Căng thẳng thương mại toàn cầu có thể ảnh hưởng đến tăng trưởng GDP
Theo báo cáo mới đây của Ngân hàng UOB, tăng trưởng GDP thực tế của Việt Nam đạt kết quả tốt hơn dự kiến trong quý 3 năm 2024, tăng mạnh 7,4% so với cùng kỳ năm trước, vượt dự báo trung bình của thị trường là 6,1%. Đây là tốc độ tăng trưởng cao nhất kể từ quý 3 năm 2022, khi các hoạt động kinh tế đã phục hồi mạnh mẽ từ mức đáy của đại dịch.
Kết quả mới nhất này đã góp phần nới rộng mức tăng 7,09% (đã điều chỉnh) trong quý 2 năm 2024, tạo nên mức tăng tích lũy trong 9 tháng đầu năm 2024 là 6,82% so với cùng kỳ năm trước.
Kết quả bất ngờ của quý 3 năm 2024 phản ánh khả năng phục hồi của nền kinh tế, bất chấp sự tàn phá của cơn bão Yagi.
 |
Kinh tế Việt Nam vẫn phục hồi bất chấp bão Yagi |
UOB cho rằng, các dữ liệu được công bố mới nhất cũng cho thấy quỹ đạo tăng trưởng của Việt Nam vẫn đi đúng hướng. Tính đến tháng 10, xuất khẩu của Việt Nam tăng 14,9% so với cùng kỳ năm trước và dự báo sẽ tăng 18% trong cả năm, là năm mạnh nhất kể từ năm 2021.
Trong khi đó, nhập khẩu tăng 16,8% so với cùng kỳ năm trước, dẫn đến thặng dư thương mại là 22,3 tỷ đô la Mỹ trong 10 tháng đầu năm, là mức thặng dư thương mại lớn thứ hai được ghi nhận sau mức 28 tỷ đô la Mỹ vào năm 2023.
Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tiếp tục mở rộng, với dòng vốn FDI đã đăng ký là 27,3 tỷ USD trong 10 tháng đầu năm. Dòng vốn FDI thực tế tính đến tháng 10 đạt 19,6 tỷ USD và đang trên đà trở thành năm thứ ba liên tiếp đạt mức kỉ lục về dòng vốn FDI.
Trong nước, đà tăng trưởng doanh số bán lẻ trong năm 2024 phần lớn vẫn ổn định với mức tăng 7,1% vào tháng 10 và mức tăng trung bình từ đầu năm đến nay ở mức 8,5% so với cùng kỳ năm trước, và so sánh với mức tăng 10,4% trong cả năm 2023. Điều này một phần được hỗ trợ bởi mức tăng 41% về lượng khách du lịch, lên tới 14,1 triệu lượt khách trong 10 tháng.
“Xét đến các yếu tố trên, chúng tôi duy trì dự báo tăng trưởng cả năm của Việt Nam ở mức 6,4%, với dự báo kết quả tăng trưởng quý 4 năm 2024 đạt mức 5,2% so với cùng kỳ năm trước. Đối với năm 2025, chúng tôi dự đoán tốc độ tăng trưởng là 6,6%” – Ngân hàng này đưa ra dự báo.
Theo UOB, Quốc hội Việt Nam đã đưa ra mục tiêu tăng trưởng GDP ở mức 6,5-7,0% cho năm 2024 và 6,5-7,0% cho năm 2025, trong khi nỗ lực để đạt mức 7,0-7,5%. Tuy nhiên, với việc Hoa Kỳ chuẩn bị bước vào nhiệm kỳ Tổng thống Trump, khả năng căng thẳng thương mại toàn cầu và các rủi ro có thể sớm xuất hiện.
Một rủi ro chính cần lưu ý là các hạn chế thương mại tiềm tàng đối với Việt Nam, vì thâm hụt thương mại hàng năm của Hoa Kỳ với Việt Nam đã tăng vọt hơn 2,5 lần từ 39,5 tỷ đô la Mỹ năm 2018 lên gần 105 tỷ đô la Mỹ năm 2023.
VNĐ có thể giảm giá xuống mức thấp mới
Về chính sách tiền tệ, UOB cho rằng với tình hình kinh tế vẫn tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2024 và kéo dài sang năm 2025, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) không chịu nhiều sức ép phải vội vàng nới lỏng chính sách. Chỉ số lạm phát vẫn ở mức dưới mục tiêu 4,5% kể từ tháng 6 năm 2023, do đó giảm bớt phần lớn áp lực cho NHNN.
Tuy nhiên, với dự báo căng thẳng thương mại toàn cầu tiếp tục gia tăng dưới thời Trump 2.0 và sức mạnh của đồng đô la Mỹ đi kèm là mối lo ngại đang gia tăng, NHNN dự kiến sẽ phải chú ý tới áp lực giảm giá đối với VND. Do đó, các chuyên gia UOB kỳ vọng lãi suất tái cấp vốn chính sẽ duy trì ở mức hiện tại là 4,50%.
Về tỷ giá, VNĐ đã trải qua một giai đoạn nhiều biến động trong vài tháng qua. Sau khi ghi nhận mức tăng theo quý lớn nhất (3,5%) kể từ năm 1993 vào quý 3 năm 2024, VNĐ đã đảo ngược tất cả các mức tăng trong tháng 10 - tháng 11.
Mặc dù có nền tảng vững chắc, VNĐ vẫn bị kìm kẹp bởi các yếu tố bên ngoài như đồng USD hồi phục khi thị trường định giá lại với kịch bản Fed sẽ cắt giảm lãi suất ít hơn trong nhiệm kỳ Tổng thống thứ hai của ông Trump. Do đó, UOB cho rằng VNĐ có thể sẽ giảm giá xuống mức thấp mới.
