[ẢNH] Cơ hội hiếm có để mua tổ hợp phòng không Buk-M1 với giá "rẻ như cho"

Hệ thống tên lửa phòng không di động tầm trung 9K37M Buk-M1 (NATO gọi là SA-11 Gadfly) là phiên bản hiện đại hóa từ 9K37 Buk, chính thức được tiếp nhận vào biên chế Quân đội Liên Xô từ năm 1984.

So với Buk nguyên bản thì Buk-M1 được trang bị đài radar phát hiện và chỉ thị mục tiêu 9S18M1 Kupol-M1 sử dụng ăng ten mảng pha, các thành phần đặt trên xe tự hành bánh xích mới GM-567M có tính năng vượt trội.

Tổ hợp Buk-M1 còn được bổ sung đài chỉ huy 9S470M1 với trang thiết bị đi kèm hoàn toàn mới, giữ vai trò trung tâm, điều phối hoạt động và liên kết các thành phần khác, đồng thời theo dõi, đánh giá và phân tích kết quả sau khi tên lửa được phóng đi.

Xe mang phóng tự hành trang bị radar (TELAR) 9A310M1 của Buk-M1 sử dụng radar dẫn đường và nhận dạng mục tiêu nâng cấp, giúp tăng cự ly hoạt động thêm 25 - 30%.

Xác suất nhận dạng chính xác các mục tiêu khí động học và tên lửa đạn đạo của Buk-M1 được tăng lên 60%. Khả năng chống nhiễu của radar trên xe mang phóng cao gấp 2 lần so với loại lắp trên TELAR 9A310 của Buk cơ bản.

Nhờ được hiện đại hóa, mặc dù vẫn sử dụng đạn tên lửa 9M38 (tầm bắn 35 km) nhưng xác suất tiêu diệt mục tiêu chỉ bằng 1 phát bắn của Buk-M1 đã tăng lên 95% so với 90% của Buk.

Được biết vào năm 1996, Nga đã chuyển giao cho Phần Lan 3 hệ thống Buk-M1 để thanh toán một số khoản nợ công dưới thời Liên Xô, thời điểm đó đây là hệ thống phòng không tầm trung hàng đầu của Moskva.

Do quyết định chuẩn hóa trang bị theo chuẩn NATO, đến năm 2009, Phần Lan quyết định sẽ chi ra 500 triệu USD để mua các hệ thống NASAMS do Tập đoàn Kongsberg của Na Uy sản xuất nhằm thay thế Buk-M1.

NASAMS đã được bàn giao cho từ năm 2011, công việc huấn luyện triển khai vào năm 2012, đi vào trực chiến trong giai đoạn cuối 2015 - đầu 2016, dẫn đến việc hiện nay Buk-M1 đang được rút dần khỏi lực lượng phòng không Phần Lan.

Chính phủ Phần Lan đã nhiều lần tuyên bố họ không có ý định giữ lại những tổ hợp Buk-M1 đã cũ này, cho nên khả năng rất cao là chúng sẽ được bán thanh lý với giá rẻ.

Mặc dù lạc hậu hơn so với Buk-M2 hay Buk-M3, tuy nhiên Buk-M1 vẫn là một hệ thống tên lửa phòng không tầm trung di động cực kỳ đáng gờm.

Trong cuộc chiến tranh 5 ngày tại Gruzia năm 2008, các tổ hợp Buk-M1 được Ukraine viện trợ cho Gruzia đã lập chiến công bắn hạ tới 3 chiếc Su-25 và đặc biệt là 1 máy bay ném bom chiến lược Tu-22M3 của Nga.

Điều này cho thấy Buk-M1 sẽ vẫn đảm đương tốt vai trò trong chiến tranh hiện đại thêm ít nhất 10 năm nữa, thậm chí là tới 20 năm nếu được hiện đại hóa.

Việc Phần Lan bán thanh lý các tổ hợp Buk-M1 với giá rẻ có thể xem như cơ hội cho nhiều nước để nâng cấp lưới lửa phòng không bảo vệ bầu trời của mình vì so với S-125-2TM hay S-75M3 thì Buk-M1 vẫn vượt trội.

Sự phối hợp giữa Buk-M1 với S-300PMU-1 sẽ tạo ra 2 lớp lá chắn che kín tầm tác chiến từ cự ly xa tới trung, nó sẽ phối hợp tốt hơn cùng SPYDER-SR/MR trong thế trận phòng thủ.