Tổ hợp phòng không NASAMS đạt xác suất 100% khi chống lại tên lửa Nga?

Mỹ có kế hoạch cung cấp tổng cộng 8 tổ hợp phòng không NASAMS cho Ukraine, hiện tại 2 hệ thống đã đi vào hoạt động, chúng sẽ là thành phần chiến lược của lưới lửa bảo vệ bầu trời Kyiv trong việc chống lại các cuộc tấn công tên lửa Nga.

"NASAMS được gửi đến Ukraine hiện đã có khả năng hoạt động và cho thấy kết quả ấn tượng", đây là điều mà Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ - ông Lloyd Austin nói trong bài phát biểu của mình vào ngày 16/11/2022.

Bộ trưởng Austin nói thêm rằng, NASAMS có tỷ lệ thành công 100%, điều này cũng được ông Pat Ryder - phát ngôn viên Lầu Năm Góc xác nhận, đồng thời cung cấp một số bằng chứng cho thấy vũ khí này đã bắn hạ được tên lửa hành trình Kh-101 của Nga.

Nga đã tiến hành các cuộc tấn công tên lửa định kỳ quy mô lớn vào các thành phố của Ukraine, mục tiêu của Moskva là cơ sở hạ tầng năng lượng và trung tâm dữ liệu quân sự của Ukraine.

Cơ sở nói trên có nhiệm vụ trao đổi thông tin với máy bay do thám không người lái và máy bay chỉ huy - cảnh báo sớm của Mỹ bay qua Biển Đen và dọc theo biên giới Ukraine - Ba Lan.

NASAMS là một trong những giải pháp thỏa hiệp cho đến nay được phương Tây và các đồng minh của Kyiv gửi đến Ukraine. NASAMS sử dụng đạn AIM-120 AMRAAM - loại tên lửa không đối không nhưng đã được điều chỉnh để phóng đi từ mặt đất.

Về nguyên tắc, giống như bất kỳ hệ thống thích nghi tương tự nào khác, năng lượng và vận tốc ban đầu của một vụ phóng từ mặt đất sẽ ít hơn so với khi tên lửa được triển khai từ máy bay chiến đấu.

Điều này có nghĩa là năng lượng ban đầu so với khi phóng từ trên không bị thiếu. Tức là trong trường hợp phóng từ mặt đất, tên lửa AIM-120 kết thúc chuyến bay cho đến khi sử dụng hết nhiên liệu, khiến cho tầm bắn thực tế chỉ vào khoảng 30 - 50 km.

Đây là cự ly khá ngắn so với lúc phóng từ trên không, chẳng hạn tên lửa AIM-120D có tầm hoạt động lên tới 160 km. Tầm bắn như vậy được tạo ra trong các cuộc thử nghiệm do máy bay chiến đấu F/A-18F Super Hornet của Mỹ phóng đi.

Tuy nhiên, sau tuyên bố của ông Austin, Nga đã đưa ra phản bác khi nói rằng tất cả các tên lửa bắn đều trúng mục tiêu, bất chấp thực tế là đã có hình ảnh về không ít quả đạn Kh-101 hay Kh-55 của Nga bị bắn hạ.

Trung tướng Igor Konashenkov - phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Nga, nói rằng, “Quân đội đã tấn công các vị trí của Ukraine bằng cách sử dụng tên lửa có độ chính xác cao, nhằm vào các sở chỉ huy quân sự và cơ sở hạ tầng năng lượng liên quan”.

NASAMS cũng gặp khó khăn khi đối phó các mục tiêu bay ở độ cao thấp cũng như quỹ đạo thay đổi mạnh và nhanh. Những đối tượng như vậy là các loại đạn tuần kích như máy bay không người lái cảm tử Lancet của Nga và Shahed-136 của Iran.

Việc sử dụng hệ thống phòng không NASAMS để chống lại máy bay không người lái cũng thiếu khả thi về mặt tài chính, bởi mục tiêu chỉ có giá khoảng 20.000 - 30.000 USD, trong khi tên lửa AIM-120 AMRAAM là hơn 1 triệu USD.

Tuy nhiên các hệ thống phòng không như NASAMS được cho là sẽ ngăn chặn mọi nỗ lực chiếm ưu thế trên không của lực lượng vũ trang Nga trên bầu trời thủ đô Kyiv và các vùng lân cận.

Nga cũng ít có khả năng đưa máy bay chiến đấu của mình lên độ cao lớn cũng như trung bình, bởi vì các hệ thống phòng không như NASAMS, cũng như các tổ hợp S-300 do Liên Xô thiết kế sẽ đối phó với loại mục tiêu này đơn giản hơn nhiều.