[ẢNH] Đại tướng Mỹ điều trần vô tình phơi bày bất đồng với thất bại chiến lược tại Afghanistan

Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, Đại tướng Mark Milley thừa nhận trước Quốc hội rằng, cuộc chiến kéo dài 20 năm ở Afghanistan là một "thất bại chiến lược" và ông không ủng hộ việc rút toàn bộ lực lượng khiến Taliban dễ dàng thắng thế.

"Điều rõ ràng là cuộc chiến Afghanistan không kết thúc theo cách chúng ta muốn, trong đó Taliban đang nắm quyền ở Kabul. Cuộc chiến này là một thất bại chiến lược", Đại tướng Mark Milley nói hôm 29/9/2021.

Tướng Milley cho rằng, thất bại này không bắt đầu "trong 20 ngày hay 20 tháng trước cuộc rút quân", mà là hiệu ứng tích lũy từ hàng loạt quyết định chiến lược trong quá khứ.

"Chúng tôi đã hoàn thành nhiệm vụ chiến lược là bảo vệ người dân Mỹ khỏi al-Qaeda, nhưng chắc chắn kết thúc của cuộc chiến khác xa với những gì chúng tôi mong muốn. Có hàng loạt yếu tố dẫn tới điều này và chúng tôi sẽ phải xác định chúng, có rất nhiều bài học được rút ra từ đây", ông nói thêm.

Cả ba chỉ huy quân sự cấp cao của Tổng thống Mỹ Joe Biden đều bị cáo buộc đưa ra các nhận định thiếu cân nhắc khi khuyên ông Biden giữ lại một phần binh sĩ để đảm bảo quá trình di tản ở sân bay quốc tế Kabul.

Kết quả là 170 thường dân Afghanistan và 13 binh sĩ Mỹ đã thiệt mạng trong một tấn công khủng bố vào sân bay ngày 26/8.

Đại tướng Milley và Đại tướng Kenneth McKenzie, chỉ huy Bộ tư lệnh Trung tâm quân đội Mỹ (CENTCOM) hôm 28/9 tham gia cuộc điều trần 6 tiếng tại Ủy ban Quân vụ Thượng viện, với nội dung xoay quanh đợt rút quân khỏi Afghanistan và sự hỗn loạn tại sân bay quốc tế Kabul trong những ngày cuối tháng 8-2021.

Hai tướng Mỹ cho biết, đã trực tiếp khuyến cáo Tổng thống Joe Biden duy trì hiện diện của 2.500 binh sĩ trên lãnh thổ Afghanistan, trái ngược với quyết định rút toàn bộ lực lượng do ông chủ Nhà Trắng đưa ra.

Đại tướng Milley cũng cảnh báo Taliban vẫn là tổ chức khủng bố và chưa cắt đứt quan hệ với al-Qaeda.

"Chưa thể chắc chắn liệu Taliban có củng cố được quyền lực hay Afghanistan rơi vào nội chiến, nhưng chúng tôi sẽ tiếp tục bảo vệ người dân Mỹ khỏi những cuộc tấn công khủng bố từ Afghanistan", tướng Milley nói.

Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki cho biết, Tổng thống Biden đã nhận được nhiều khuyến cáo khác nhau về tình hình Afghanistan từ giới tướng lĩnh Mỹ.

"Quyết định cuối cùng thuộc về tổng tư lệnh. Tổng thống Biden quyết định đã đến lúc chấm dứt cuộc chiến tranh dài 20 năm", bà Psaki nói thêm.

Phiên điều trần đôi khi gây tranh cãi, khi các nghị sĩ Cộng hòa tìm cách cáo buộc ông Biden đã phớt lờ lời khuyên từ các sĩ quan quân đội và tính toán sai các lựa chọn quân sự tại Afghanistan.

Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin cũng cho biết: “Quân đội của Afghanistan do Mỹ và đồng minh huấn luyện đã hoàn toàn tan biến, thậm chí trong một số trường hợp không hề bắn một phát súng nào. Điều này khiến Mỹ không khỏi bất ngờ".

"Chúng ta giúp xây dựng một chính quyền, nhưng không thể rèn giũa một đất nước. Tất cả đều bất ngờ khi quân đội Afghanistan được Mỹ và các đối tác huấn luyện đã tan biến hoàn toàn", Bộ trưởng Austin cho biết.

"Thật không trung thực nếu nói khác đi. Mỹ đã cung cấp vũ khí và huấn luyện quân đội Afghanistan, nhưng chúng ta không thể mang tới ý chí chiến thắng cho họ", Bộ trưởng Austin nhấn mạnh.

Tổng thống Biden hồi tháng 4-2021 ra lệnh rút toàn bộ binh sĩ Mỹ khỏi Afghanistan trước ngày 31/8, theo thỏa thuận được chính quyền cựu tổng thống Donald Trump ký với Taliban hồi giữa năm 2020.

Taliban tiến hành chiến dịch quân sự chớp nhoáng và nhanh chóng chiếm toàn bộ lãnh thổ Afghanistan ngay sau khi Mỹ và đồng minh rút phần lớn lực lượng.

Lực lượng này tiến vào thủ đô Kabul mà không gặp sự kháng cự nào từ lực lượng chính phủ tối 15/8/2021, chưa đầy một ngày sau khi bắt đầu bao vây thủ đô.

Ngay sau đó Mỹ và đồng minh khởi động chiến dịch di tản nhằm đưa khoảng 130.000 người bao gồm người nước ngoài và cộng tác viên người Afghanistan ra khỏi Kabul. Hình ảnh binh sĩ cuối cùng của quân đội Mỹ rút khỏi Afghanistan, kết thúc sự hiện diện 20 năm tại đây.