Sức mạnh loại tên lửa có thể mang vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga tại Belarus

Tổ hợp tên lửa 9K720 Iskander-M là dòng tên lửa đạn đạo chiến thuật mới nhất hiện nay của Nga, ngoài triển khai đầu đạn thông thường thì chúng còn có thể mang theo đầu đạn hạt nhân.

"Chúng tôi đã chuyển giao cho Belarus hệ thống tên lửa Iskander-M có thể mang vũ khí hạt nhân của chúng tôi", Tổng thống Putin nói trong một cuộc phỏng vấn với kênh Rossiya-24 hôm 25/3.

"Vào ngày 3/4, chúng tôi sẽ bắt đầu huấn luyện các nhóm vận hành và vào ngày 1/7/2023, chúng tôi sẽ hoàn thành việc xây dựng một kho chứa vũ khí hạt nhân chiến thuật tại Belarus", ông Putin nói thêm.

Ông Putin cho rằng, hành động này của Nga là bình thường bởi lẽ: "Mỹ đã làm điều này trong nhiều thập kỷ. Từ lâu họ đã đặt vũ khí hạt nhân chiến thuật trên lãnh thổ các đồng minh".

“Chúng tôi đã đồng ý sẽ làm điều tương tự với Belarus. Tôi muốn nhấn mạnh động thái này không vi phạm nghĩa vụ quốc tế về việc không phổ biến vũ khí hạt nhân", ông Putin cho biết thêm.

Tổng thống Putin tuyên bố Nga sẽ triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật ở Belarus theo yêu cầu của nước này.

Tuyên bố của ông Putin khiến nỗi lo này càng tăng thêm, trong bối cảnh Tổng thống Nga từng nói rằng nước này "không ngần ngại sử dụng vũ khí hạt nhân chiến thuật" nếu chủ quyền và lợi ích quốc gia, toàn vẹn lãnh thổ bị đe dọa.

Giới chuyên gia định nghĩa vũ khí hạt nhân chiến thuật là loại đầu đạn hạt nhân cỡ nhỏ, được sử dụng để đạt được lợi ích chiến thuật cụ thể trên chiến trường, thay vì gây tàn phá trên diện rộng như tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) hay bom hạt nhân.

Vũ khí hạt nhân chiến thuật thường có sức công phá nhỏ, được thiết kế để tấn công các sở chỉ huy, căn cứ, điểm tập trung quân của đối phương ở tiền tuyến.

Chúng không được dùng để phá hủy các thành phố, cơ sở công nghiệp quốc phòng cách xa chiến trường.

Những đầu đạn này chủ yếu có sức công phá trên dưới 1 kiloton, tương đương 1.000 tấn thuốc nổ TNT. Trong khi đó, đầu đạn hạt nhân chiến lược lớn nhất của Mỹ có sức nổ 1,2 megaton (1200 kiloton), bom nguyên tử Liên Xô thử nghiệm năm 1961 có sức công phá 58 megaton.

Vũ khí hạt nhân chiến thuật được phát triển từ thời kỳ đầu của Chiến tranh Lạnh nhằm răn đe đối phương, song chưa nước nào từng sử dụng chúng trong thực tế.

Mỹ và một số nước châu Âu cho biết họ phát triển vũ khí hạt nhân chiến thuật để "phản ứng linh hoạt trước bất cứ mối đe dọa nào từ đối phương".

Tình báo Mỹ ước tính quân đội Nga đang biên chế khoảng 2.000 vũ khí hạt nhân chiến thuật. Quân đội Nga không công bố thông tin về loại vũ khí này.

Mỹ có khoảng 200 vũ khí hạt nhân chiến thuật, một nửa số này được bố trí tại các căn cứ của họ ở châu Âu.

Trong số này có bom hạt nhân B61 với sức công phá 0,3-170 kiloton, được bố trí tại 6 căn cứ không quân ở Italy, Đức, Thổ Nhĩ Kỳ và Hà Lan.

Vũ khí hạt nhân chiến thuật có thể được gắn trên các loại tên lửa, bom hoặc bắn từ lựu pháo. Hệ thống tên lửa đạn đạo Iskander-M là một trong những vũ khí có thể được gắn vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga.

Tổ hợp tên lửa 9K720 Iskander-M được thiết kế để thay thế các tổ hợp tên lửa 9K79-1 Tochka-U đã lỗi thời. Chúng được thiết kế để tạo sức mạnh răn đe trước đối thủ.

Cho tới thời điểm hiện tại, Iskander-M được coi là loại tên lửa đạn đạo chiến thuật mạnh nhất của Nga hiện nay, cũng như của thế giới.

Hiện Mỹ và các nước phương Tây vẫn chưa có loại tên lửa tương đương. Các loại tên lửa hiện có của Mỹ thường có tầm bắn ngắn hơn, cũng như sức công phá nhỏ hơn.

Trong khi tên lửa Iskander-M được coi là biểu tượng sức mạnh của lục quân Nga trước các đối thủ.

Bất cứ khi nào và bất cứ nơi đâu mà Nga triển khai loại vũ khí này tới, đều nhận được chú ý đặc biệt của Mỹ và các nước phương Tây.

Tầm bao quát của loại vũ khí này khi đặt tại Nga có thể bao phủ cả Đức, Ba Lan và một số quốc gia châu Âu khác.

Tên lửa Iskander (định danh NATO gọi là SS-X-26), là tên lửa đạn đạo cấp chiến dịch - chiến thuật hiện đại nhất được trang bị trong quân đội Nga hiện nay.

Loại tên lửa này chính thức đi vào biên chế quân đội Nga từ năm 2006.

Khác hoàn toàn với tất cả các chủng loại tên lửa đạn đạo đã từng được biết đến trước đó, “kẻ hủy diệt đến sau” - tên lửa Iskander được chế tạo trên cơ sở công nghệ “tàng hình” độc đáo của riêng người Nga – công nghệ tàng hình plasma.

Toàn bộ hệ thống tên lửa chiến thuật Iskander bao gồm 6 thành phần chính đặt trên các xe tải chuyên dụng.

Đạn tên lửa Iskander được đặt trên xe cơ động, với mỗi xe mang được 2 tên lửa.

Có ba biến thể sửa đổi, đó là biến thể Iskander-E cho xuất khẩu, đạt tầm bắn tối đa 280 km, tầm bắn tối thiểu 50 km.

Biến thể Iskander-M được quân đội Nga sử dụng, có tầm bắn lên tới 500 km.

Trong khi phiên bản Iskander-K có thể đạt tầm bắn tới 1.000km.

Xe mang phóng tên lửa được đặt trên khung gầm xe tải hạng nặng MZKT-7930. Xe tải hạng nặng vốn được dùng để chuyên chở các loại vũ khí lớn, bao gồm cả một số phiên bản S-300, lẫn S-400.

Xe trang bị động cơ YaMZ-864 có công suất 500 mã lực, cho phép vận tốc tối đa khi hành tiến trên đường nhựa là 70km/h và 40km/h khi chạy trên đường địa hình. Tầm hoạt động lên tới 1.000km.

Đạn tên lửa của hệ thống Iskander-M có trọng lượng 3,8 tấn, chiều dài 7,3m và đường kính 0,93mm.

Để di chuyển đạn thuộc phiên bản Iskander-M, mỗi xe chở đạn được trang bị một cần cẩu chuyên dụng.

Sau khi nhấn nút, quả đạn lao vút lên với vận tốc cực lớn. Tên lửa được trang bị đầu đạn nặng tới 700kg, phiên bản xuất khẩu đầu đạn rút xuống chỉ còn đầu đạn nặng 480kg.

Tên lửa Iskander-M kết hợp nhiều phương thức dẫn đường và điều khiển như: dẫn đường bằng ảnh vệ tinh GPS/GLONASS và điều khiển quán tính trên đường bay.

Khi chỉ dẫn đường và điều khiển bằng quán tính, sai số mục tiêu ở khoảng cách 280km là 30 mét, còn khi sử dụng điều khiển kết hợp cả ảnh vệ tinh và quán tính, sai số chỉ khoảng 2 m.

Thời gian để hệ thống triển khai chiến đấu chỉ mất 2 phút, và chỉ 10 giây sau khi phóng là nó đã hoàn tất các nội dung công việc phức tạp, bao gồm: xác định điểm phóng, tính toán tham số đường bay, đầu dẫn quang học rà soát xong các thông tin địa hình, địa vật.

Đầu dẫn quang học của tên lửa (đoạn cuối phối hợp thêm ảnh vệ tinh hoặc các phương tiện truyền dẫn số liệu trinh sát trên không, trên mặt đất) có thể hoạt động tốt trong điều kiện đêm tối và nhiễu điện từ dày đặc.

Iskander-M có đầu đạn dạng chùm, đầu đạn mẹ chứa 54 đầu đạn con, có thể mang 10 loại đầu đạn khác nhau.

Trong đó có đầu đạn phá; đầu đạn xuyên thép để chống xe thiết giáp; đầu đạn cassette có lắp các bộ phận tự tìm mục tiêu để chống xe tăng; đầu đạn xuyên boong ke, hầm ngầm; đầu đạn cháy chống bộ binh.

Ngoài ra còn có đầu đạn xung điện từ (để phá vỡ và đốt cháy các công trình điện, điện tử, các hệ thống máy tính…)