Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 5/10 ký sắc lệnh quốc hữu hóa nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia của Ukraine.
"Chính phủ sẽ đảm bảo các cơ sở hạt nhân trong nhà máy được tích hợp như tài sản liên bang", sắc lệnh hành pháp được Tổng thống Nga Vladimir Putin ký có đoạn.
Theo sắc lệnh này, nhà máy điện hạt nhân lớn nhất Ukraine sẽ do chi nhánh của tập đoàn quốc doanh Nga Rosatom quản lý.
Hiện tại, nhà máy tiếp tục hoạt động theo giấy phép kinh doanh do chính phủ Ukraine cấp, cho đến khi được cấp giấy tờ mới.
Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Vershinin cùng ngày tuyên bố rằng, nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia hiện "nằm trên lãnh thổ Nga và cần được vận hành dưới sự giám sát của các cơ quan Nga phù hợp".
Phản ứng về quyết định quốc hữu hóa nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, Bộ Ngoại giao Ukraine kêu gọi đối tác quốc tế áp lệnh trừng phạt đối với tập đoàn Rosatom của Nga.
"Chúng tôi kêu gọi Liên minh châu Âu, G7 và các đối tác khác khẩn trương cân nhắc áp lệnh trừng phạt với Rosatom, công ty con của họ cũng như những đơn vị quan trọng khác trong ngành năng lượng hạt nhân của Nga", Bộ Ngoại giao Ukraine nêu rõ.
Kiev cũng kêu gọi Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) hạn chế hợp tác với bất cứ dự án nào của Nga.
Hiện chưa rõ Nga lên kế hoạch vận hành nhà máy Zaporizhzhia thế nào và liệu có cử chuyên gia trong nước tới đây hay không.
Lực lượng Nga kiểm soát nhà máy Zaporizhzhia từ tháng 3/2022, nhưng cơ sở này vẫn do nhân viên kỹ thuật Ukraine vận hành.
Nhiều cuộc pháo kích gần đây xảy ra quanh khu vực nhà máy, làm dấy lên lo ngại nguy cơ xảy ra sự cố hạt nhân tương tự thảm họa Chernobyl năm 1986. Nga và Ukraine cáo buộc lẫn nhau gây ra những vụ tấn công này.
Ukraine và các đồng minh phương Tây cáo buộc Nga đưa binh sĩ và khí tài đến nhà máy Zaporizhzhia, biến nơi này thành căn cứ quân sự.
Trong khi đó, Moscow cảnh báo nguy cơ một thảm họa hạt nhân do lực lượng của Ukraine pháo kích nhà máy.
Rafael Grossi, Tổng giám đốc IAEA, nhấn mạnh đến sự cần thiết phải lập ra khu vực an toàn xung quanh nhà máy ngay lập tức để ngăn chặn một thảm họa hạt nhân trong bối cảnh xung đột tiếp tục leo thang.
Nhà máy Zaporizhzhia nằm ở thành phố Energodar, tỉnh Zaporizhzhia, miền Nam Ukraine và là nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu.
Trước chiến tranh, 6 lò phản ứng của nhà máy đã sản xuất khoảng 1/5 tổng lượng điện năng ở Ukraine và khoảng 50% lượng điện năng được tạo ra từ hạt nhân, giúp nước này không còn phụ thuộc vào năng lượng Nga.
Động thái quốc hữu hóa nhà máy điện lớn nhất Ukraine diễn ra không lâu sau khi Tổng thống Putin chính thức ký thành luật sáp nhập 4 vùng ly khai của Ukraine gồm Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhzhia.
Việc Nga duy trì hoạt động nhà máy này nhằm cung cấp điện cho vùng lãnh thổ mà Moscow kiểm soát ở Ukraine và tiến tới là cho bán đảo Crimea.