Trận chiến lớn đầu tiên của xe tăng T-62 cách đây tròn 50 năm

Quân đội Ai Cập bắt đầu nhận xe tăng hạng trung T-62 hai năm trước khi bắt đầu cuộc chiến Yom Kippur tháng 10 năm 1973. Đến lúc này, những chiến xa nói trên không còn là bí mật nữa.

Được thông qua 10 năm trước, xe tăng T-62 lần đầu tiên được giới thiệu trước công chúng vào ngày 9 tháng 5 năm 1965, trong Lễ duyệt binh trên Quảng trường Đỏ nhằm kỷ niệm 20 năm Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại.

Sau đó rất nhiều xe tăng T-62 đã tham gia vào một trong những cuộc diễn tập lớn nhất của Quân đội Liên Xô mang tên Dnepr, diễn ra vào nửa cuối tháng 9 năm 1967.

Sau đó, hàng trăm chiếc T-62 đã trở thành ngôi sao trong một cuộc duyệt binh được tổ chức gần Kyiv. Chúng cũng có mặt trong chiến dịch Danube - sự xâm nhập của quân đội các nước thuộc Hiệp ước Warsaw vào Tiệp Khắc, tháng 8 năm 1968.

Theo một số thông tin, Bulgaria là quốc gia nước ngoài đầu tiên nhận được những chiếc xe tăng như vậy từ Nizhny Tagil, trong khi Ai Cập là khách hàng thứ hai.

Việc Moskva chuyển giao 200 xe tăng T-62 cho Cairo đã trở thành một phản ứng dây chuyền khi người Mỹ cung cấp cho Israel 150 chiếc M60A1 Patton hiện đại nhất của họ vào thời điểm đó.

Xe tăng Liên Xô và nước ngoài chính thức gặp nhau vào tháng 10 năm 1973, khi binh sĩ Ai Cập vượt qua Kênh đào Suez và bắt đầu giải phóng Bán đảo Sinai do Israel chiếm đóng.

Tại khu vực này cũng như ở trên Cao nguyên Golan của Syria - nơi những chiếc xe tăng T-62 cũng tham chiến, đã diễn ra một số trận chiến thiết giáp thuộc hàng lớn nhất kể từ khi kết thúc Thế chiến II.

Mặc dù thực tế là khoảng 100 chiếc T-62 đã bị mất trong các trận chiến khốc liệt ở Bán đảo Sinai, Quân đội Ai Cập vẫn đánh giá cao đặc điểm chiến đấu của chúng. Theo giới phân tích, thiệt hại lớn của T-62 một phần do trình độ binh sĩ chưa đáp ứng.

Bên cạnh đó, Quân đội Israel cũng đưa ra đánh giá tích cực đối với T-62, Tel Aviv đã sử dụng rộng rãi những chiếc xe tăng Liên xô mà họ bắt giữ được dưới dạng chiến lợi phẩm.

Nếu khẩu pháo D-10T2S 100 mm của xe tăng T-54/55 bị bắt giữ được thay thế bằng loại 105 mm, thì pháo U-5TS cỡ 115 mm của T-62 đã được Israel quyết định để lại. Dưới cái tên Tiran 6, chúng nằm trong thành phần chiến đấu của Quân đội Israel một thời gian dài.

Cũng trong khoảng thời gian này, lực lượng mặt đất của Algeria, Iraq, Yemen và một vài quốc gia khác bắt đầu ngừng sử dụng T-62 do rạn nứt quan hệ với Liên Xô. Tuy nhiên người Ai Cập đã cố gắng giữ chúng trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu.

Vào những thời điểm khác nhau, các phương án hiện đại hóa T-62 đã được phát triển, tuy nhiên mọi thứ chỉ giới hạn ở việc sản xuất nguyên mẫu, vì vậy những chiếc xe tăng hiện tại trông gần như giống hệt cách đây 50 năm.

Thậm chí gần đây trên chiến trường Ukraine, xe tăng T-62 đã được Quân đội Nga tung vào nhiều trận đánh với số lượng tương đối lớn, nhưng chúng ít làm nhiệm vụ mũi nhọn xuyên phá, thay vào đó trở thành phương tiện yểm trợ hỏa lực.