 |
Đề xuất giảm thuế tiêu thụ đặc biệt với xe điện |
Ngày 1-8, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) phối hợp với Hội Tư vấn thuế Việt Nam (VTCA) và Hiệp hội các Nhà sản xuất Ô tô Việt Nam (VAMA) tổ chức hội thảo “Dự thảo Quy định sửa đổi về thuế Tiêu thụ đặc biệt đối với xe ô tô: Tác động và kiến nghị”.
Theo đó, Công ty TNHH Thuế, Tư vấn KPMG và Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) kiến nghị nên ưu đãi, giảm mức thuế tiêu thụ đặc biệt cho xe điện Hybrid tự sạc (HEV) từ mức 100% xuống còn 70% và giảm từ mức 70% xuống còn 50% cho xe điện Hybrid sạc điện riêng (PHEV).
Nếu được hưởng ưu đãi trên, giá bán lẻ các dòng xe HEV hay PHEV giảm về gần bằng xe động cơ đốt trong, qua đó khuyến khích người tiêu dùng lựa chọn dòng xe thân thiện với môi trường này.
Ví dụ, xe Corolla Cross bản HEV nếu được ưu đãi mức thuế trên thì giá bán lẻ sẽ giảm từ 955 triệu đồng xuống còn 876 triệu đồng, chỉ cao hơn khoảng 16 triệu đồng so với bản Corolla Cross bản động cơ đốt trong.
Theo đại diện KPMG, nếu đề xuất trên được áp dụng từ năm 2026 thì ngân sách nhà nước giai đoạn 2026 - 2030 có thể chỉ giảm 23.500 tỷ đồng, nhưng lượng phát thải CO2 sẽ giảm 2,66 triệu tấn. Với đơn giá tín chỉ carbon 5 USD/tấn, việc giảm phát thải CO2 sẽ giúp tiết kiệm hơn 333 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, thúc đẩy sử dụng xe HEV và PHEV sẽ giúp tiết kiệm hơn 26.880 tỷ đồng tiêu thụ nhiên liệu trong giai đoạn 2026 - 2030. Ưu đãi cho HEV/PHEV tuy có thể làm giảm thu ngân sách nhà nước trong ngắn hạn, nhưng mang lại các lợi ích khác về kinh tế, môi trường, ngành và xã hội tương đương.
KPMG và VAMA cũng đánh giá, giảm thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt cho HEV/PHEV phù hợp với xu hướng ngành ô tô và lộ trình chuyển đổi từ xe động cơ đốt trong sang xe thuần điện. Điều này phù hợp với chuyển đổi năng lượng xanh theo Quyết định số 876/QĐ-TTg của Thủ tướng, thực hiện cam kết của Việt Nam tại COP26 và COP28.
Ngoài kiến nghị trên, KPMG và VAMA cũng kiến nghị giữ nguyên mức thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt như hiện nay đối với dòng xe pick-up chở hàng cabin kép (15%, 20% và 25% tùy dung tích xi lanh).
Theo các chuyên gia, ngành công nghiệp ô tô tại Việt Nam đang ở trong giai đoạn chuyển giao quan trọng. Trên toàn thế giới, xu hướng điện khí hóa ngành ô tô đang ngày càng rõ rệt và Việt Nam không nằm ngoài xu thế này.
Mặc dù tiềm năng tăng trưởng cho các dòng xe thân thiện với môi trường tại Việt Nam được củng cố bởi cam kết trong các thỏa thuận quốc tế về bảo vệ môi trường và phòng chống biến đổi khí hậu, song quá trình chuyển giao trong ngành ô tô vẫn đang gặp nhiều khó khăn, bao gồm sự suy giảm kinh tế sau đại dịch Covid-19, các căng thẳng địa chính trị, sự phát triển thiếu đồng bộ của cơ sở hạ tầng cũng như nguồn phát tải điện và sự cạnh tranh tiềm tàng từ các nhà sản xuất xe điện giá rẻ nước ngoài.
Trong bối cảnh hiện nay, thị trường ô tô đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, các động thái điều chỉnh chính sách thuế phí đều có ý nghĩa rất quan trọng, tác động trực tiếp tới doanh nghiệp, người dân và sự ổn định của kinh tế xã hội hướng tới sự phát triển bền vững.
Các chuyên gia cũng cho biết thêm, trên thế giới, nhất là những nền kinh tế có đặc điểm tương đồng và trình độ phát triển như Việt Nam (Thái Lan, Indonesia, Malaysia, Phillippines…), thị trường và nhu cầu ô tô như Việt Nam đều có những chính sách ưu đãi cho xe thân thiện môi trường và xe pickup chở hàng cabin kép trong giai đoạn chuyển đổi xanh, tạo ra lợi thế cạnh tranh khác biệt.
Thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt hiện nay tại Việt Nam đối với xe pickup chở hàng cabin kép còn tương đối cao so với các nước trong khu vực; và cũng chưa có nhiều ưu đãi với xe PHEV và HEV.
