Ukraine nhận sát thủ radar của Mỹ, cục diện ở Donbass có thể đảo chiều?

Lần đầu tiên trên lãnh thổ Ukraine đã tìm thấy các mảnh vỡ của thiết bị điều khiển tên lửa không đối đất AGM-88 High-speed Anti-Radar Missile (HARM) do Mỹ sản xuất, được xếp vào loại tên lửa chống bức xạ hay tên lửa chống radar. Tin do hãng “Voenny Obozrevatel” công bố kèm theo hình ảnh trên kênh Telegram.

The Drive của Mỹ cũng dẫn tin truyền thông Nga ngày 07/8 đăng tải một số hình ảnh về một mảnh vỡ được cho là thuộc về tên lửa AGM-88 xuất hiện ở khu vực mà lực lượng ly khai ở miền Đông Ukraine đang kiểm soát.

Đây được coi là minh chứng xác nhận đầu tiên về việc quân đội Ukraine sử dụng loại vũ khí chống bức xạ của phương Tây, có khả năng hủy diệt các trạm, đài và hệ thống an ten đối không. Tuy nhiên, bài viết không đề cập đến vấn đề loại vũ khí này được sử dụng ở đâu.

Trước đây, chưa có bất cứ thông tin nào về việc Mỹ hay quốc gia NATO nào chuyển giao tên lửa chống radar AGM-88 HARM và cũng chưa có bất cứ tài liệu, vật chứng nào đề cập đến việc loại tên lửa này xuất hiện trong cuộc xung đột Nga-Ukraine từ cuối tháng 2/2014.

Nhưng trước đó, Lầu Năm Góc có một thông báo đáng chú ý về việc sẽ chuyển cho Ukraine một loại “tên lửa hành trình đặc biệt” để đối phó với hệ thống phòng không của Nga. Tuy nhiên, không ai có thể nghĩ đến việc Kiev có thể được Mỹ viện trợ AGM-88 HARM.

Nguyên nhân chính là dòng tên lửa này được thiết kế để sử dụng trên các máy bay Mỹ như các tiêm kích F/A-18E/F Super Hornet, EA-18G Growler và tất cả các phiên bản của máy bay chiến đấu F-35 thế hệ thứ 5; cùng với một số chiến đấu cơ của đồng minh NATO.

Từ trước đến nay, chưa có bất cứ thông tin nào cho thấy các loại máy bay chiến đấu kiểu Liên Xô/Nga có thể mang theo loại tên lửa này. Vì vậy, nếu Ukraine thực sự được cấp AGM-88 thì Kiev có thể đã được phương Tây viện trợ các máy bay từ thời Liên Xô đã được cải tiến theo chuẩn NATO.

Ngoài ra, về lí thuyết là AGM-88 có thể được bắn ra từ một hệ thống phóng mặt đất, nhưng cũng chưa có bất cứ thông tin nào về việc Mỹ thiết kế một hệ thống như vậy để cung cấp cho Ukraine.

Hiện thời, chưa có bất cứ thông tin chính thức nào xác nhận việc Mỹ đã viện trợ dòng tên lửa chống bức xạ này cho Ukraine. Nếu đây là sự thật, Kiev có thể sở hữu một trong những dòng vũ khí hiệu quả hàng đầu thế giới trong lĩnh vực chống lại các hệ thống phòng không.

AGM-88 HARM là tên lửa chống radar tốc độ cao được Không quân và Hải quân Mỹ đưa vào biên chế từ năm 1985 để thay thế cho AGM-45 Shrike và AGM-78 Standard ARM. Nó hiện được xem là vũ khí chủ lực của Mỹ trong thế trận áp chế phòng không đối phương.

Với tốc độ Mach2 và tầm phóng 150km, AGM-88 HARM có khả năng hủy diệt các đài radar tần số cao, làm tê liệt các hệ thống phòng không từ tầm trung đến tầm xa của đối phương. Trần bay cao hơn 10km của các chiến đấu cơ cũng có khả năng miễn nhiễm với một số hệ thống phòng không tầm ngắn hoặc tên lửa phòng không vác vai (MANPADS).

Trong giai đoạn 2 của Chiến dịch quân sự ở Ukraine (giải phóng Donbass), Nga đã triển khai mạng lưới phòng không tầm ngắn, tầm trung dày đặc ở khu vực Donbass, có khả năng đánh chặn tên lửa đạn đạo, tên lửa phóng loạt, cũng như các hệ thống máy bay không người lái (UAV) của Ukraine.

Hiện nay, Ukraine đang sử dụng hệ thống pháo phản lực phóng loạt M142 HIMARS của Mỹ để đối phó với ưu thế áp đảo về pháo binh của Nga. Nếu đúng là AGM-88 đã được chuyển cho Kiev, nó có thể sẽ tác động sâu sắc tới cục diện chiến sự ở Donbass.

AGM-88 có thể nhắm mục tiêu vào các lá chắn phòng không của Nga ở Donbass, tạo điều kiện cho các chiến đấu cơ Ukraine giành kiểm soát không phận, hỗ trợ tấn công mục tiêu mặt đất, giúp lực lượng bộ binh nước này giành ưu thế trên chiến trường Donbass và phía nam.

Điều này sẽ buộc Nga phải triển khai các tổ hợp phòng không tầm cao/tầm xa có phạm vị tấn công lớn hơn 150km như S-300PMU2, S-300VM (Antey 2500), S-350E Vityaz hay S-400 Triumf để buộc các chiến đấu cơ Ukraine phải bay vào trong phạm vi tấn công của chúng.