Vì sao binh lính Ukraine quyết định bỏ lại lựu pháo M777 hiện đại của Mỹ khi rút lui?
Việt Hùng
ANTD.VN - Một chỉ huy quân đội Ukraine thừa nhận, binh sĩ nước này từng phải bỏ lại một số lựu pháo M777 hiện đại của Mỹ trên chiến trường, do không biết cách sửa chữa khẩn cấp tại chỗ.
"Bình thường, lựu pháo hỏng hóc sẽ được đưa về cơ sở chuyên nghiệp sửa chữa. Chúng tôi thì được yêu cầu khắc phục sự cố tại chỗ, nhưng điều đó gần như là bất khả thi do các đợt pháo kích không ngừng nghỉ của đối phương", Andrey Savchuk, một chỉ huy thuộc Lữ đoàn Sơn cước số 10 Ukraine, người đầu hàng dân quân thân Nga, cho biết hôm 28/7.
Sĩ quan Savchuk nói rằng, lực lượng pháo binh Ukraine đã phải bỏ lại một số lựu pháo M777 tại chiến trường khi rút quân, bởi lý do nêu trên.
"Công việc bảo dưỡng và sửa chữa phải do những kỹ thuật viên chuyên biệt đảm nhận, trong khi binh sĩ chỉ được huấn luyện vận hành lựu phaio. Tôi đã nói chuyện với những người được đào tạo chớp nhoáng, họ thậm chí không biết phải làm gì", sĩ quan Ukraine thừa nhận.
Cũng theo sĩ quan Savchuk, các đơn vị Ukraine được cung cấp lượng vũ khí dồi dào trong giai đoạn đầu chiến sự, nhưng đơn vị của anh đã cạn khí tài và đạn dược từ giữa tháng 7.
Nhiều vũ khí khác do nước ngoài viện trợ cũng bị vứt bỏ khi binh sĩ Ukraine rút khỏi vị trí đóng quân.
Lựu pháo M777 cỡ nòng 155 mm là một trong những vũ khí hiện đại nhất mà phương Tây chuyển cho Ukraine.
Mỹ hồi giữa tháng 5 thông báo đã chuyển cho Ukraine 89 khẩu lựu pháo M777 cùng lượng lớn đạn dược, như một phần của gói hỗ trợ trị giá 800 triệu USD.
Loại vũ khí này từng tạo ra bước đột phá ngay khi Ukraine tiếp nhận, (Hình ảnh kho đạn của pháo phản lực BM-21 Nga bị pháo M777 Ukraine bắn trúng).
Tuy vậy theo thời gian Nga đã tìm cách khắc chế loại vũ khí này. Những hình ảnh được truyền thông tung ra cho thấy, hàng loạt pháo M777 của Ukraine đã bị quân Nga phá hủy.
Chính quyền Cộng hòa Nhân dân Lugansk (LPR) tự xưng hôm 14/7 cũng đã trưng bày lựu pháo M777 thu được trên chiến trường.
Video do giới chức LPR công bố cho thấy lựu pháo M777 bị cháy xém, cùng lưới ngụy trang và các hộp chứa liều phóng đạn.
Chưa rõ khẩu đội M777 bị tập kích bằng máy bay không người lái (UAV) hay bộ binh.
Ngoài Mỹ còn có một số quốc gia cũng cung cấp loại pháo hiện đại này cho Ukraine, ước tính trong biên chế của nước này có hơn 100 khẩu M777. Tuy nhiên con số hiện tại được cho là đã giảm đáng kể so bị hỏa lực Nga phá hủy.
M777 hiện là dòng lựu pháo được coi là mạnh nhất thế giới xét trên tổng tiêu chí đánh giá. Sức mạnh của chúng nằm ở khả năng tác chiến cơ động với thời gian triển khai nhanh với độ chính xác trong mỗi phát bắn gần như là tuyệt đối.
Bên cạnh đó M777 có thể được triển khai trên nhiều loại địa hình khác nhau, rất thuận tiện cho quân đội sở hữu chúng.
M777 đã chứng minh được năng lực của mình trong suốt thời gian hoạt động tại chiến trường Afghanistan, Syria và Iraq.
Mẫu pháo này cũng có thể dễ dàng được vận chuyển lên các điểm cao bằng trực thăng. Đây là điều mà không có loại pháo nào cùng kích cỡ nòng đáp ứng được.
Được biết M777 là lựu pháo chủ lực của USMC và lục quân Mỹ từ năm 2005, được tập đoàn BAE Systems của Anh phát triển nhằm thay thế mẫu M198 trước đó.
M777 có khối lượng 4,200kg (hiện là pháo dã chiến 155mm có trọng lượng nhẹ nhất thế giới, nhẹ hơn 41% so với M198 nhờ sử dụng rộng rãi titan).
Thời gian triển khai: 2 phút 10 giây; thời gian thu pháo: 2 phút 23 giây; có chiều dài 10,7m khi tác chiến và 9,5m khi hành quân; kíp chiến đấu gồm 5-7 thành viên (so với 9 của M198).
M777 có thể được vận chuyển bằng trực thăng, máy bay vận tải hoặc được kéo bởi các phương tiện vận tải có trọng lượng trên 2,5 tấn.
Như thế M777 có khả năng cơ động hơn rất nhiều so với các loại pháo tương tự của Nga - lợi thế trong tác chiến sơn cước, dễ triển khai tại khu vực bờ biển để chống đổ bộ.
M777 có thể bắn 2 phát/phút, khi cần - 5 phát/2 phút với hệ thống khai hỏa điện tử; sử dụng được nhiều loại đạn để tấn công các loại mục tiêu khác nhau; tầm bắn ngắn nhất là 24km; với đạn tăng tầm (ERFB) - 30 km, và đạn thông minh M982 Excalibur dẫn đường bằng GPS - tới 40 km.
M777 là một trong số ít những dòng pháo có nòng được mạ crom (tăng thời gian khai thác đến 50%, dễ dàng lau chùi và tăng độ chính xác cho mỗi phát bắn trong điều kiện chiến trường ác liệt).
Từ các kết quả thử nghiệm và cả trong thực chiến thu được kết quả xuất sắc, quân đội Mỹ coi M777 là khẩu "súng bắn tỉa" của lực lượng pháo binh.
M777 sử dụng hệ thống điều khiển hỏa lực kỹ thuật số tương tự lựu pháo tự hành M109A6 Palladin để dẫn hướng, chỉ điểm và tự định vị. Điện được cung cấp bởi một động cơ hybrid điện-quay mới, độc đáo do Liquid Piston thiết kế và chế tạo.
M777 có một số biến thể, đầu tiên là biến thể M777A1, chúng có bộ điều khiển hỏa lực; pháo được nâng cấp số hóa, bổ sung nguồn điện, định vị toàn cầu bằng vệ tinh, dẫn hướng bằng quán tính, radio kỹ thuật số.
Tiếp đến là phiên bản M777A2, đây là biến thể được nâng cấp phần mềm Block 1A, bổ sung ngòi cảm ứng di động pháo binh nâng cao (EPIAFS) trong bộ điều khiển hỏa lực, để kích hoạt và tăng độ chính xác của đạn Excalibur.
Biến thể M777ER, ở phiên bản này sử dụng pháo có chiều dài bằng 52 lần cỡ nòng (thêm 1,8m nòng pháo và khoảng 450kg cho toàn hệ), nâng cự li bắn từ 30 lên 70km với đạn tăng tầm.
Loại đạn pháo mới nhất cỡ 155mm của Mỹ đã được phát triển để dùng laser dẫn đường, cho phép M777 bắn trúng các mục tiêu di động ở khoảng cách lớn
M777 hiện phổ biến ở tầm bắn xa nhất 40km, tuy nhiên độ sai số mục tiêu lại chỉ một hai mét. Đây là con số cho thấy độ chính xác cực kỳ đáng nể.
Ngoài 1.001 hệ thống có trong biên chế quân đội Mỹ, lựu pháo M777 cũng có trong trang bị của Lục quân Úc (54), Canada (37), Ấn Độ (145) và Ả Rập Saudi (70).