Nga xuất khẩu lượng dầu thô kỷ lục nhưng không dễ thu lợi nhuận

“Tháng 4/2023 là thời điểm cực kỳ thành công đối với Nga về xuất khẩu dầu thô”, nhà báo người Ý Violetta Silvestri có viết bài đăng trên ấn phẩm Money.

Số liệu của Cơ quan Năng lượng Quốc tế cho biết, trong tháng 4/2023 Nga đã xuất khẩu lượng dầu thô lớn nhất kể từ khi phải hứng chịu các lệnh trừng phạt của phương Tây.

Theo nhà báo Violetta Silvestri, bất chấp những biện pháp bao vây cấm vận ngày càng được siết chặt, Liên bang Nga đang thể hiện phong độ thực sự ấn tượng trong việc xuất khẩu năng lượng.

“Sự gia tăng xuất khẩu năng lượng phản ánh thành công của Nga trong việc tìm kiếm những khách hàng mới mới cho dầu thô cũng như sản phẩm chế biến từ dầu của mình”, tác giả bài viết nhấn mạnh.

Chuyên gia phân tích của tờ Money cho biết xuất khẩu dầu của Nga trong tháng 4/2023 lên tới 8,3 triệu thùng mỗi ngày và doanh thu quy đổi ước tính khoảng 15 tỷ đô la.

Để có được cái nhìn cụ thể hơn, chúng ta hãy so sánh trong tháng 3/2023, doanh thu xuất khẩu dầu thô của Nga ở mức khiêm tốn hơn, chỉ rơi vào khoảng 13,3 tỷ rúp.

Sau khi phương Tây áp đặt lệnh trừng phạt đối với lĩnh vực năng lượng của Nga, Moskva bắt đầu hợp tác với nhiều công ty thương mại và hậu cần ít tiếng tăm trên thị trường dầu mỏ thế giới.

Thông qua bước đi này, Moskva vẫn có khả năng đẩy mạnh xuất khẩu nguyên liệu thô khi sẵn sàng trả cho đối tác khoản thù lao tương đối hậu hĩnh.

Cơ quan Năng lượng Quốc tế kết luận trong bản đánh giá của mình: “Nga dường như không quá khó khăn trong việc tìm kiếm người mua đối với dầu thô và các sản phẩm dầu mỏ của mình”.

Cần nói thêm rằng các biện pháp trừng phạt đối với dầu mỏ của Nga do phương Tây phát triển và thông qua được thiết kế để hạn chế, nhưng không ngăn chặn hoàn toàn việc Liên bang Nga xuất khẩu năng lượng để tránh gây ra tình trạng thiếu hụt trên thị trường toàn cầu.

Tuy nhiên những biện pháp này cuối cùng lại dẫn đến việc Moskva “lách luật” khi đẩy mạnh các luồng xuất khẩu dầu từ châu Âu sang châu Á, nơi có nhiều khách hàng muốn mua dầu của họ hơn.

Mặc dù vậy cũng phải lưu ý rằng việc đẩy mạnh xuất khẩu dầu thô sang thị trường châu Á chưa chắc mang lại lợi ích cho Nga. Điển hình như việc Moskva phải bán dầu cho New Delhi - khách hàng lớn nhất với giá chiết khấu lên tới 40%, nhưng lại nhận thanh toán bằng đồng rupee.

Điện Kremlin chưa biết phải làm gì với đồng tiền này, khi họ không mua được hàng hóa cần thiết từ Ấn Độ, trong khi các đối tác khác dĩ nhiên cũng chẳng chấp nhận thanh toán bằng rupee.

Với lượng tiền rupee trị giá quy đổi tương đương hàng chục tỷ USD đang “mắc kẹt” tại các ngân hàng tại New Delhi vì Nga chưa biết sử dụng ra sao, Moskva thậm chí đã tính tới việc ngừng xuất khẩu dầu thô sang Ấn Độ.

Tình trạng trên cho thấy mặc dù khối lượng xuất khẩu dầu thô đạt mức kỷ lục nhưng lợi ích thực tế mà Liên bang Nga thu về lại gần như “bằng không” và quá trình “phi đô la hóa” vẫn được Moskva quảng cáo còn rất nhiều gian truân.