trước đó, Nga đã giành được quyền kiểm soát toàn bộ vùng biển Azov của Ukraine. Với việc kiểm soát thêm Biển Đen, Nga có thể cô lập Ukraine với các vùng biển và gây tác động rõ rệt với nền kinh tế của Kiev trong thời gian tới, bởi Ukraine không thể xuất khẩu được đi bất cứ đâu.

Ngoài ra, việc kiểm soát Đảo Rắn nằm ở ngoài khơi Odessa cũng cho phép Nga tạo dựng một bàn đạp tấn công vào vùng lãnh thổ tây nam của Ukraine bất cứ lúc nào, đề phòng trường hợp Ukraine, Romania, Moldova vây ép lực lượng Nga ở Cộng hòa Moldavian Pridnestrovian (PMR, còn gọi là Transnistria).

Hơn thế nữa, Đảo Rắn ở gần Romania hơn là Ukraine. Hòn đảo này chỉ cách cửa sông Danube và biên giới của Romania với Ukraine 35 km. Nếu chiếm lại đảo Rắn, Ukraine có thể mở một tuyến đường vận tải biển, đưa vũ khí NATO từ Romania đến Odessa và cung cấp cho các chiến trường.

Theo góc nhìn chiến thuật của Nga, họ cũng sẽ triển khai mọi nỗ lực để giữ đảo Rắn vì nó có tiềm năng trở thành một "tàu sân bay không thể bị đánh chìm" của Moscow ở Biển Đen.

Do nằm gần biên giới các quốc gia thành viên NATO, Nga có thể uy hiếp các tàu NATO ở Biển Đen bằng cách triển khai hệ thống phòng không và chống hạm trên Đảo Rắn. Không chỉ vậy, việc giành quyền kiểm soát Đảo Rắn có nghĩa là Nga cũng có thể "giám sát" quân đội Mỹ ở Romania.

Nga có thể triển khai các hệ thống tác chiến điện tử và hệ thống giám sát bờ biển, tạo nên sự kiểm soát trên toàn Biển Đen. Ngoài ra, Moscow cũng sẽ triển khai các hệ thống tên lửa chống hạm và hệ thống phòng không, biển hòn đảo này thành một tiền đồn của bán đảo Crimea.

Do đó, việc Ukraine quyết tâm giành lại hòn đảo, bất chấp những thiệt hại nặng nề trước đó là điều hoàn toàn dễ hiểu.