Nhóm Hezbollah - ‘ẩn số’ có thể khiến xung đột Israel - Hamas leo thang

Hezbollah là lực lượng nào? Hezbollah theo Hồi giáo dòng Shiite là một trong những nhóm và chính phủ được Iran hậu thuẫn trong khu vực được gọi là Trục Kháng chiến.

Được thành lập vào năm 1982 trong cuộc nội chiến ở Lebanon, mục tiêu ban đầu của Hezbollah là chấm dứt sự chiếm đóng của Israel ở miền Nam Lebanon và họ đã đạt được vào năm 2000.

Trong cuộc giao tranh kéo dài 1 tháng vào năm 2006 ở miền Nam Lebanon, mục tiêu của Israel tương tự như cuộc xung đột hiện tại với Hamas: loại bỏ Hezbollah. Nhưng kết quả là, nhóm này ngày càng trở nên mạnh mẽ hơn.

“Sự hỗ trợ của Iran đã giúp Hezbollah củng cố vị thế là chủ thể chính trị quyền lực nhất Lebanon cũng như là chủ thể quân sự được trang bị vũ khí tốt nhất được Iran hỗ trợ trên toàn Trung Đông”, bà Lina Khatib, Giám đốc Viện Trung Đông SOAS ở London nói

Trong những ngày đầu thành lập, nhóm này cũng thực hiện các cuộc tấn công vào các mục tiêu của Mỹ, khiến Washington liệt nhóm này là tổ chức khủng bố.

Thủ lĩnh Hassan Nasrallah là ai? Sinh năm 1960 trong một gia đình nghèo người Shiite ở ngoại ô Beirut và sau đó chuyển đến miền Nam Lebanon.

Nasrallah học thần học và tham gia phong trào Amal, một tổ chức chính trị và bán quân sự của người Shiite, trước khi trở thành một trong những người sáng lập Hezbollah.

Ông trở thành thủ lĩnh của Hezbollah vào năm 1992 sau khi người tiền bị giết trong một cuộc tấn công của Israel. Nasrallah hiện là một trong những nhân vật chính trị quyền lực nhất ở Lebanon.

Được nhiều người thần tượng vì đã đứng đầu cuộc giao tranh chống Israel năm 2007, hình ảnh của Nasrallah xuất hiện phổ biến trong các cửa hàng lưu niệm ở Lebanon, Syria và các nước thuộc thế giới Ả Rập.

Ông Nasrallah cũng được coi là người thực dụng, có khả năng thỏa hiệp về mặt chính trị. Ông ta đã sống ẩn náu trong nhiều năm vì lo sợ bị Israel ám sát và đưa ra các bài phát biểu từ những địa điểm bí mật

Hezbollah khác gì so với các nhóm khác cũng được Iran hậu thuẫn? Hezbollah là lực lượng bán quân sự quan trọng nhất của thế giới Ả Rập với cơ cấu nội bộ vững mạnh cũng như kho vũ khí lớn. Israel ước tính họ có kho vũ khí gồm 150.000 tên lửa dẫn đường chính xác.

Trong những năm gần đây, Hezbollah đã cử lực lượng tới Syria để giúp đỡ đồng minh của Iran là Tổng thống Bashar Assad chống lại các nhóm đối lập có vũ trang. Họ cũng hỗ trợ lực lượng dân quân được Iran hậu thuẫn ở Iraq, Yemen và Syria.

Nhưng bất chấp những khác biệt về vấn đề Syria, trong 5 năm qua, mối quan hệ giữa Hezbollah và Hamas đã được cải thiện với tốc độ nhanh chóng.

Một số thủ lĩnh Hamas, bao gồm cả vị chỉ huy cao thứ hai, Saleh al-Arouri, đã chuyển đến Lebanon, nơi được Hezbollah bảo vệ cũng là nơi có nhiều trại tị nạn của người Palestine

Hezbollah liệu có đi đến cùng để bảo vệ Hamas? Hezbollah đã đấu súng với quân đội Israel dọc biên giới với Lebanon sau khi xung đột Israel – Hamas hôm 7-10-2023

Cả hai bên đều có thương vong, nhưng điều đáng lo ngại là xung đột sẽ leo thang và trở thành một cuộc chiến mở rộng khắp khu vực.

Trong bài phát biểu hôm 3-11, thủ lĩnh Hassan Nasrallah tuyên bố lực lượng Hezbollah đã tham chiến ngay từ ngày 8-10 nhưng không nói rằng họ sẽ tham gia cuộc chiến đầy đủ hơn

Đối với Hezbollah, việc tham gia hoàn toàn vào xung đột Israel-Hamas sẽ có nguy cơ kéo Lebanon - vốn đang rơi vào khủng hoảng kinh tế và chính trị - ngày càng lún sâu hơn, thúc đẩy sự phản kháng trong nước.

Tuy nhiên, Hezbollah tiếp tục gây áp lực lên biên giới phía Bắc của Israel cho thấy sự ủng hộ của lực lượng này dành cho Hamas. Cho nên, bài phát biểu của ông Nasrallah gửi thông điệp: “Nếu không muốn chiến tranh khu vực mở rộng thì cuộc chiến ở Gaza phải dừng lại”.

Không rõ Hezbollah có thể duy trì hành động cân bằng mong manh này trong bao lâu khi Israel dường như quyết tâm xóa sổ Hamas và số người Palestine thiệt mạng ở Gaza đã vượt qua 10.000 người.

“Nếu Gaza sụp đổ hoàn toàn và mọi thứ đạt đến mức họ phải tham gia đầy đủ thì họ cũng đã sẵn sàng”, Qassim Qassir, một nhà phân tích người Lebanon thân cận với Hezbollah cảnh báo.