Thông điệp nào cho phương Tây, khi Nga khai hỏa tên lửa siêu vượt âm Kinzhal ở Ukraine

Bộ Quốc phòng Nga ngày 19/3 xác nhận đã lần đầu tiên sử dụng tên lửa siêu vượt âm Kinzhal tấn công một căn cứ ở vùng Ivano-Frankivsk ở miền đông Ukraine. Một ngày sau, họ tiếp tục khai hỏa tên lửa này để tập kích kho nhiên liệu gần làng Kostyantynivka ở tỉnh Mykolaiv phía tây nam.

Mỹ cho hay họ đã phát hiện Nga sử dụng loại tên lửa siêu vượt âm tối tân này ở Ukraine và quân đội Mỹ có khả năng theo dõi đường bay của Kinzhal trong những đòn tập kích.

Ông Dominika Kunertova, chuyên gia tại Trung tâm Nghiên cứu An ninh ở Zurich, cho rằng những vụ phóng tên lửa siêu vượt âm Kinzhal này là "màn phô diễn sức mạnh" của Nga với phương Tây.

Trong bối cảnh vũ khí phương Tây ùn ùn đổ về Ukraine và gây nên những tổn thất lớn cho quân đội Nga, việc gửi thông điệp rắn tới phương Tây là cần thiết.

Tên lửa siêu vượt âm thường được mô tả là loại vũ khí "vô hình" do tốc độ bay rất cao, cộng với khả năng cơ động trong hành trình, khiến cho việc đánh chặn gần như bất khả thi.

Nga và Trung Quốc đều tuyên bố đã sở hữu vũ khí siêu vượt âm, trong khi Mỹ vẫn đang chật vật phát triển chương trình này.

Bà Rebekah Koffler, cựu sĩ quan Tình báo Quốc phòng Mỹ kiêm chuyên gia nghiên cứu về Nga cho rằng, hành động khai hỏa tên lửa siêu vượt âm Kinzhal là một phần trong kế hoạch chiến lược của Nga.

"Đó là một nhân tố thay đổi cuộc chơi trong lĩnh vực địa chính trị, không phải lĩnh vực quân sự, do họ đang cố gắng chuyển đi thông điệp chiến lược", bà Koffler nói.

Vị chuyên gia này nhận định rằng, với quyết định phóng tên lửa Kinzhal, Tổng thống Putin đang báo hiệu cho Mỹ và NATO rằng, ông sẵn sàng tăng sử dụng sức mạnh quân sự của nước này nhằm đạt được mục đích tại Ukraine.

"Ông ấy có thể sử dụng các tên lửa hành trình khác, song lại chọn tên lửa siêu vượt âm. Thông điệp chiến lược ở đây là Nga đã sở hữu vũ khí này, còn Mỹ thì không", bà Koffler nói.

Theo bà, giá trị quân sự mà tên lửa siêu vượt âm Kinzhal mang lại trong đòn tập kích không cao hơn là mấy so với các loại tên lửa đạn đạo hay hành trình khác.

Tuy nhiên, điểm mấu chốt nằm ở chỗ Kinzhal có thể mang đầu đạn thông thường và cả đầu đạn hạt nhân, trong khi đó việc đánh chặn loại vũ khí này rất khó khăn trong thời điểm hiện tại.

"Ông Putin đang phát đi thông điệp rằng Nga có sức chịu đựng cao trước chiến tranh hạt nhân", chuyên gia này nói.

"Nếu Mỹ và phương Tây tiếp tục dồn Nga vào chân tường, ông ấy sẽ không còn lựa chọn nào khác ngoài thực hiện điều này", bà Rebekah Koffler kết luận.

Nga vẫn tuân thủ học thuyết răn đe lẫn nhau và ít có khả năng Tổng thống Putin sử dụng vũ khí hạt nhân nhằm vào Mỹ hoặc các thành viên NATO.

Tuy nhiên, chưa rõ Mỹ và NATO sẽ phản ứng ra sao nếu Nga sử dụng vũ khí hạt nhân ở Ukraine.

Bà Koffler nhận định trong bối cảnh nguy cơ tấn công hạt nhân tăng lên, động thái phóng tên lửa siêu vượt âm Kinzhal của Nga ở Ukraine nhằm buộc phương Tây phải nhượng bộ.

"Ông Putin muốn ngăn phương Tây can thiệp vào vấn đề Ukraine, nếu không ông ấy sẽ vượt qua lằn ranh đỏ về vũ khí hạt nhân", chuyên gia này cho biết.

Giới phân tích tình báo phương Tây đều cho rằng, Tổng thống Putin là người khó đoán, ông cũng là người gần như không chấp nhận khái niệm thua cuộc. Đồng thời sẵn sàng làm mọi điều cứng rắn để đạt mục đích.

Ngay sau khi phát động chiến dịch đặc biệt, dưới sự phản ứng của phương Tây, Tổng thống Putin từng ra lệnh cho lực lượng răn đe chiến lược của Nga chuyển trạng thái báo động sẵn sàng chiến đấu, làm dấy lên lo ngại về nguy cơ nổ ra chiến tranh hạt nhân hủy diệt.

Tuy nhiên, Mỹ và Anh sau đó nhận thấy lực lượng hạt nhân chiến lược Nga hầu như không có động thái thay đổi đáng kể nào.

Tên lửa diệt hạm siêu vượt âm Kinzhal là một trong 6 siêu vũ khí được Tổng thống Nga Vladimir Putin công bố trong thông điệp liên bang hồi tháng 3/2018.

Đây được đánh giá là loại vũ khí chủ lực tung đòn răn đe cao và đủ sức đánh bại mọi hệ thống phòng thủ tên lửa hiện có của đối phương.

Để đạt được uy lực này, tên lửa siêu vượt âm Kinzhal phải được phóng từ tiêm kích MiG-31K và ứng dụng đường bay như tên lửa đạn đạo trong pha giữa, kết hợp với khả năng cơ động mạnh để tránh lá chắn tên lửa đối phương.

Tầm bắn tối đa tới 2.000 km và tốc độ khoảng 12.000 km/h của tên lửa siêu Kinzhal giúp tiêm kích MiG-31K có thể tung đòn tấn công ngoài tầm với của các hệ thống phòng thủ hiện tại.

Tuy nhiên, chuyên gia Kunertova lại cho rằng ngoài thông điệp "dằn mặt" phương Tây, tên lửa siêu vượt âm Kinzhal không giúp thay đổi cục diện chiến trường ở Ukraine, do đây là loại vũ khí đắt tiền và không cần thiết để hạ các mục tiêu ít có giá trị chiến lược cao.

"Đây có thể chỉ là một vài vụ phóng tên lửa siêu vượt tâm Kinzhal đơn lẻ của Nga, bởi nước này chưa sản xuất được nhiều loại vũ khí tối tân này", ông Kunertova nói.

Việc Nga sử dụng hệ thống tên lửa siêu thanh đánh dấu một bước leo thang mạnh mẽ trong chiến dịch quân sự ở Ukraine, nhưng "tôi sẽ không coi đó là một nhân tố xoay chuyển tình thế", Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin nói trong một chương trình của đài CBS.

Việc Nga sử dụng hệ thống tên lửa siêu thanh đánh dấu một bước leo thang mạnh mẽ trong chiến dịch quân sự ở Ukraine, nhưng "tôi sẽ không coi đó là một nhân tố xoay chuyển tình thế", Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin nói trong một chương trình của đài CBS.

"Tôi nghĩ lý do Nga sử dụng những loại vũ khí này như một động thái cổ vũ nhiệt huyết cho hoạt động quân sự tại Ukraine”, ông nói.

Quân đội Ukraine đã bất ngờ kháng cự dữ dội làm chậm bước tiến của Nga, khiến lực lượng của Moscow bên ngoài thủ đô Kiev và một số thành phố khác bị cầm chân.

“Ukraine đã gây ra nhiều trở ngại đối với người Nga, và việc quân đội trên mặt đất bị đình trệ đã khiến ông Putin thay đổi chiến thuật”, ông Austin nói.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cũng nói thêm rằng, lực lượng Ukraine đang sử dụng rất hiệu quả các thiết bị được phương Tây cung cấp.

Đồng thời, ông tiếp tục cáo buộc quân đội Nga đã tấn công thường dân và dự đoán điều này sẽ còn tiếp diễn.

Tuy nhiên cũng như mọi lần, Nga luôn phủ nhận mọi cáo buộc đã tấn công vào dân thường tại Ukraine.