[ẢNH] ‘Ngựa thồ’ NATO gây tai tiếng khi tham gia di tản người tại Afghanistan
Việt Hùng
ANTD.VN - Chưa kịp hạ nhiệt sau hứng chỉ trích về việc chỉ chở theo 7 người Afghanistan và 22,5 tấn bia rời Kabul của vận tải cơ A-400M Đức, nay đến lượt chiếc A-400M khác của Anh để trống khoang hành khách khi rời Kabul, dù nó hiện diện để thực hiện việc di tản.
Trong khi dòng vận tải cơ C-17 nổi lên như một biểu tượng về sự nhân đạo khi nó đang di tản hàng ngàn người Afghanistan mỗi ngày, thậm chí có chuyến bay mang theo tới 823 hành khách; thì dòng vận tải cơ A-400M của NATO lại gắn liền với những tai tiếng tại Kabul.
Đầu tiên là chiếc vận tải cơ A-400M của Đức ngày 17/8 đáp xuống Kabul thực hiện việc di tản, nhưng lại chỉ chở theo 7 người, còn lại là chở bia. Việc chở 22,5 tấn bia của chiếc máy bay này vấp phải chỉ trích mạnh mẽ khi mà hàng chục ngàn người Afghanistan đang cần sơ tán khẩn cấp.
Tiếp đến ngày 19/8, một cựu binh của quân đội Anh Paul Farthing hiện đang làm việc tại tỉnh Helmand, Afghanistan tố cáo rằng, vợ anh được di tản trên một chiếc A-400M gần như trống trơn hàng khách.
"Kaisa, vợ tôi đang trên đường về nhà, nhưng chiếc máy bay cô ấy đi lại trống trơn. Thật đáng hổ thẹn trong khi hàng nghìn người chờ bên ngoài sân bay Kabul đang rã rời vì không thể vào trong. Đáng buồn thay, mọi người đã bị bỏ lại phía sau", Farthing cho biết kèm hình ảnh chứng minh.
Cựu binh Farthing cho biết anh và vợ đã quyết định di chuyển vào buổi đêm để đến sân bay quốc tế Hamid Karzai, tại thủ đô Kabul, đây là nơi duy nhất ở Afghanistan vẫn do các lực lượng phương Tây kiểm soát.
Trong khi vợ quyết định về Na Uy, anh Farthing lại cam kết sẽ không rời khỏi Afghanistan cho tới khi nhân viên của anh và gia đình của họ được di tản an toàn.
Bộ trưởng Quốc phòng Ben Wallace từng khẳng định Anh đang tận dụng tất cả không gian có thể trên mỗi chuyến bay di tản và cố gắng đảm bảo "không một ghế ngồi nào bị lãng phí". Tuy nhiên, nhiều chuyến bay được cho là đã rời Kabul với những hàng ghế trống.
Sau khi Taliban giành quyền kiểm soát Afghanistan, hàng nghìn người liên tục đổ về sân bay Kabul với hy vọng được di tản. Ít nhất 12 người đã thiệt mạng trong các vụ hỗn loạn ở sân bay tuần này, do nổ súng hoặc giẫm đạp.
Mỹ và Anh cho biết các cuộc sơ tán của họ đang diễn ra nhanh chóng, song cảnh tượng ở Kabul vẫn hỗn loạn, khi nhiều người Afghanistan mắc kẹt bên ngoài sân bay.
Hàng nghìn người vẫn mòn mỏi chờ đợi và thậm chí còn tung con nhỏ qua hàng rào dây thép gai vào bên trong sân bay cho các binh lính Anh đón bắt với hy vọng chúng sẽ được di tản để có cuộc sống tốt hơn.
Taliban bị cáo buộc đã chặn các cửa ngõ tới sân bay Kabul và chỉ cho một số người đi qua, bất chấp cam kết rằng những người tìm cách rời khỏi đất nước sẽ được rời đi an toàn.
Do đà tiến quân quá nhanh của Taliban, vượt ngoài dự đoán của Mỹ và cả phương Tây nên rất nhiều nhà ngoại giao đã kẹt lại Kabul. Vì thế các nước này đã huy động máy bay vận tải A-400M cùng với C-17 cho cuộc di tản.
A400M là máy bay vận tải tầm trung tốt nhất của châu Âu. Với thiết kế hiện đại, khả năng hoạt động ổn định, đây được coi là đối thủ đáng gờm của những máy bay vận tải tầm trung do Mỹ và Nga sản xuất.
Ý tưởng chế tạo A-400M xuất hiện từ đầu những năm 1980 nhằm giúp các nước châu Âu nâng cao năng lực vận tải quân sự và không phụ thuộc vào các máy bay Mỹ
Tuy nhiên, chương trình A-400M đã bị kéo dài tới tận tháng 12-2009 mới có chuyến bay đầu tiên.
Cho tới nay, chương trình A-400M được coi là dự án tốn kém khi đã ngốn khoảng 20 tỷ Euro của các nước thành viên phát triển.
Tuy thế hiệu năng mà loại máy bay này thể hiện được coi là xứng đáng với số tiền mà các nước bỏ ra.
Tham gia dự án này ban đầu có 8 nước gồm Pháp, Đức, Italia, Tây Ban Nha, Anh, Thổ Nhĩ Kỳ, Bỉ và Luxembourg. Tổng số lượng đặt hàng dự kiến lên tới 212 chiếc
Tuy nhiên, sau đó Italia rút lui và số lượng đặt hàng được điều chỉnh xuống còn 174 chiếc
Trong số đó, Đức đặt hàng nhiều nhất với 60 chiếc, sau đó giảm xuống còn 53 chiếc. Pháp đứng thứ hai với 50 chiếc.
Tiếp theo trong danh sách này là Tây Ban Nha 27 chiếc, Anh 22 chiếc, Thổ Nhĩ Kỳ 10 chiếc, Bỉ 7 chiếc và Luxembourg 1 chiếc.
A-400M có sải cánh rộng 42,4m, dài 45,1m, khoang chở hàng có thể tích khoảng 356m3, có thể chứa những trang bị cỡ lớn như trực thăng, xe chở tên lửa, xe bọc thép...
Trọng lượng lớn nhất khi cất cánh của máy bay là 141 tấn và có thể mang theo lượng hàng hóa lên tới 37 tấn.
A-400M có thể chuyên chở 120 binh sĩ với tầm bay đạt 5.000km. Tốc độ bay dao động từ mach 0,68 đến mach 0,72, gần bằng tốc độ máy bay phản lực
Trong trường hợp hỗ trợ binh lính nhảy dù, A-400M có thể bay với vận tốc khá chậm, khoảng 200km/h.
A-400M được tích hợp 4 động cơ phản lực cánh quạt TP400-D6 do Công ty EPI châu Âu phát triển, công suất tối đa đạt 11.000 mã lực, đây cũng là loại động cơ phản lực cánh quạt lớn nhất của phương Tây
Động cơ TP400-D6 được đánh giá là một trong những động cơ tốt nhất thế giới khi nó có thể giảm tín hiệu hồng ngoại khi hoạt động.
Mỗi động cơ TP400-D6 bên trong đều lắp máy nén 9 cấp và hệ thống tuabin 5 cấp, dù thế kích thước của động cơ khá gọn với độ dài chỉ 3,5m, trọng lượng cũng chỉ 1,9 tấn.
Cánh quạt hình xoáy ốc của A400M sử dụng phương thức quay ngược chiều để tăng tính khí động học và sức đẩy khi bay.
A-400M cũng là loại máy bay vận tải áp dụng công nghệ số hóa tiên tiến giúp cho phi hành đoàn có thể dễ dàng vận hành.
Với hiệu năng tốt khi thể hiện, A-400M được coi là một trong số ít những dòng máy bay tầm trung tốt nhất hiện nay.