Belarus cung cấp 'phao cứu sinh' cho Ukraine giữa các lệnh trừng phạt của Nga

Hiện tại kinh tế Ukraine đang ở trong tình trạng khó khăn nhất từ trước tới nay, chủ yếu liên quan đến hậu quả của cuộc khủng hoảng năng lượng và các lệnh trừng phạt từ Nga.

Như đã thông báo, Tập đoàn năng lượng khổng lồ Gazprom của Nga đã giảm mạnh lượng khí đốt bơm qua hệ thống cơ sở hạ tầng trung chuyển trên đất Ukraine, dẫn đến sự thiếu hụt không thể bù đắp.

Chưa dừng lại đó, đòn đánh mạnh hơn của Nga chính là ngừng hoàn toàn cung cấp than, khiến các nhà máy nhiệt điện của Ukraine phải ngừng hoạt động, giới quan sát cho rằng Moskva đang muốn ép Kiev phải dừng chiến dịch quân sự tại Donbass.

Tuy vậy trong tình cảnh trên, Ukraine lại nhận được chiếc phao cứu sinh bất ngờ từ Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko, bất chấp quan hệ giữa hai nước đang ở mức rất xấu và chính Kiev là bên gây ra tình trạng này.

Quay lại năm 2020, Bộ Năng lượng Ukraine đã áp đặt lệnh cấm mua điện từ Belarus, liên quan đến việc không công nhận kết quả bầu cử tại quốc gia láng giềng.

Đến đầu năm 2021, do khó khăn về trữ lượng than nên việc mua bán điện đã được nối lại, bất chấp lệnh cấm. Nhưng ngay khi trời ấm lên, Ukraine một lần nữa (lần thứ 11) tái áp đặt hạn chế.

Nhưng bây giờ khi tình hình năng lượng của Ukraine thực sự tồi tệ, việc không có than dẫn đến một số nhà máy nhiệt điện phải ngừng hoạt động. Trong hoàn cảnh trên, Kiev lại phải cầu cạnh Minsk.

Một cuộc đấu giá từ Ukrenergo để giành quyền cung cấp điện cho Ukraine đã diễn ra, kết quả là Energoatom đã mua lại từ Belarus số lượng điện khá lớn

Tất nhiên cho đến nay tất cả mới chỉ là kế hoạch, bởi vì theo kết quả đấu giá, công ty chỉ mua quyền nhập khẩu điện cho Ukraine.

Trên thực tế, điều này dành cho khả năng kỹ thuật để nhập khẩu điện, nhưng đơn vị trúng thầu thậm chí không có hợp đồng và giao dịch sẽ chỉ diễn ra trong trường hợp lệnh cấm mua điện từ Belarus không được gia hạn.

Đối với Belarus, Tổng thống Alexander Lukashenko cho biết nếu cần thiết, đất nước của ông luôn sẵn sàng giúp đỡ các quốc gia láng giềng vượt qua thời kỳ khó khăn.

Ông Lukashenko nhấn mạnh, Belarus có thể cấm vận cả Litva cũng như Ukraine, nơi Tổng thống Belarus bị tuyên bố là giành chiến thắng bất hợp pháp trong bầu cử, nhưng ông ta sẽ không làm điều này.

“Tôi nói cụ thể: chúng tôi sẽ giúp đỡ. Thật là đáng khinh khi có thể sản xuất năng lượng mà không tiêu thụ hoàn toàn, ngồi trên đó, có dự trữ mà không giúp đỡ một người hàng xóm đau khổ. Đây không phải là người Slavic, không phải là Cơ đốc giáo”.

“Nhiều người đã nói bạn phải trừng phạt. Tuy nhiên chúng ta sẽ trừng phạt ai? Chúng ta sẽ trừng phạt những người dân bình thường?", ông Lukashenko nhấn mạnh.

Trước tình hình trên, nhiều tiếng nói đã xuất hiện trong nội bộ Ukraine, yêu cầu các chính trị gia tại Kiev phải thay đổi cách cư xử với láng giềng, không nên quá chú trọng quan hệ với phương Tây để hứng chịu hậu quả.

Thực tế cho đến hiện nay, Mỹ và EU chỉ giới hạn giúp đỡ Ukraine ở lời nói, còn khó khăn hay thuận lợi dành cho người dân nước này đều đến từ những quốc gia lân cận như Nga hay Belarus.