Tổ hợp phòng không Strela-10 Ukraine nguy hiểm hơn khi có thêm camera hồng ngoại
Việt Hùng
ANTD.VN - Hệ thống tên lửa phòng không tầm thấp Strela-10 của lực lượng vũ trang Ukraine được lắp đặt tấm che và camera hồng ngoại để phát hiện, theo dõi và nhắm vào các mục tiêu trên không.
9K35 Strela-10 là hệ thống tên lửa phòng không di động tầm thấp được Liên Xô phát triển từ hệ thống tiền nhiệm 9K31 Strela-1 (SA-9 Gaskin). Hiện loại khí tài này đang được cả Nga và Ukraine sử dụng.
Mới đây hình ảnh rò rỉ cho thấy, tổ hợp phòng không này đã được trang bị thêm camera hồng ngoại để phát hiện, theo dõi và nhắm vào các mục tiêu trên không.
Việc trang bị thêm camera hồng ngoại được cho là sẽ giúp phát hiện và tiêu diệt hiệu quả các mục tiêu, đặc biệt là các phương tiện bay không người lái trong điều kiện đêm tối.
Tổ hợp phòng không Strela-10 do Liên Xô phát triển sản xuất vào thập niên 1970, tuy ra đời đã lâu, nhưng hệ thống này vẫn có khả năng tiêu diệt UAV trong tác chiến hiện đại.
Kể từ khi ra đời đến nay hệ thống đã liên tục được nâng cấp, biến thể phổ biến nhất hiện nay là Strela-10 có khả năng phân biệt mục tiêu từ mồi bẫy hồng ngoại.
Khác biệt lớn nhất giữa Strela-10 và Strela-1 là đời đầu dùng khung gầm xe thiết giáp trinh sát bánh lốp BRDM, trong khi đời sau lại sử dụng loại MT-LB bánh xích
Thông số kỹ thuật cơ bản của xe mang phóng tự hành: kíp chiến đấu 3 người; trọng lượng 12,1 tấn; chiều dài 6,45 m; chiều rộng 2,85 m; chiều cao 2,22 m (3,96 m với giá phóng).
Động cơ diesel YaMZ-238VA công suất 240 mã lực cho tốc độ di chuyển tối đa 60 km/h; tầm hoạt động 500 km; leo được dốc 60%; đi trên dốc nghiêng 30%; vượt vật cản cao 0,6 m; vượt hào rộng 2,4 m; lội nước sâu 1,2 m hoặc có thể chuyển qua chế độ bơi.
MT-LB có khả năng mang tải trọng lớn hơn BRDM, cho phép mang theo tới 8 tên lửa đánh chặn bên trong và 4 quả sẵn sàng phóng.
Phiên bản Strela-10 có thể nhận dữ liệu từ trung tâm chỉ huy phòng không hay đài radar gần đó, tăng xác suất tiêu diệt mục tiêu với 1 tên lửa duy nhất lên 30 - 60%, được trang bị phao nổi để bơi với tốc độ 5 - 6 km/h.
Biến thể mới nhất Strela-10M tiếp tục được cải tiến hệ thống điều khiển hỏa lực để có thể bắn hạ UAV và tên lửa hành trình.
Biến thể này bổ sung tên lửa đánh chặn 9M333 có trọng lượng 42 kg với đầu đạn nặng 5 kg.
Tên lửa 9M333 hoạt động theo nguyên tắc "bắn và quên", tức là nó sẽ tự tìm và tiêu diệt mục tiêu được chỉ định. Có ba chế độ hoạt động cho đầu tự dẫn - quang điện tử, hồng ngoại và tấn công nguồn gây nhiễu.
Do tích hợp cả radar ngắm bắn Hat Box trên xe nên hệ thống có độ cơ động rất cao.
Do sử dụng các thành phần mới với các đặc tính cải tiến nên chiều dài của tên lửa phải tăng lên 2,23 m, đường kính vẫn giữ nguyên 120 mm, trọng lượng đã tăng lên 41 kg.
Xác suất bắn trúng mục tiêu cũng tăng lên bằng cách tăng diện tích nổ, chiều dài và tiết diện của các phần tử tấn công.
Tên lửa trang bị đầu tự dẫn hồng ngoại thụ động kết hợp ngòi nổ laser cận đích.
UAV quân sự tuy có tốc độ bay chậm, nhưng do kích thước nhỏ, lại bay thấp nên rất khó đánh chặn.
Các cuộc xung đột gần đây đã chứng minh hiệu quả của tổ hợp phòng không ra đời từ thời Liên Xô này.
Tổ hợp phòng không Strela-10 hiện đang đươc 30 quốc gia và vùng lãnh thổ sử dụng.
Lịch sử chiến đấu của Strela-10 được ghi nhận với những chiến công như: Angola sử dụng để bắn hạ 1 chiếc Mirage F-1 của Nam Phi vào năm 1988; trong chiến dịch Bão táp sa mạc năm 1991, 2 chiếc A-10 của Mỹ đã bị tên lửa Iraq bắn rơi.
Strela-10 cũng được quân ly khai miền Đông Ukraine dùng để bắn hạ 1 máy bay trinh sát An-30 của chính phủ vào năm 2014.
Vào năm 2021 một tổ hợp phòng không Strela-10 với tên lửa 9M37 đã bắn hạ được máy bay không người lái trinh sát - vũ trang CH-4 do Trung Quốc sản xuất đang phục vụ Quân đội Hoàng gia Saudi Arabia.
Hiện nay loại vũ khí này được cho là một trong số ít tổ hợp phòng không tầm thấp có hiệu suất cao trong việc tiêu diệt máy bay không người lái trong xung đột tại Đông Âu.