Thành viên OPEC+ tuỳ ý tăng sản lượng dầu, bất chấp cam kết cắt giảm ban đầu

Tổ chức OPEC+, liên minh các nước xuất khẩu dầu mỏ và đối tác, có vẻ không còn chi phối được thị trường toàn cầu, hay chí ít là kiểm soát các thành viên.

Khối lượng khai thác dầu thô của OPEC+ theo ghi nhận đã tăng 370 nghìn thùng/ngày trong tháng 10/2024, vượt xa hạn ngạch mà Liên minh đã thống nhất phân bổ cho từng thành viên, hãng tin Bloomberg cho biết.

Thỏa hiệp chính trị tại Libya có vai trò quan trọng, khi sản lượng bổ sung 500 nghìn thùng mỗi ngày từ quốc gia Bắc Phi này tạo thêm tình huống phức tạp cho nỗ lực của OPEC+ nhằm kiểm soát thị trường dầu mỏ toàn cầu, trong đó trọng tâm là duy trì mức giá cao.

Theo phân tích của tờ Bloomberg, việc Lybia nối lại khai thác và xuất khẩu dầu thô đã khiến tổng khối lượng được các thành viên OPEC+ đưa ra thị trường tăng lên gần 30 triệu thùng mỗi ngày.

Điều cần nhấn mạnh, Libya không phải yếu tố duy nhất khiến sản lượng vượt mức kiểm soát mà nhiều thành viên khác của OPEC+ vẫn âm thầm xuất khẩu vượt hạn ngạch, khiến nỗ lực cắt giảm của Iran, Iraq hay Saudi Arabia trở nên vô nghĩa.

Trong bối cảnh sản lượng thực tế vượt xa hạn ngạch, thị trường năng lượng đang rơi vào hỗn loạn khi giá dầu thô Brent tiêu chuẩn giảm gần 19% kể từ đầu tháng 4/2024, xuống dưới 74 USD/thùng hiện nay.

Tình trạng trên xuất phát từ lo ngại về nhu cầu ở Trung Quốc xuống thấp, cũng như mức sản lượng của các thành viên OPEC+ đã vượt quá tất cả hạn ngạch được thiết lập trước đó và càng ngày càng "lạm phát" thêm.

Nhiều thành viên OPEC+ đã tận dụng điều kiện thị trường và chủ động tăng sản lượng trước khi có sự chấp thuận chính thức, hành động của họ làm phá sản mọi kế hoạch, giáng một đòn mạnh vào quyết tâm của các nhà lãnh đạo tổ chức.

Khi giá dầu thô trên thị trường quốc tế giảm xuống mức 74 USD/thùng, nhiều thành viên Tổ chức OPEC+ sẽ gặp khủng hoảng không thể trang trải đầy đủ chi tiêu chính phủ, điển hình như quốc gia lãnh đạo khối là Saudi Arabia.

Suốt thời gian dài vừa qua, Riyadh đã phải nỗ lực thực thi chiến lược cắt giảm sản lượng đầy khó khăn để nâng giá dầu thô lên 100 USD/thùng và gây sức ép buộc những thành viên khác của OPEC+ phải tuân thủ kế hoạch, nhưng giờ đây họ đã thực sự bất lực.

Tổ chức OPEC+ sắp phải đưa ra một quyết định quan trọng đó là bắt đầu tăng sản lượng vào tháng 12 như dự định ban đầu hay giữ nguyên? Nhưng với tình hình thị trường hiện nay, kế hoạch có thể bị hủy bỏ, mặc dù vậy điều này cũng chẳng có ý nghĩa với nhiều thành viên.

Các nhà lãnh đạo OPEC+ luôn khẳng định sản lượng sẽ được điều chỉnh theo tình hình thực tế của thị trường, nhưng hiện nay sự hỗn loạn là điều rất dễ nhận thấy và tác nhân lại từ chính bên trong Liên minh các quốc gia xuất khẩu dầu mỏ và đối tác.

Nhiều chuyên gia năng lượng tin rằng việc các thành viên OPEC+ tiếp tục âm thầm tăng sản lượng và xuất khẩu tràn lan như hiện nay sẽ làm trầm trọng thêm vấn đề dư cung trên thị trường.

Tình trạng trên mang đến lợi ích lớn cho nhiều quốc gia nhập khẩu khi giá thành nhiên liệu rẻ thúc đẩy nền kinh tế của họ phát triển, nhưng lại là cơn ác mộng đối với Tổ chức OPEC+.

Trong diễn biến mới nhất, thông tin về việc OPEC+ hoãn kế hoạch tăng sản lượng vào tháng 12 đã khiến giá dầu thô tăng nhẹ, nhưng tình trạng này dự báo sẽ không kéo dài khi thực chất điều kiện thị trường chẳng có gì thay đổi và mọi thứ vẫn nằm ngoài tầm kiểm soát của Liên minh.