Mỹ mời Đài Loan diễn tập hải quân lớn nhất thế giới, Trung Quốc phản ứng ra sao?

Diễn tập Vành đai Thái Bình Dương (RIMPAC) là cuộc diễn tập hải quân được tổ chức theo thông lệ 2 năm một lần. Tuy nhiên đây là lần đầu tiên Mỹ dự kiến mời đảo Đài Loan tham dự.

"Mỹ nên tiếp tục hỗ trợ Đài Loan phát triển lực lượng phòng vệ đủ năng lực, sẵn sàng và hiện đại để duy trì khả năng phòng thủ và mời Đài Loan tham dự diễn tập Vành đai Thái Bình Dương (RIMPAC) 2022 khi thích hợp", Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng (NDAA) năm 2022 của Mỹ, được Tổng thống Joe Biden ký duyệt ngày 27/12, có đoạn.

"Diễn tập RIMPAC 2022 dự kiến diễn ra trong mùa hè năm sau với sự tham gia của 40 đơn vị với 25.000 binh sĩ đến từ nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ" Hạm đội 3 hải quân Mỹ cho biết.

RIMPAC hiện là cuộc diễn tập hải quân có quy mô lớn nhất trên thế giới hiện nay. Đợt diễn tập này thường được Nga và Trung Quốc theo dõi đặc biệt.

Hiện hải quân Mỹ chưa tiết lộ chi tiết các bên sẽ tham gia đợt diễn tập lần này này. Các bên có thể cử chiến hạm, máy bay hoặc quan sát viên tham gia RIMPAC.

"Nếu Washington mời Đài Bắc dự RIMPAC, quyết định này cho thấy Mỹ coi đảo Đài Loan là bạn và đối tác của họ", Carl Schuster, cựu lãnh đạo Bộ Chỉ huy Liên hợp Thái Bình Dương của Mỹ, nhận định.

Ông Schuster cũng cho rằng quyết định mời đảo Đài Loan tham gia RIMPAC dưới bất cứ hình thức nào đều sẽ gửi một "thông điệp chính trị mạnh mẽ" tới Trung Quốc.

Đồng thời răn đe về cái giá mà Bắc Kinh phải trả nếu phát động chiến dịch quân sự nhằm vào hòn đảo.

Quân đội Trung Quốc năm 2016 từng cử 5 chiến hạm và 1.200 binh sĩ tham dự RIMPAC theo lời mời của Mỹ, trong nỗ lực hạ nhiệt căng thẳng song phương.

Tuy nhiên, Mỹ loại Trung Quốc khỏi danh sách khách mời tham gia RIMPAC 2018, sau khi căng thẳng leo thang liên quan đến các hoạt động quân sự hóa của Bắc Kinh ở Biển Đông.

Khi được hỏi về nội dung liên quan tới Trung Quốc trong Đạo luật ủy quyền quốc phòng 2022 (NDAA 2022), phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên cho biết nước này phản đối "sử dụng luật pháp trong nước để tìm cách thao túng chính trị" nhằm vào Trung Quốc".

"Chúng tôi kêu gọi Mỹ từ bỏ tư duy cạnh tranh một mất một còn và định kiến lỗi thời từ thời Chiến tranh Lạnh", ông Triệu Lập Kiên nói.

Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một tỉnh chờ thống nhất và tuyên bố sẵn sàng sử dụng vũ lực nếu cần.

Quân đội Trung Quốc gần đây tổ chức nhiều cuộc diễn tập với khí tài tối tân quanh Đài Loan, đồng thời điều nhiều máy bay quân sự áp sát hòn đảo này.

Ông Schuster đánh giá lực lượng phòng vệ Đài Loan tham gia RIMPAC 2022 sẽ giúp hải quân Mỹ chuẩn bị cho bất cứ tình huống xung đột nào quanh hòn đảo.

Tuy nhiên, ông cảnh báo động thái này cũng có thể gây chia rẽ giữa Mỹ với các khách mời khác.

Tuy nhiên, ông cảnh báo động thái này cũng có thể gây chia rẽ giữa Mỹ với các khách mời khác, do Trung Quốc nhiều khả năng sẽ gây áp lực buộc một số quốc gia từ chối tham dự RIMPAC 2022 hoặc không diễn tập chung với lực lượng phòng vệ Đài Loan.

RIMPAC ban đầu được Mỹ tổ chức thường niên với Australia và Canada từ năm 1971, sau đó chuyển sang tổ chức hai năm một lần từ 1974 do có nhiều quốc gia cùng tham dự.

RIMPAC 2022 là lần thứ 28 được Mỹ tổ chức. Đợt diễn tập này được mong đợi giữa lúc căng thẳng giữa phương Tây và Nga leo thang cùng với những biến động lớn trong quan hệ ngoại giao giữa Washington và Bắc Kinh xung quanh vấn đề Đài Loan và nguồn gốc dịch Covid-19.