[ẢNH] Sự thật Nga không cho phép S-300 khai hỏa nhằm "hất cẳng" Iran khỏi Syria?

Thời gian gần đây Không quân Israel vẫn liên tiếp thực hiện các phi vụ tấn công vào vị trí đóng quân của Vệ binh Cách mạng Hồi giao Iran trên lãnh thổ Syria.

Nhưng điều khiến dư luận quan tâm nhất đó là tại sao hệ thống tên lửa phòng không tầm xa S-300PM mà Nga cung cấp cho Quân đội chính phủ Syria vẫn chưa hoạt động.

Cần lưu ý rằng vào thời điểm cuối tháng 12/2018, khi rút chuyên gia huấn luyện về nước, Nga đã thông báo rằng binh lính Syria hoàn toàn đủ khả năng vận hành độc lập S-300.

Tuy nhiên sau vụ oanh kích của máy bay chiến đấu Israel hôm 21/1 vừa qua, Moskva lại đưa ra tuyên bố mới là nhanh nhất cũng phải tới tháng 3/2019 thì S-300 Syria mới sẵn sàng chiến đấu.

Hai lời tuyên bố trái ngược được Nga đưa ra cách nhau không lâu đã đặt câu hỏi về tính xác thực của chúng cũng như mục đích thực sự của Nga sau những phát biểu này.

Trong đó một giả thiết rất đáng quan tâm đã được đưa ra, đó là Moskva ngầm yêu cầu Damascus không cho phép S-300 trực chiến để Không quân Israel tự do hoạt động.

Lý do chính là bởi Nga và Iran mặc dù là hai đồng minh quan trọng nhất của Tổng thống Syria Bashar al-Assad nhưng họ lại muốn vị thế của mình là duy nhất và không muốn chia sẻ.

Trước nghi ngờ trên, người đứng đầu ủy ban Chính sách đối ngoại và An ninh quốc gia của Quốc hội Iran Heshmatollah Falahatpisheh đã lên tiếng chỉ trích Moskva khá nặng nề.

Vị quan chức của Iran đã nói rằng: “Nếu hệ thống S-300 ở Syria hoạt động chính xác, Quân đội Israel sẽ không thể dễ dàng tiến hành cuộc không kích vào Syria”.

Ông Heshmatollah Falahatpisheh còn cáo buộc rằng dường như có sự phối hợp giữa các cuộc tấn công của Israel và phòng không do Nga cung cấp được triển khai ở Syria.

Điều này được xem là có cơ cở khi Thứ trưởng Ngoại giao Nga, ông Sergei Ryabkov nói trong cuộc phỏng vấn ngày 26/1 rằng, an ninh của Israel là ưu tiên hàng đầu của Nga, đồng thời cho biết, ông không coi Iran và Nga là đồng minh ở Syria.

Những diễn biến trên thực địa tại Syria đã dẫn đến sự suy đoán trên các phương tiện truyền thông Iran cho rằng, Nga và Israel đang hợp tác để chống lại họ.

Cần lưu ý rằng trước đó, Nga đã từng nhiều lần yêu cầu Tổng thống al-Assad ra lệnh cho lực lượng Iran nên rút hoàn toàn khỏi lãnh thổ Syria để tránh "gây thêm căng thẳng".

Nay với những nhận định khá gay gắt của ông Falahatpisheh, dư luận cho rằng mục đích của Tehran đó là đang đánh tín hiệu sẽ xem xét lại quan hệ đối tác với Moskva ở Syria.

Mặc dù vậy, trên thực tế cả Tehran và Moskva đều nhận thức rõ về các điểm chung và mâu thuẫn của họ ở Syria, họ vẫn cố gắng không để những bất đồng cản trở sự hợp tác trong các lĩnh vực cùng có lợi.

Các tuyên bố gay gắt trên của phía Iran có lẽ cũng chỉ nhằm khuyến cáo Nga nên giữ thái độ đúng đắn hơn mà thôi, khả năng trở mặt thành thù của hai đối tác này khó mà thành hiện thực.