Dầu thô Nga bị đẩy khỏi thị trường lớn nhất mà không cần biện pháp trừng phạt?

Các chuyên gia kinh tế thế giới cho rằng biện pháp trừng phạt khắc nghiệt do phương Tây áp đặt nếu như không thể ngăn chặn dòng dầu thô Nga chảy sang châu Á thì thị trường thực tế sẽ lại sớm thực thi việc này.

Dữ liệu mới nhất cho thấy đường ống dẫn dầu Trans Mountain (TMX) sau khi được Canada mở rộng công suất trong thời gian gần đây đã thực sự đã đạt được mục đích đó là đa dạng hóa nguồn cung cho thị trường năng lượng.

Theo dữ liệu từ Công ty Vortexa, các nhà sản xuất dầu Canada đã nhận thêm khoảng 28 triệu thùng dầu thô từ bờ biển phía Tây nước này kể từ khi đường ống TMX mở rộng hoạt động vào tháng 6 năm nay so với cùng kỳ năm 2023.

Tất cả khối lượng tăng thêm đều được dùng để cung cấp cho châu Á, rõ ràng tuyến đường ống TMX sau khi nâng cấp đã làm tăng đáng kể khối lượng xuất khẩu dầu thô của Canada sang khu vực Thái Bình Dương - Ấn Độ Dương.

Kể từ khi ra mắt, phần lớn dầu thô từ đường ống này đã được nạp lên tàu chở dầu và xuất khẩu sang Trung Quốc, Ấn Độ, Hàn Quốc cũng như Brunei để tiến hành chế biến.

Nhiên liệu thô qua tuyến ống TMX đã đi trực tiếp từ nơi khai thác đến bờ biển, nơi đặt kho cảng xuất khẩu, nguồn cung này đang ngày càng được quan tâm ở châu Á do có lợi thế lớn về mặt chi phí.

Theo các chuyên gia phân tích của tờ Bloomberg, những thay đổi mạnh mẽ như vậy rõ ràng là tin xấu đối với Nga và Saudi Arabia - hai quốc gia đang chiếm giữ vị thế chi phối cực kỳ quan trọng trên thị trường năng lượng châu Á.

Thậm chí hiện nay còn có nhiều ý kiến cho rằng nguồn cung dầu thô từ Canada có thể sớm làm được điều mà các biện pháp trừng phạt chống lại Moskva từng bó tay, đó là đẩy hàng dầu thô của Nga ra khỏi những thị trường tiềm năng.

Dầu thô từ Canada có đặc tính hóa học tương tự, rất dễ lọc, giá thành rẻ… đồng thời khách hàng mua chúng sẽ không phải chịu rủi ro trả đũa từ các lệnh cấm vận hay trừng phạt, khiến nguồn hàng này trở thành ưu tiên hàng đầu.

Với tình hình thực tế như trên, dầu thô Canada chắc chắn sẽ được khách hàng ở Trung Quốc và Ấn Độ ưa thích, khi họ thường xuyên phải đối mặt với cảnh báo trừng phạt từ phương Tây do hợp tác với Moskva.

Điều đáng chú ý tiếp theo là không chỉ gây ảnh hưởng đến Nga, đường ống dẫn dầu TMX cũng tạo ra cuộc cạnh tranh khốc liệt với các nhà sản xuất dầu đá phiến Mỹ. Kể từ khi tuyến ống này khởi động, khối lượng xuất khẩu của Mỹ đã giảm 1,68 triệu thùng mỗi ngày.

Một bên chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nữa từ việc Canada gia tăng xuất khẩu dầu thô sẽ là Liên minh các quốc gia xuất khẩu dầu thô và đối tác (Tổ chức OPEC+).

Những nỗ lực của họ suốt thời gian qua sẽ hoàn toàn mất đi ý nghĩa khi có sự xuất hiện của một nhà cung cấp lớn khác với sản phẩm giá rẻ và chất lượng cao sẽ đẩy giá nguyên liệu thô xuống mức tối thiểu, bất chấp việc cắt giảm sản lượng liên tục.

Nhưng trên hết, với diễn biến nói trên, người tiêu dùng năng lượng trên khắp thế giới sẽ được hưởng lợi và đây là điều kiện để kinh tế quốc tế đạt được mức tăng trưởng như kỳ vọng.