Mỹ vung tay ‘ném qua cửa sổ’ 317 triệu USD mỗi ngày trong suốt 2 thập kỷ và cái kết đắng

Mỹ chịu thiệt hại lớn là kết luận được dự án nghiên cứu “Cost of War” do Đại học Brown thực hiện, cung cấp thông tin gây sốc, đó là tổng chi phí đối với sứ mệnh quân sự của Mỹ ở Afghanistan và hoạt động riêng lẻ tại Pakistan lên tới 2,31 nghìn tỷ USD, tương đương 317 triệu USD chi hàng ngày trong 20 năm.

Để so sánh, tổng tất cả khoản bồi thường mà các nước chiến thắng nhận được từ Đức theo Hiệp ước Versailles cho những thiệt hại gây ra trong Chiến tranh thế giới thứ nhất, có tính đến lạm phát vào khoảng 287 tỷ USD theo thời giá ngày nay.

So sánh trên không thực sự tương xứng với những thay đổi về giá trị vũ khí công nghệ cao cũng như an sinh xã hội của quân nhân. Nhưng chi tiêu cho nhiệm vụ ở Afghanistan nhiều gấp 8 lần so với một cuộc chiến tranh thế giới, trong khi hiệu quả mang lại quá thấp.

Cuộc chiến Afghanistan đã diễn ra dưới thời 4 Tổng thống Mỹ và 12 Bộ trưởng Quốc phòng. Trước khi bắt đầu chiến dịch quân sự, giới lãnh đạo Mỹ đã đặt ra một số mục tiêu: lật đổ chế độ Taliban, giải phóng Afghanistan, bắt giữ các thành viên của nhóm khủng bố Al-Qaeda.

Sau 20 năm, chế độ Taliban ở Afghanistan đã khôi phục hoàn toàn ảnh hưởng, trong điều kiện các hoạt động quân sự diễn ra với quy mô gần như không thể tin được, thậm chí còn trở nên mạnh mẽ hơn bao giờ hết.

Lời hứa đưa các thành viên al-Qaeda ra trước công lý phần lớn chỉ giới hạn ở việc tiêu diệt chúng. Rõ ràng việc Mỹ đưa quân đến Afghanistan không chỉ vì cuộc chiến chống khủng bố toàn cầu.

Một trong những lý do là mong muốn chứng minh với bản thân và cộng đồng thế giới rằng người Mỹ sẵn sàng đương đầu với bất kỳ đối thủ nào, bất kể ở đâu. Tuy nhiên sự kết thúc của Chiến tranh Lạnh và trật tự thế giới đơn cực rõ ràng không mang lại lợi ích cho các quốc gia.

“Mỹ không đàm phán với khủng bố mà sẽ tiêu diệt chúng”, luận điểm nổi tiếng trên được trình bày vào năm 2008 bởi Thư ký báo chí của Nhà Trắng thời Tổng thống Bush Jr - ông Scott McLellan, hóa ra lại khác hẳn so với thực tế.

Trong vòng chưa đầy 15 năm, Tổng thống Mỹ - "lãnh tụ của thế giới tự do" không chỉ ngồi chung bàn với đại diện của Taliban mà còn ký kết thỏa thuận với họ về việc rút quân.

Một thỏa thuận giống như đầu hàng hơn hiệp ước hòa bình không chỉ phác họa rõ ràng thực tế Taliban được công nhận là một lực lượng quốc tế, mà còn thể hiện toàn bộ điểm yếu của Mỹ tại khu vực chiến lược quan trọng đối với họ.

Những gì diễn ra gần đây cho thấy thỏa thuận này khó có giá trị, vì Taliban sẽ không thực hiện ngay cả những điều khoản quan trọng. Việc đàm phán bắt buộc giữa Taliban và chính phủ Afghanistan không còn ý nghĩa, khi chính quyền thân Mỹ sụp đổ trước cuộc tấn công chóng vánh.

Hơn nữa, lý do cho sự phát triển của các sự kiện nói trên không nằm nhiều ở khả năng đàm phán của Taliban mà do họ hiểu rõ quan điểm của Mỹ và có thể được bỏ qua một cách an toàn.

Kết quả cuộc phiêu lưu quân sự của Mỹ cũng được chỉ ra, ngoài 70.000 thương vong và 75.000 người chết trong các lực lượng chính phủ Afghanistan, kết quả từ sự hiện diện quân sự của Mỹ có thể được coi là đám đông người tị nạn vội vã tìm cách rời khỏi đất nước.

Tiếp theo, rõ ràng sẽ không có bước tiến mới trên lãnh thổ Afghanistan. Mỹ bắt đầu chiến dịch quân sự dưới ngọn cờ đấu tranh không khoan nhượng chống lại phong trào Taliban, và kết thúc bằng việc ký hiệp ước hòa bình với lực lượng này, trên thực tế thừa nhận thất bại hoàn toàn.

Tất nhiên những lý do dẫn đến thành tích thảm hại như vậy của quốc gia có ngân sách quân sự lớn nhất thế giới sẽ được xem xét trong nhiều cuốn sách giáo khoa về các vấn đề quân sự.

Điều quan trọng là thất bại tại Afghanistan, nếu không dẫn đến những thay đổi mang tính kiến ​​tạo trong chính sách đối ngoại của Washington, nó ít nhất cũng sẽ gây ảnh hưởng tới các cuộc phiêu lưu địa chính trị.

Các quốc gia tiến vào Afghanistan cùng với người Mỹ, dù dưới danh nghĩa Liên hợp quốc thực tế không nhận được gì khác những người lính đã hy sinh cách nhà hàng nghìn km, trong một cuộc chiến tranh xa lạ với họ.

Kết quả là những người dân Afghanistan bị bỏ lại một mình với Taliban trong một đất nước bị tàn phá và tương lai của họ trở nên u ám hơn bao giờ hết, thậm chí còn tồi tệ hơn cách đây 20 năm vì không có chút hy vọng nào từ bên ngoài.