[ẢNH] Phiến quân bác bỏ kế hoạch hòa bình, chiến dịch Idlib lại tiếp diễn?

Những ngày gần đây tình hình Syria đang diễn biến theo chiều hướng nóng bỏng hơn trước, nhưng lại là vụ việc máy bay trinh sát điện tử Il-20 ELINT của Nga bị bắn rơi ngoài khơi Latakia.

Sự chú ý của cộng đồng quốc tế đang tập trung rất lớn vào sự kiện trên, dẫn đến việc "vô tình" quên đi vấn đề được xem là điểm nóng nhất trong vài tháng qua.

Sau khi dồn lực lượng về tỉnh Idlib nhưng theo đánh giá vẫn ở thế yếu so với phiến quân cố thủ bên trong, Quân đội chính phủ Syria (SAA) đã phải tạm dừng chiến dịch tấn công vào cứ địa cuối cùng này.

Ngoài ra trước sức ép của Thổ Nhĩ Kỳ và lực lượng liên quân do Mỹ đứng đầu, SAA không thể rảnh tay dồn thêm binh lực về địa bàn tỉnh Idlib để dứt điểm phiến quân được.

Khi thời cơ tấn công đã bị bỏ lỡ thì một giải pháp chính trị được xem là tốt hơn cả cho tất cả các bên tham chiến hoặc có quyền lợi tại Syria vào thời điểm hiện tại.

Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã rất tích cực thực hiện các cuộc đàm phán con thoi, kết quả là dẫn tới một thỏa thuận chính trị nhằm duy trì hòa bình cho cư dân sống trong tỉnh Idlib.

Điều khoản của thỏa thuận ghi rõ Quân đội Nga và Thổ Nhĩ Kỳ sẽ đóng vai trò lực lượng gìn giữ hòa bình tại đây nhằm tránh để xảy ra các vụ đụng độ do khiêu khích lẫn nhau, dẫn tới bùng phát xung đột không thể kiểm soát.

Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergey Shoigu ngay sau đó đã cho biết, công việc thiết lập một hệ thống an ninh mới trong khu vực ngừng bắn ở tỉnh Idlib đã được bắt đầu.

Ông nhấn mạnh, tất cả vũ khí hạng nặng đều phải rút khỏi khu phi quân sự trước ngày 10/10 và các nhóm Hồi giáo cực đoan phải rút quân khỏi địa bàn phi quân sự trước ngày 15/10.

Nhưng mới đây các nhóm phiến quân bao gồm Hayat Tahrir al-Sham (HTS, nguyên Jabhat al-Nusra, al-Qaeda Syria), Đảng Hồi giáo Turkestan (TIP), nhóm Jaish al-Izza và Hourras Addin tuyên bố không tôn trọng thỏa thuận, không rút quân và thiết bị quân sự từ tuyến giáp ranh phi quân sự.

Điều này gây ra nguy cơ cực lớn đối với thỏa thuận hòa bình mà các bên phải rất vất vả mới đạt được, cho nên chắc chắn cả Nga lẫn Thổ Nhĩ Kỳ đều không muốn thành quả của mình bị đổ xuống sông xuống biển.

Thậm chí các phương tiện truyền thông ủng hộ lực lượng đối lập còn tung ra nhiều thông tin cho rằng Damascus sẽ không tuân thủ thỏa thuận ngừng bắn mà Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã soạn thảo.

Trước tình hình trên, Thổ Nhĩ Kỳ và các quốc gia có liên quan trực tiếp là Syria - Iran - Nga phải có cách cưỡng bức các phần tử cực đoan tuân thủ thỏa thuận nếu muốn có khu phi quân sự đúng thời gian quy định.

Nhưng có lẽ việc bắt ép các nhóm phiến quân tự nguyện làm theo yêu cầu của các cường quốc là chẳng hề dễ dàng, có thể Nga và Thổ Nhĩ Kỳ sẽ phải dùng biện pháp quân sự để gây sức ép.

Thậm chí một kịch bản tồi tệ hơn còn được đặt ra, đó là Quân đội chính phủ Syria sẽ quyết tâm nối lại chiến dịch tổng tấn công vào Idlib khi họ đã gom đủ lực lượng, đồng thời tình trạng thiết lập khu phi quân sự tại đây không được thực hiện một cách đầy đủ.