Vì sao Mỹ chế tạo xe tăng M60 cao nhất thế giới bất chấp việc dễ bị bắn hạ?
Việt Hùng
ANTD.VN - Với chiều cao 3,27m, xe tăng chủ lực của Mỹ- M60 hiện là dòng chiến xa có thiết kế cao nhất thế giới. Với chiều cao vượt trội, xe tăng sẽ dễ dàng quan sát chiến trường hơn, tạo sự thoải mái cho đối thủ trong tác chiến khắc nghiệt, nhưng nó lại dễ trở thành mục tiêu bị hạ hơn.
Vậy vì sao người Mỹ lại chế tạo dòng xe tăng M60 với chiều cao vượt trội như vậy? Câu trả lời chính là triết lý tác chiến của Mỹ.
Người Mỹ luôn quan tâm tới tâm lý thoải mái trong tác chiến của lính tăng, ngay trong Thế chiến thứ 2, những chiếc xe tăng M4 Shermancủa họ luôn có không gian rộng rãi.
Cường quốc quân sự số 1 thế giới tin rằng, nếu tạo điều kiện cho lính xe tăng thoải mái trong điều kiện tác chiến khốc liệt, hiệu năng chiến đấu sẽ tăng lên.
Chính vì vậy, các dòng xe tăng chủ lực sau đó như M48, M60 và hiện nay là M1A2 Abrams của Mỹ luôn được thiết kế với kích thước lớn và rộng rãi.
Xe tăng Nga thường có kích thước nhỏ và chiều cao thấp. Hình ảnh xe tăng M1A2 Abrams Mỹ và xe tăng T-72 do Nga phát triển.
Mới đây nhất, tại chiến trường Syria, trong lúc cảm thấy quá nóng, kíp điều khiển xe tăng T-90A đã mở cửa xe cho thoáng. Việc mở cửa xe đã vô tình tắt hệ thống phòng vệ chủ động Shtora-S1 làm chiếc xe trở thành mồi ngon cho tên lửa đối phương.
Tuy nhiên xe tăng càng cao càng dễ trở thành mồi ngon cho hỏa lực chống tăng đối phương, tuy nhiên người Mỹ lại nghĩ khác, ngoài việc tạo thoải mái cho lính tăng, họ chế tạo ra những chiếc xe tăng có chiều cao vượt trội với mục đích: chúng có thể ẩn cả thân mình dưới những chiến hào.
Xe tăng với chiều cao vượt trội lúc này chỉ lộ mỗi tháp pháo và ẩn toàn bộ thân xe dưới chiến hào và khai hỏa về phía địch.
Với việc phát triển của hệ thống điện tử điều khiển hỏa lực và sự liên kết dữ liệu từ UAV trinh sát, xe tăng có thể khai hỏa từ khoảng cách xa hơn, vì vậy việc thiết kế xe tăng với chiều cao vượt trội để ẩn dưới chiến hào để khai hỏa là không cần thiết.
Tuy vậy khi nhắc tới M60, người ta vẫn nhớ tới dòng xe tăng chủ lực mạnh mẽ của Mỹ trong chiến tranh Lạnh.
Xe tăng M60 Patton của Mỹ được sản xuất dựa trên phiên bản tăng M48 Patton.
Tương tự như M48 nhưng M60 là kết quả của một loạt cải tiến sâu rộng, theo đó dòng xe tăng mới này được gắn một pháo 105 mm, so với pháo 90 mm của M48.
Thiết kế cải tiến kết hợp một động cơ Continental V-12 750 mã lực (560 kW) làm mát bằng không khí, động cơ diesel twin-turbo tăng áp, mở rộng phạm vi hoạt động đến hơn 480 km trong khi giảm việc tiếp nhiên liệu và phục vụ.
Thân của M60 được chia làm ba ngăn, với phần điều khiển ở phía trước, phần chiến đấu ở ngăn giữa và động cơ ở phía sau.
Năm 1963, M60 đã được nâng cấp thành M60 A1. M60 A1 cũng được trang bị với một hệ thống ổn định cho pháo chính. Tuy nhiên, M60 A1 vẫn không thể bắn chính xác khi đang di chuyển.
Mẫu M60 A2 ra đời được thay thế tháp pháo và có hệ thống phóng rocket riêng biệt.
Điều này cho phép mẫu A2 có thể tấn công xe tăng địch từ xa (trên 3.000m) mà không lo bị bắn cháy.
Dù vậy, mẫu tăng này cũng cho thấy nhiều nhược điểm chết người và chỉ có 600 chiếc được sản xuất.
Mẫu tăng M60 cải tiến cuối cùng được định danh là M60A3 ra mắt vào năm 1978.
M60A3 được nâng cấp bằng việc trang bị những công nghệ tiên tiến hơn, với hệ thống ngắm bắn mới, hệ thống điều khiển hỏa lực với laser đo xa, máy tính đường đạn M21, cảm biến gió, kính ngắm hồng ngoại cho việc tác xạ ban đêm AN/VSG-2.
Bên cạnh đó xe tăng cũng trang bị súng máy 12,7mm có thể điều khiển từ xa giúp chúng tốt hơn trong phòng không. Động cơ cũng được nâng cấp để sử dụng hiệu quả hơn.
Ngày nay, tuy M60A3 đã bị loại biên trong quân đội Mỹ, nhưng những chiếc M60A3 và các biến thể nâng cấp từ nó vẫn còn hoạt động rộng rãi tại một số quốc gia trên thế giới.