Bước đột phá trong cuộc điều tra vụ trộm lớn nhất lịch sử Canada

• Ly kỳ vụ mất trộm 450kg tiền, vàng ở sân bay Toronto
• Đức xét xử vụ trộm đồng xu vàng nặng 100kg trị giá hàng triệu euro

“Đúng là một câu chuyện giật gân chỉ có trong phim” - ông Nishan Duraiappah, Cảnh sát trưởng vùng Peel (nơi chịu trách nhiệm an ninh chung, trong đó có sân bay Toronto Pearson) nhận định hôm 17-4 khi công bố cáo buộc chống lại 9 nghi phạm trong vụ trộm táo tợn này.

Sân bay quốc tế Toronto Pearson để xảy ra vụ trộm tài sản lớn vào tháng 4-2023

Chiêu bài tráo hóa đơn vận chuyển

Lúc 15h56 ngày 17-4-2023, một chiếc máy bay từ Zurich (Thụy Sĩ) đã hạ cánh xuống sân bay quốc tế Toronto Pearson (Canada) với lô hàng gồm 6.600 thỏi vàng nặng gần 400kg và khoảng 1,9 triệu USD tiền giấy. Các thỏi vàng từ một công ty luyện kim ở Thụy Sĩ được chuyển đến một ngân hàng ở Toronto. Còn số tiền giấy được chuyển đến Sở Giao dịch vàng bạc và tiền tệ Vancouver. Cả lô hàng nhanh chóng được vận chuyển đến kho hàng an toàn của Air Canada gần đó.

Lúc 18h32, một chiếc xe tải thùng màu trắng lùi vào bến bốc hàng. Lái xe mặc trang phục tối màu, bên ngoài khoác áo vest phản quang và đeo khẩu trang bước ra với tập hồ sơ có bản sao hóa đơn gửi hàng. Theo hóa đơn, anh ta đến để nhận lô hàng gửi từ một công ty hải sản chuyên về cá hồi Đại Tây Dương ở Vương quốc Anh. Điểm đến của nó là một trong những công ty phân phối hải sản lớn nhất Canada chuyên phục vụ cho các khách sạn, nhà hàng sang trọng, các chuỗi nhà bán lẻ. Sau đó, chiếc xe nâng đã đưa một container kín vào thùng xe tải 5 tấn, lái xe từ từ rời khỏi kho.

Vào khoảng 21h30, một chiếc xe bọc thép của Công ty an ninh Brink đến kho hàng để nhận lô vàng thỏi cùng tiền giấy ngân hàng. Thế nhưng nhân viên của Air Canada đã không thể tìm thấy lô hàng này và một cuộc điều tra nội bộ bắt đầu. Vụ trộm chỉ được báo cho cảnh sát vùng Peel lúc 2h43 sáng.

Nhiều tuần sau vụ trộm, các nhân viên điều tra chuyên án “Dự án 24 karat” đã tỉ mỉ xem xét video giám sát từ hơn 200 cơ sở kinh doanh và khu dân cư dọc theo các con đường để tìm dấu vết chiếc xe tải màu trắng. “Chúng tôi tìm những video tập trung vào đường cao tốc, nhưng đôi khi chỉ thấy chiếc xe tải đi vụt qua. Mỗi khi đường cao tốc gặp giao lộ, chúng tôi lại phải xem chiếc xe có thoát ra đường nhỏ hay không. Vì vậy, nó rất, rất tốn thời gian” - Trung sĩ Mike Mavity, Đội trưởng Đội Cảnh sát điều tra kể. Theo đó, cơ quan điều tra từ các đoạn video riêng biệt đã tìm ra hướng di chuyển của chiếc xe tải trên quãng đường khoảng 30km, nhưng nó biến mất khi tiến vào vùng nông thôn.

Theo điều tra, thực chất đây là một vụ lừa đảo phức tạp được cho là có liên quan đến nội bộ hãng hàng không Air Canada. Ngay từ đầu, cơ quan điều tra đã đặt giả thuyết, đường dây tội phạm có nhân viên Air Canada làm “tay trong” nên mới có thể gây ra vụ tráo hàng dễ dàng như vậy. Quả thực, vài ngày sau vụ trộm, một cựu giám đốc của Air Canada (người mà cảnh sát sau đó xác định là 1 trong 2 “tay trong” tham gia vụ trộm) đã dẫn các sĩ quan cảnh sát đi kiểm tra quanh nhà kho với vẻ mặt rất căng thẳng. Người này đã từ chức vào mùa hè năm ngoái, tới Dubai và hiện được cho là đang ở Ấn Độ. “Một điều tra viên nhận thấy anh ta đổ mồ hôi đầm đìa và dấy lên nghi ngờ, nhưng chúng tôi chưa sẵn sàng để hành động dựa trên những nghi ngờ đó” - ông Mativy nói.

Ông Nishan Duraiappah - Cảnh sát trưởng khu vực Peel thông báo về việc khởi tố 9 đối tượng, phía sau là chiếc xe tải liên quan đến vụ trộm tiền vàng kỷ lục ở Canada

Năm ngoái, Công ty Brink’s đã kiện Air Canada về hành vi trộm cắp, yêu cầu bồi thường thiệt hại hàng triệu USD sau khi một cá nhân không rõ danh tính xuất trình vận đơn gian lận tại nhà kho và bỏ trốn cùng hàng hóa. Đơn khiếu nại của công ty cho biết, “không có giao thức hoặc tính năng bảo mật nào được áp dụng nhằm giám sát, hạn chế, hoặc quản lý việc cá nhân không rõ danh tính tự do vào các cơ sở của Air Canada. Hãng chấp nhận mọi giấy tờ mà không xác minh tính xác thực của nó dưới bất kỳ hình thức nào”.

Về phần mình, Air Canada xác nhận 2 nhân viên làm việc tại nhà kho bị buộc tội trộm cắp. Một người đã bị đình chỉ, còn người kia từ chức. Trong phản hồi pháp lý đối với vụ kiện của Brink’s, Air Canada đã phủ nhận việc họ “bất cẩn” và an ninh lỏng lẻo. Họ sẽ chỉ đưa ra tuyên bố chính thức khi phiên tòa được mở.

Thủ phạm bị bắt một cách… tình cờ

Cuộc điều tra có đột phá lớn vào ngày 2-9-2023 khi một thanh niên 25 tuổi tên là King-Mclean bị bắt tại quận Franklin, bang Pennsylvania (Mỹ) vì vi phạm luật giao thông. Anh ta đã bỏ chạy và sau khi bị bắt, cảnh sát đã phát hiện đối tượng này nhập cảnh trái phép vào Mỹ, đồng thời tìm thấy 65 khẩu súng trong xe. King-Mclean hiện bị tạm giam với cáo buộc âm mưu vận chuyển vũ khí trái phép vào Canada. Nhà chức trách cũng đã liên lạc với cảnh sát Canada sau khi phát hiện tên anh ta có trong danh sách bị truy nã. Ông Eric DeGree - Thanh tra Cục Quản lý Rượu, thuốc lá, súng và chất nổ Philadelphia cho biết: “Rõ ràng 65 khẩu súng là thứ mà bạn không nhìn thấy hàng ngày… Vì vậy chúng tôi phải điều tra mọi thứ liên quan đến anh ta”.

Theo cáo trạng nộp lên Tòa án quận trung tâm Pennsylvania, chưa đầy 1 tuần sau vụ trộm vàng ở Canada, King-Mclean đã sử dụng một ứng dụng nhắn tin được mã hóa để dàn xếp với một nghi phạm khác về việc trợ giúp anh ta nhập cảnh bất hợp pháp vào Mỹ để mua súng. Hai bên đã bàn về cách thức đi lại, chỗ ở, trao đổi ảnh chụp một lượng lớn tiền Canada được buộc dây chun. Trong một cuộc trao đổi khác vào tháng 8-2023, King-Mclean tải thảo luận về việc mua một số khẩu súng với giá “3.500 USD”, và một đồng phạm trả lời: “Lấy đi… Tốt rồi”. Các quan chức Mỹ vẫn đang cố gắng xác định nguồn gốc của số súng nói trên và chỉ cho biết chúng được mua ở Florida và Georgia.

Hình ảnh lái xe cùng chiếc xe tải đánh tráo lô hàng được camera giám sát ghi lại

Theo các nhà điều tra Canada, một thợ kim hoàn ở Toronto đã giúp nung chảy các thỏi vàng bị đánh cắp để xóa số seri. Số vàng sau đó được bán để mua súng ở bên kia biên giới Mỹ. Trong số 6.600 thỏi vàng, tang vật thu giữ được chỉ còn lại 6 chiếc vòng tay thô làm bằng vàng nguyên chất trị giá khoảng 65.000 USD. Cơ quan điều tra Canada cũng làm rõ, sau vụ trộm, 9 nghi phạm có liên quan đã tận hưởng lối sống xa hoa, bao gồm cả những chuyến đi tới Dubai và Ấn Độ. Điều nguy hại hơn là số vàng bị đánh cắp đã được chuyển đổi thành vũ khí.

“Đây không chỉ là về vàng. Đây là vụ án biến vàng thành súng” - ông Nando Iannicca, người đứng đầu chính quyền khu vực Peel nhấn mạnh. Mỗi khẩu súng bất hợp pháp được mua với giá vài trăm USD ở Mỹ có thể được bán trên đường phố Canada với giá lên tới 6.000 USD. “Người mua có thể là bất kỳ ai, là cá nhân, những kẻ buôn bán ma túy cho đến những thành viên của tổ chức tội phạm. Số vũ khí này cũng không đơn giản được sử dụng trong một vụ cướp hiệu thuốc hay cướp xe. Ai mà biết được, một số hay tất cả số súng đó sẽ được sử dụng cho tội ác nghiêm trọng nào đó” - ông Nishan Duraiappah, Cảnh sát trưởng khu vực Peel nói.