Vì sao Mỹ mua lại hệ thống phòng không khét tiếng MIM-23 Hawk từ đảo Đài Loan?
Việt Hùng
ANTD.VN - Truyền thông Trung Quốc ngày 14/7 cho biết, Mỹ sẽ mua hệ thống phòng không khét tiếng MIM-23 Hawk đã ngừng sử dụng của đảo Đài Loan để chuyển cho đối tác mới.
Lực lượng vũ trang đảo Đài Loan đã cho hệ thống phòng không khét tiếng MIM-23 Hawks ngừng hoạt động vào tháng 6/2023.
Ngay sau đó, Mỹ đã xúc tiến để mua lại hệ thống phòng không này nhằm có thể chuyển giao cho đối tác tại Đông Âu.
MIM-23 Hawk là hệ thống phòng không đánh chặn chủ lực của Mỹ và phương Tây trước khi hệ thống Patriot ra đời.
Cho đến thời điểm hiện tại, đây là hệ thống phòng không do Mỹ sản xuất tiêu diệt được nhiều chủng loại máy bay Liên Xô sản xuất.
MIM-23 Hawk bắt đầu phục vụ trong Quân đội Mỹ từ tháng 8/1960, đến năm 1971 thì có phiên bản cải tiến.
Hệ thống tên lửa phòng không MIM-23 Hawk do công ty Raytheon thiết kế, ước tính đã có khoảng 40.000 quả tên lửa của hệ thống này đã được chế tạo suốt thế kỷ 20.
Loại tên lửa này được thiết kế với vai trò tấn công các mục tiêu ở tầm bắn trung bình, độ cao lớn.
Tuy tầm bắn, độ cao của hệ thống tên lửa Hawk kém hơn S-75 Dvina, nhưng Hawk lại có đầu tự dẫn radar bán chủ động - công nghệ rất mới ở thời điểm bấy giờ so với thế hệ S-75 và S-125.
Tổ hợp MIM-23 thường được trang bị 4 đài radar bắt mục tiêu - dẫn đường tên lửa, 6 bệ phóng (3 đạn tên lửa/bệ) và một số thành phần hỗ trợ khác.
Bốn loại radar gồm: đài radar bắt mục tiêu tầm cao AN/MQP-35, đài radar bắt mục tiêu bay thấp AN/MPQ-34, đài radar chiếu dọi mục tiêu năng lượng cao AN/MPQ-33/39 (dùng để theo dõi mục tiêu, dẫn đường tên lửa) và đài radar xác định cự ly AN/MPQ-37.
Tổ hợp MIM-23 Hawk trang bị đạn tên lửa MIM-23A dài 5,08m, đường kính thân 0,37m, sải cánh 1,21m, lắp đầu đạn nổ mảnh nặng 54 kg và trọng lượng phóng 584 kg.
Tên lửa có thể tiêu diệt mục tiêu ở cự ly 2-40 km, đạt độ cao tối đa 18.000m, tốc độ hành trình Mach 2,7.
Đạn tên lửa MIM-23A lắp đầu tự dẫn radar bán chủ động.
Thành tích đáng nể phục mà tên lửa này đạt được đó là trong cuộc "Chiến tranh tiêu hao", hệ thống tên lửa Hawk đã hạ 1 chiếc Il -28, 4 chiếc Su-7, 4 chiếc MiG-17, 3 chiếc MiG-21 của Không quân Ai cập.
Còn trong cuộc "Chiến tranh tháng Mười" nạn nhân của nó là 4 chiếc MiG-17, 1 MiG-21, 3 chiếc Su-7, 1 chiếc “Hunter”, 1 chiếc Mirage-5, 2 chiếc Mi-8 của Không quân Ai cập, Syria, Jorrdan và Lybia.
Vào năm 1982, 1 chiếc MiG-25 và có thể thêm 1 chiếc MiG-23 nữa đã bị tổ hợp này bắn hạ trên không phận Lebanon.
Trong cuộc Chiến trang Iraq - Iran (1980 - 1988), hệ thống tên lửa MIM-23 Hawk của Iran “tự ” bắn rơi 2 - 3 chiếc tiêm kích F-14 và 1 chiếc F-5 của chính Không quân Iran, và khoảng 40 máy bay Iraq.
Tháng 9/1987, tổ hợp MIM-23 Hawk của Pháp đã hạ 1 máy bay ném bom Tu-22 của Lybia trên bầu trời thủ đô N'Djamena của Tchad.
Ngày 2/8/1990, MIM-23 Hawk cải tiến của Kuwait đã bắn rơi 1 chiếc Su-22 và 1 chiếc MiG-23BN của Không quân Iraq khi xâm nhập Kuwait.
Vụ đánh chặn mới nhất được thực hiện vào ngày 5/6/2018 khi MIM-23 Hawk đánh chặn thành công quả tên lửa đạn đạo Badr-1 do Houthi phóng đi từ lãnh thổ Yemen.
Dù nhiều nước đã bắt đầu cho nghỉ hưu hệ thống phòng không MIM-23 Hawk, tuy nhiên chúng vẫn còn rất nguy hiểm ngay cả trong chiến tranh hiện đại.