Brazil nổi lên nhiều mánh lới trục lợi vaccine Covid-19

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Nam
ANTD.VN - Từ hối lộ y tá đến đóng giả người chết, hay người giàu và quyền lực của Brazil “chen ngang” chiếm đoạt nguồn vaccine phòng ngừa Covid-19 ít ỏi của nước này. Đó là thực trạng nổi lên trong bối cảnh quốc gia lớn nhất châu Mỹ Latinh đang phải đối mặt với làn sóng dịch bùng phát mạnh mẽ.
Brazil đang phải vật lộn với một trong những đợt bùng phát Covid-19 nghiêm trọng nhất thế giới

Brazil đang phải vật lộn với một trong những đợt bùng phát Covid-19 nghiêm trọng nhất thế giới

Vận dụng các “chiêu” để được tiêm chủng sớm

Sâu trong rừng Amazon của Brazil, những người bản địa Yanomami thở phào nhẹ nhõm khi liều vaccine Covid-19 cuối cùng đã được chuyển đến. Nhưng ngay sau đó, những kẻ khai thác mỏ bất hợp pháp tại khu vực này đã đưa vàng cho 2 nữ y tá để đổi lấy vaccine dành cho người bản địa. Cách đó 4.000km, tại một thị trấn yên bình ở Đông Nam Brazil, người đứng đầu thị trấn 48 tuổi và vợ ông ta là một trong những người đầu tiên tiêm vaccine phòng ngừa Covid-19 vào đầu năm nay, trước các bác sĩ và cả những người lớn tuổi. Trong khi ở bang Paraná, 30 chính trị gia bị nghi ngờ đã được tiêm phòng một cách bí mật, mặc dù họ không đủ tiêu chuẩn để tiêm.

Brazil có một trong những hệ thống chăm sóc sức khỏe toàn dân lớn nhất thế giới, cùng với một khu vực tư nhân rộng lớn dành cho những người có bảo hiểm hoặc chi trả tự túc. Chính phủ cho đến nay chỉ cung cấp vaccine thông qua mạng lưới công cộng, ưu tiên tiêm chủng cho nhân viên y tế, người cao tuổi và những người có bệnh từ trước. Nhưng kể từ khi Brazil bắt đầu chương trình tiêm chủng ngừa Covid-19 trong năm nay, hàng trăm người giàu có và quyền lực của đất nước này gồm chính trị gia, các trùm kinh doanh và những người có ảnh hưởng trên mạng xã hội đều đã xuất hiện trên mặt báo vì bị nghi ngờ “chen ngang” trong việc xếp hàng tiêm chủng. Tiến sĩ Paulo Lotufo, nhà dịch tễ học và giáo sư tại Đại học São Paulo cho biết: “Đó là sự coi thường hoàn toàn các quy tắc. Một số người trong số họ thậm chí còn khoe khoang trên mạng xã hội về việc đi chơi sau khi đã được tiêm phòng”.

Bên cạnh đó, tội phạm liên quan đến vaccine ngừa Covid-19 cũng gia tăng đột biến. Tuần trước, nhà chức trách bang Paraná bắt quả tang một phụ nữ giả làm y tá bán vaccine bị đánh cắp qua mạng Whatsapp. Gần 100 đối tượng cũng bị nghi ngờ mạo danh những người đã chết để đăng ký lấy vaccine. Và tại một thành phố, gần 500 liều vaccine đã được cấp cho những người sử dụng cùng một số an sinh xã hội.

“Thật vô lý khi những người trẻ tuổi đang xếp hàng và lấy đi cơ hội của những người có bệnh nền hoặc người già”, ông Fernando Francischini, Phó Thống đốc bang Paraná cho biết. Trước đó, nhiều thị trưởng và công chức đã bị bắt hoặc bị cách chức, trong khi các ông trùm kinh doanh phạm tội chen ngang để lấy vaccine trước đã bị phạt tiền nặng.

Tranh cãi về tư nhân hóa vaccine

Brazil hiện đang phải vật lộn với một trong những đợt bùng phát Covid-19 nghiêm trọng nhất thế giới. Virus SARS-CoV-2 đã cướp đi sinh mạng của 442.000 người Brazil, chỉ đứng sau Mỹ. Hơn một nửa số người đã chết chỉ trong năm nay do đại dịch bùng phát ngoài tầm kiểm soát, khi xuất hiện các biến thể rất dễ lây lan và không thể áp dụng các biện pháp phong tỏa. Trong khi đó, chương trình tiêm chủng đã bị trì hoãn do tình trạng thiếu vaccine. “Chúng tôi có cơ sở hạ tầng để tiêm chủng đại trà. Nhưng vấn đề là chính phủ Brazil đã bỏ lỡ cơ hội mua rất nhiều vaccine”, Giáo sư Paulo Lotufo nói.

Bên cạnh đó, một vấn đề mới nổi lên đó là các công ty và các nhóm lợi ích đặc biệt trong nhiều tháng cũng đã vận động chính phủ liên bang cho phép mua trực tiếp vaccine từ các nhà sản xuất. Tổng thống Bolsonaro vốn chủ trương “tư nhân hóa mọi thứ” đã báo hiệu sự ủng hộ cho những sáng kiến như vậy. Ông cho biết, việc cho phép các công ty mua vaccine chủng ngừa cho nhân viên của họ sẽ tiết kiệm cho chính phủ.

Tháng trước, Thượng viện Brazil đã đưa ra một dự luật cho phép các công ty mua vaccine riêng, miễn là họ quyên góp một nửa nguồn cung cho mạng lưới y tế công cộng của Brazil. Dự luật đang chờ được thông qua nhưng các nhà phê bình cảnh báo rằng tư nhân hóa vaccine Covid-19 có thể tạo ra một cuộc tranh giành, thậm chí còn khốc liệt hơn dẫn đến giá cả tăng vọt và làm sâu sắc thêm sự bất bình đẳng trong xã hội ở Brazil.

Thật không công bằng khi có thể được chủng ngừa vì bạn tình cờ làm việc cho một chủ lao động giàu có, nhờ chính sách về vaccine tư nhân. Chúng ta có một bộ phận đang gặp nguy hiểm về mặt sức khỏe. Vì vậy, thật là phi đạo đức nếu tước bỏ những liều vaccine bảo vệ họ”

Ana Maria Malik (Giáo sư Quản lý và Chính sách y tế tại tổ chức nghiên cứu Fundação Getulio Vargas, Brazil)