Vĩnh biệt cây đại thụ của ngành hoạt hình Việt Nam-Nghệ sĩ nhân dân, họa sĩ Ngô Mạnh Lân

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam

ANTD.VN - Nghệ sĩ nhân dân, họa sĩ Ngô Mạnh Lân, đạo diễn của nhiều bộ phim hoạt hình nổi tiếng, đi vào ký ức của các thế hệ người Việt như "Trê cóc", "Chuyện ông Gióng", "Con sáo biết nói"... đã rời xa cõi tạm vào chiều ngày 15-9, hưởng thọ 87 tuổi. Đạo diễn Đinh Tuấn Vũ, cháu ngoại họa sĩ cho biết, ông ra đi thanh thản, nhẹ nhàng. Đó cũng là niềm an ủi duy nhất trong nỗi đau lớn này.

Họa sĩ Ngô Mạnh Lân sinh năm 1934 tại xã Tả Thanh Oai, huyện Thanh Trì, Hà Nội. Ông được trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân năm 1997 và Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật năm 2007.

Ông đến với mỹ thuật từ sớm, khi mới 16 tuổi. Ông tham gia khoá học đầu tiên của Trường Mỹ thuật Việt Nam ở chiến khu Việt Bắc do họa sĩ Tô Ngọc Vân phụ trách. Tốt nghiệp, ông vào phục vụ trong quân đội, từng tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ và có nhiều ký họa kháng chiến.

Đạo diễn, họa sĩ Ngô Mạnh Lân

Đạo diễn, họa sĩ Ngô Mạnh Lân

Hoà bình lập lại, năm 1956, ông được cử đi học khoa Đạo diễn hoạt hình tại Đại học Quốc gia Điện ảnh Liên Xô. Tốt nghiệp năm 1962, ông trở về nước làm việc tại Xưởng phim Hoạt họa búp bê Việt Nam, nay là Hãng phim hoạt hình Việt Nam.

Năm 1963, ông cho ra mắt bộ phim hoạt hình đầu tiên mang tên "Một ước mơ". Những bộ phim sau đó của ông ghi nhiều dấu ấn với công chúng và đạt nhiều giải thưởng như: "Dế Mèn phiêu lưu ký", "Chuyện ông Gióng", "Trê cóc", "Con sáo biết nói", "Những chiếc áo ấm", "Thạch Sanh", "Rừng hoa", "Bộ đồ nghề nổi giận", "Bước ngoặt", "Phép lạ hồi sinh"...

Với những tác phẩm này ông đã giành tổng cộng 3 giải Bông sen Vàng, 4 giải Bông sen Bạc, nhiều Bằng khen của Ban giám khảo tại các kỳ Liên hoan phim Việt Nam và một số giải thưởng quốc tế như Bồ nông Bạc tại Liên hoan phim Hoạt hình quốc tế ở Mamaia (Romania) năm 1966 cho phim Mèo Con, Bồ câu Vàng tại Liên hoan phim quốc tế Leipzig, Cộng hòa Dân chủ Đức (1970) cho phim Chuyện ông Gióng.

Ông là bạn đời của NSND Ngọc Lan
Ông là bạn đời của NSND Ngọc Lan

Với tổng cộng 17 bộ phim được thực hiện, ông là một trong những nghệ sĩ hàng đầu trong ngành điện ảnh hoạt hình Việt Nam. Ông từng giữ cương vị Giám đốc Hãng phim hoạt hình Việt Nam, đồng thời nghiên cứu và giảng dạy về hoạt hình.

Ông tốt nghiệp Phó tiến sĩ Nghệ thuật năm 1984 tại Liên Xô và được trao tặng học hàm Phó giáo sư và danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân năm 1997. Năm 2007, ông nhận Giải thưởng Nhà nước cho các tác phẩm: Mèo con, Chuyện ông Gióng, Con sáo biết nói, Những chiếc áo ấm, Trê cóc.

Ngô Mạnh Lân là một trong các nghệ sĩ điện ảnh Việt Nam có mặt trong Bách khoa toàn thư điện ảnh Liên Xô.

Minh họa tác phẩm văn học "Dế mèn" của họa sĩ Ngô Mạnh Lân

Minh họa tác phẩm văn học "Dế mèn" của họa sĩ Ngô Mạnh Lân

Ngoài công việc đạo diễn, ông còn là một họa sĩ, hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam. Ông đã vẽ nhiều ký hoạ, tranh sơn dầu, hoạt hình, tranh cổ động, bìa tem, bìa sách, truyện tranh. Ông đã nhận được 6 giải thưởng về mỹ thuật: 1 giải A triển lãm đồ họa - Hội nghệ sĩ tạo hình, 1 giải quốc gia về minh họa sách thiếu nhi - Bộ GDĐT và UNICEF; 2 giải Nhất và 2 giải Nhì về triển lãm áp phích do Bộ VHTT tổ chức.

Nhận xét về hội họa Ngô Mạnh Lân, danh họa Trần Văn Cẩn đánh giá, nghệ thuật của Ngô Mạnh Lân là một nghệ thuật trong sáng, khoáng hoạt mà chừng mực, biểu lộ một cái nhìn lạc quan, dí dỏm, thoáng trào lộng nhưng không lộ liễu với một bảng màu phong phú và giàu sắc nhị cùng với tạo hình một cách thông tuệ, vững vàng.

Gia đình họa sĩ Ngô Mạnh Lân là gia đình có truyền thống nghệ thuật. Vợ ông là NSND Ngọc Lan, gương mặt gạo cội của điện ảnh Cách mạng Việt Nam. Con gái NSND Ngô Mạnh Lân là TS nghệ thuật học, nhà lý luận phê bình Ngô Phương Lan, Chủ tịch Hiệp hội xúc tiến Hiệp hội Xúc tiến và Phát triển Điện ảnh Việt Nam, nguyên Cục trưởng Cục Điện ảnh. Con trai NSND Ngô Mạnh Lân là họa sĩ Ngô Đức Lâm - người nối nghiệp hội họa của cha, đồng thời tham gia hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam từ năm 2008, vừa sáng tác vừa giảng dạy, hàng ngày truyền thụ kiến thức nghệ thuật cho các lớp hậu sinh.

Cháu ngoại NSND Ngô Mạnh Lân là đạo diễn trẻ Đinh Tuấn Vũ, người có nhiều tác phẩm ấn tượng và từng giành giải thưởng quốc tế như các phim "Cuộc đời của Yến", "Và anh sẽ trở lại", "Truyền thuyết về Quán Tiên"...