'Thú mỏ vịt' Su-34 Nga bị bắn hạ bởi 'hỏa lực thân thiện' trên chiến trường Ukraine?

"Thú mỏ vịt" Su-34 của Nga đang phải chịu nhiều tổn thất trên chiến trường Ukraine, ngoài phòng không đối phương thì chiếc máy bay ném bom tiền tuyến này còn phải đối diện nguy cơ từ "hỏa lực thân thiện".

Báo chí Ukraine vừa đăng tải hình ảnh một chiếc Su-34 bị rơi tại vùng Alchevsk, chi tiết đáng chú ý ở đây đó là tại địa điểm này, Quân đội Ukraine không triển khai các tổ hợp phòng không và cũng chưa có báo cáo về việc có những tổ săn máy bay trang bị tên lửa vác vai hoạt động.

Căn cứ vào vết đạn và địa điểm máy bay rơi, có nhiều ý kiến cho rằng chiếc Su-34 nói trên đã bị bắn hạ bởi "hỏa lực thân thiện", tức là một vụ bắn nhầm quân ta do binh sĩ Nga thực hiện.

Cho tới lúc này chưa có phản ứng chính thức từ Quân đội Nga liên quan tới nhận xét nói trên, nhưng nếu thông tin chính xác, đây sẽ là một sự cố còn được nhắc tới rất nhiều về sau.

Bên cạnh đó, báo chí quốc tế còn đang cho rằng màn trình diễn của Su-34 Fullback trên bầu trời Ukraine thật đáng thất vọng. Đây là một máy bay ném bom đa chức năng gần giống như F-15E của Mỹ, nó được Nga quảng cáo là có sức mạnh rất lớn và bất khả xâm phạm.

Su-34 đã tham gia thử nghiệm chiến đấu trong cuộc chiến ngắn ngày của Nga ở Gruzia vào năm 2008 và nó được đưa vào thành phần tác chiến trong năm 2014, chúng cũng được triển khai ở Syria. Trước cuộc chiến ở Ukraine, có 122 chiếc Fullback được cung cấp.

Su-34 có hai phi công ngồi cạnh nhau. Hai động cơ phản lực cánh quạt AL-31F cho tốc độ tối đa Mach 1,6. Tầm hoạt động của nó là gần 4.000 km với ba thùng nhiên liệu bên ngoài. Ngoài ra Su-34 có thể tiến hành tiếp nhiên liệu trên không.

Fullback có 10 điểm cứng để mang nhiều loại bom có ​​và không điều khiển, đi kèm tên lửa không đối không, tên lửa chống hạm, tên lửa hành trình, tên lửa chống bức xạ và các pod khí tài chuyên dụng.

Tổng khối lượng vũ khí mà Su-34 có thể mang theo là 8 tấn. Máy bay cũng được trang bị pháo 30 mm GSh-301, khả năng thao diễn của nó theo đánh giá không thua kém nhiều so với tiêm kích chiếm ưu thế trên không đích thực.

Phần mũi dài, dẹt chứa một radar mảng pha đa chế độ mạnh mẽ. Các khí tài đối phó điện tử được coi là một thế mạnh khác của Su-34, tuy nhiên hệ thống này rõ ràng chưa đạt được hiệu suất như mong đợi.

Su-34 cũng nổi tiếng là có thiết kế đáng ngạc nhiên. Hồi tháng 5/2022, tình báo quân sự Anh đã thông tin về việc người Nga cố gắn các thiết bị thu GPS dân sự vào bên trong buồng lái để điều hướng một cách khó hiểu.

Đây quả thực là một thao tác rất đáng ngạc nhiên đối với một chiếc máy bay hiện đại như vậy. Bộ Quốc phòng Anh cho biết, các máy thu GPS phải gắn một cách rất thô sơ vào bảng điều khiển của máy bay.

Su-34 là chiến đấu cơ trị giá 50 triệu USD, được cho là sẽ dẫn đến sự thống trị của Không quân Nga. Tốc độ và khả năng cơ động của máy bay cộng với các loại vũ khí dẫn đường chính xác mà nó mang theo dự báo sẽ dễ dàng "đè bẹp" lực lượng phòng không Ukraine.

Nhưng thực tế chiến trường cho thấy Su-34 chủ yếu ném bom không điều khiển và nó phải bay thấp để tránh tiếp xúc với radar. Do là một máy bay không tàng hình, Su-34 phải hứng chịu một số tổn thất: 4 chiếc đã bị phá hủy chỉ trong tháng 3/2022.

Vấn đề lớn nhất đối với Su-34 là thiếu đạn dẫn đường chính xác. Thả bom rơi tự do không phải là lựa chọn tốt. Nếu không thể tránh radar, nó có thể dễ dàng bị tiêu diệt bởi các hệ thống phòng không của Ukraine.

Người Nga lẽ ra nên sử dụng Su-34 như một phương tiện chở tên lửa và bắn các loại đạn tầm xa từ đường chân trời, đặc biệt là tên lửa hành trình vào những vị trí trên mặt đất của Ukraine.

Không quân Nga còn đối mặt một nỗi thất vọng nặng nề khác. Su-34 không di chuyển đủ nhanh để né tránh hệ thống phòng không Ukraine. Nó phải bay bên dưới những đám mây, nơi kẻ thù có thể nhìn thấy.

Fullback không hoàn thành sứ mệnh tiêu diệt các mục tiêu mặt đất một cách dễ dàng như quảng cáo. Điều này có thể ảnh hưởng không nhỏ tới tương lai của nó trong Quân đội Nga, cũng như thị trường vũ khí quốc tế.