Mỹ dừng chuyển đạn pháo thông minh Excalibur trị giá 100.000 USD/quả cho Ukraine

Binh sĩ của Ukraine cho hay hệ thống gây nhiễu của Nga đã khiến đạn pháo dẫn đường M982 Excalibur 155 mm chịu ảnh hưởng lớn nhất. Do đó, Mỹ đã dừng chuyển loại đạn đắt đỏ này cho Ukraine.

Theo báo cáo từ Văn phòng Kiểm toán Chính phủ Mỹ, mỗi quả M982 Excalibur có giá 100.000 USD vào năm 2022, đắt hơn 50 lần so với những loại đạn 155 mm không dẫn đường.

Tờ New York Times dẫn các báo cáo mật về vũ khí Ukraine chỉ ra từ tháng 1/2023 đến tháng 8/2023, tỷ lệ bắn trúng của M982 Excalibur đã giảm mạnh từ 55% xuống còn 6%.

Đây cũng là thời điểm Ukraine tiến hành phản công nhưng cuối cùng đã thất bại. Ước tính có khoảng 3.000 quả đạn M982 Excalibur được bắn từ lựu pháo M777 do Mỹ viện trợ Kiev nhằm đến các thành phố Kherson, Kharkiv và Bakhmut.

Từng có thời điểm chỉ 1 trong 19 phát đạn M982 trúng mục tiêu, vị chi Ukraine tốn gần 2 triệu USD cho mỗi lần bắn trúng.

Khi mới được chuyển đến Ukraine, M982 Excalibur được ca ngợi là vũ khí thay đổi cuộc chơi. Loại đạn dẫn đường có tầm bắn hơn 40 km và chính xác hơn đạn pháo thông thường và thời gian đầu đã phát huy hiệu quả.

Những phát bắn chính xác của đạn pháo thông minh M982 Excalibur đã vô hiệu hóa cây cầu Antonovsky dẫn qua Dnepr đến Kherson, một trong những cây cầu huyết mạch hậu cần của Nga. Tuy nhiên sau đó Moscow đã thành công trong việc dùng tác điến điện tử áp chế.

M982 Excalibur là một loại đạn pháo 155 mm dẫn đường tầm xa được sản xuất bởi hãng Raytheon Missiles & Defense, BAE Systems AB.

Trải qua thử nghiệm và đặc biệt là hiệu suất cao trong thực chiến trước thời điểm xung đột Đông Âu diễn ra, M982 Excalibur được đánh giá là dòng đạn pháo thông minh tối tân nhất hiện nay.

Đạn pháo thông minh M982 Excalibur có thể được sử dụng trong các tình huống hỗ trợ gần trong phạm vi 75-150m.

M982 Excalibur có tầm bắn 40-57 km tùy thuộc vào cấu hình (phiên bản mới lên tới 70 km), với sai số mục tiêu chỉ 1 m.

Đây cũng là loại đạn pháo thông minh đầu tiên trên thế giới được lập trình để nổ ngay bên trên mục tiêu hoặc xuyên vào lòng đất để đánh trúng mục tiêu ngầm.

M982 Excalibur lần đầu được sử dụng ở Iraq hồi năm 2007 trong những kế hoạch nhằm tiêu diệt các trùm khủng bố khét tiếng, như lãnh đạo al-Qaeda Abu Jurah và tay chân thân tín.

Do mang trong mình nhiều công nghệ hiện đại nên mỗi quả M982 Excalibur có mức giá khá cao.

Dòng đạn pháo này được trang bị tính năng GPS này có thể tấn công mục tiêu đối thủ trong rừng và những địa hình hiểm trở.

Theo số lượng thống kê, 770 quả đạn pháo 155mm M982 Excalibur đã được sử dụng trong các cuộc chiến ở Iraq, Afganistan và Syria.

Việc Mỹ cho ra đời loại đạn pháo M982 Excalibur cho thấy bước tiến dài về công nghệ quân sự.

Tầm bay của loại đạn pháo này từ 40-57 km, xa hơn bất cứ loại đạn pháo nào, kể cả đạn pháo thông minh 2K25 Krasnopol M của Nga vốn chỉ có tầm bắn 40 km.

Rõ ràng so với đạn pháo thông minh 2K25 Krasnopol-M được điều khiển bằng laser của Nga, đạn pháo của Mỹ có ưu thế hơn nhiều.

Để đánh trúng mục tiêu, đạn pháo thông minh của Nga đòi hỏi một nguồn chiếu xạ laser liên tục vào vị trí cần đánh trúng thường là do máy bay hoặc binh lính các đơn vị đặc nhiệm đảm nhận.

Điều này vô tình gây thêm yếu tố phức tạp cho các trận đánh, gây nguy hiểm cho đội lính chiếu xạ laser. Loại đạn của Nga này cũng không có đầu nổ được lập trình thời gian cho vụ nổ.

Trong khi đó đạn pháo của Mỹ chỉ cần nạp thông số vào cho quả đạn ngay trước khi bắn, sau đó hệ thống dẫn đường toàn cầu GPS sẽ hướng dẫn đạn pháo bay tới đánh trúng mục tiêu.

Đạn pháo thông minh M982 Excalibur được trang bị 4 cánh điều hướng bằng titanium, có thể gấp lại được để tăng độ ổn định giúp quả đạn có độ chính xác gần như tuyệt đối khi tấn công các mục tiêu lớn.

Tuy vậy thách thức về hiệu suất giảm do tác chiến điện tử đã buộc nhà sản xuất đang tìm giảm pháp khắc phục cho đạn pháo thông minh M982 Excalibur.