Thổ Nhĩ Kỳ không cho 3 tàu chiến Nga đi qua eo biển Bosphorus

Việc Thổ Nhĩ Kỳ chính thức chặn tàu chiến Nga đi qua eo biển Bosphorus được cho là nhằm hiện thực hóa tuyên bố vừa được họ đưa ra liên quan đến chiến sự tại Ukraine.

Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ nêu rõ, trong thời gian từ ngày 27 đến 28/2, Ankara đã không cho 3 tàu chiến Nga qua eo biển Bosphorus vào vùng biển Biển Đen, nhằm thực hiện Điều 19 của Công ước Montreux, bởi những chiến hạm trên không thuộc Hạm đội Biển Đen.

Thổ Nhĩ Kỳ không đưa ra bất kỳ chi tiết nào khác về vấn đề này. Đáng chú ý là Ankara chính thức thông báo rằng họ sẽ không cho phép các tàu đóng ở căn cứ thường trực bên ngoài khu vực đi qua eo biển Bosphorus chỉ một ngày trước đó.

Cụ thể, Ankara đã tuyên bố rằng họ coi tình hình ở Ukraine như một cuộc chiến và dẫn tới bước đi cực kỳ cứng rắn đối với Nga theo yêu cầu từ chính quyền Kiev, đó là Thổ Nhĩ Kỳ đóng eo biển Bosphorus với tàu chiến Nga.

Thổ Nhĩ Kỳ đã chính thức tuyên bố coi hoạt động quân sự đặc biệt của Nga ở Donbass là một cuộc chiến. Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu đã công bố dữ liệu về vấn đề này đồng thời bày tỏ quan ngại lớn.

Trong bối cảnh đó, Ankara đã quyết định phong tỏa eo biển Bosphorus để các tàu Nga không thuộc Hạm đội Biển Đen chẳng thể nào vào vùng nước này, trong tương lai họ vẫn để ngỏ khả năng chặn cả đường ra Địa Trung Hải của chiến hạm đã ở bên trong Biển Đen.

Cần nhấn mạnh yếu tố Công ước Montreaux có hiệu lực từ năm 1936 trao cho Thổ Nhĩ Kỳ quyền kiểm soát các eo biển của mình và thẩm quyền điều chỉnh quá cảnh của mọi tàu chiến hải quân.

Sau khi Moskva bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine, Kiev đã yêu cầu Ankara đóng cửa eo biển Canakkale (Dardanelles) và Istanbul (Bosphorus) đối với tàu chiến Nga. Ban đầu Thổ Nhĩ Kỳ có phần lưỡng lự, nhưng sau khi thấy sự ủng hộ của thế giới với Ukraine thì họ đã tiến hành bước đi trên.

“Công ước Montreux quy định việc đi lại của tàu chiến thuộc các quốc gia ven biển và không ven biển (ở Biển Đen). Thổ Nhĩ Kỳ cho đến nay vẫn tuân thủ nghiêm ngặt công ước, chúng tôi sẽ thực hiện minh bạch Điều 19 của văn kiện".

Theo tuyên bố của Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ, Ankara sẽ bắt đầu theo dõi cẩn thận hoạt động di chuyển của các tàu chiến Nga qua eo biển Bosphorus và trước mắt những chiến hạm thuộc những hạm đội khác của Nga sẽ không được phép đi qua eo biển này.

Nga vẫn chưa phản ứng trước những tuyên bố như vậy của Thổ Nhĩ Kỳ. Tuy nhiên báo chí tại Moskva đã lên tiếng cáo buộc Ankara vào hùa với phương Tây, cảnh báo đây là hành động khiêu khích và có thể dẫn tới những hậu quả khó lường.

Cần nói thêm là mặc dù có quan hệ hợp tác với Nga trên nhiều lĩnh vực nhưng Thổ Nhĩ Kỳ vẫn là một quốc gia NATO, họ nhiều lần chia sẽ sẵn sàng tuân thủ theo những quyết định chung của khối.

Bên cạnh đó, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn giữ quan điểm không công nhận chủ quyền của Nga đối với bán đảo Crimea, đồng thời phản đối chiến dịch quân sự do Moskva phát động nhằm vào Ukraine.