Châu Âu bất lực trước 'trò chơi khí đốt' của Nga

Tại hội nghị Valdai diễn ra ở thành phố nghỉ mát Sochi gần đây, Tổng thống Vladimir Putin đã nhắc đến việc các nước EU tự làm khó mình vì quyết định từ bỏ hợp đồng mua khí đốt dài hạn với Nga.

Để minh họa, ông Putin kể câu chuyện về một con sói chết cóng vào mùa Đông khi bị lừa bởi một con cáo ranh mãnh. Đồng thời Tổng thống Nga lưu ý rằng Moskva có thể xem xét lại thỏa thuận với các đối tác châu Âu, nếu họ sớm thông qua Nord Stream 2.

Tạp chí Politico cho biết, tại châu Âu, nhiều chính trị gia tin rằng Điện Kremlin đang theo đuổi chính sách "cứng rắn về năng lượng" và họ cố gắng buộc Moskva phải giải trình về điều này.

Hiện tại, Thủ tướng Ba Lan - ông Mateusz Morawiecki cho rằng cần sớm mở cuộc điều tra về sự độc quyền của Tập đoàn Gazprom trên thị trường châu Âu. Đề xuất trên nhận được ủng hộ từ Ý và Hà Lan, nhưng Đức phản đối điều này.

Trước những cáo buộc nói trên, Nga tuyên bố rằng Gazprom đang thực hiện đầy đủ mọi nghĩa vụ theo hợp đồng về việc cung cấp "nhiên liệu xanh" cho châu Âu, họ chỉ sử dụng khí thừa để bổ sung cho các kho chứa nhiên liệu phục vụ nhu cầu của thị trường trong nước.

Bất chấp điều này, Chủ tịch Ủy ban châu Âu - bà Ursula von der Lein vẫn đổ lỗi cho Nga vì đã không đáp ứng đúng mức nhu cầu nhiên liệu ngày càng lớn hơn, dẫn tới làm tăng ác cảm của người dân châu Âu đối với tập đoàn Gazprom.

Đồng thời tạp chí Politico còn hướng sự chú ý của mình đến thực tế là các quốc gia đồng minh của Liên bang Nga đã ký hợp đồng dài hạn để được cung cấp nhiên liệu, khiến họ không gặp vấn đề về thiếu hụt năng lượng.

Theo Tổng thống Nga, những đối tác như vậy của tập đoàn năng lượng Gazprom thường nhận được khí đốt với mức giá rẻ hơn tới 4 lần so với hợp đồng giao ngay.

Tình hình khác hẳn với những bên không chịu nhượng bộ Nga. Cụ thể, Moldova đã được đề nghị gia hạn hợp đồng mua khí đốt, nhưng họ phải chấp nhận việc tăng giá nhiên liệu từ 550 lên 790 USD cho mỗi 1.000 mét khối.

Theo một số chuyên gia, rõ ràng Moskva đang gây áp lực lên Chisinau sau tuyên bố về đường lối thân châu Âu của quốc gia này và lời hứa của Tổng thống Maia Sandu về việc sẽ giành lại quyền kiểm soát đối với Transnistria.

Như vậy, châu Âu hiện đã rơi vào sự bất lực trước "trò chơi khí đốt" của ông Nga. Trên thực tế, EU chỉ có thể được giúp đỡ bằng cách hợp tác hiệu quả với Moskva và phê duyệt việc khởi động đường ống dẫn khí đốt Nord Stream 2 dưới đáy biển Baltic.

Nếu tất cả những biện pháp trên được tiến hành mới có thể cứu người dân châu Âu khỏi tình trạng thiếu hụt năng lượng và chi phí leo thang phi mã như hiện nay.

Trong diễn biến khác, Mỹ cho biết trước mắt họ chưa thể giúp châu Âu giải quyết cuộc khủng hoảng năng lượng ngày càng trầm trọng hơn, lý do rất đơn giản, đó là những tàu chở khí hóa lỏng của Washington đang tiến tới châu Á - nơi có thể thu về nhiều lợi nhuận hơn.

Khi cứu cánh được hy vọng nhất là Mỹ không cho thấy sự sẵn sàng giúp đỡ đồng minh, châu Âu dự báo sẽ sớm phải đàm phán lại với Nga và chấp nhận những yêu cầu mà Điện Kremlin đưa ra.