- Chỉ tổ chức phiên tòa trực tuyến đối với một số vụ án có căn cứ, điều kiện chặt chẽ
- Xét xử trực tuyến các vụ án, xu hướng tất yếu nhưng không dễ hiện thực hóa
Thông tư liên tịch 05/2021 cũng nêu rõ, điều kiện để mở phiên tòa trực tuyến là: Phải đánh giá được vụ án thuộc hay không thuộc trường hợp được tổ chức Phiên tòa trực tuyến; Đánh giá thực trạng cơ sở vật chất có đảm bảo theo quy định tại Điều 4 Thông tư này. Bên cạnh đó, với vụ án hình sự thì phải thông báo cho Kiểm sát viên về việc mở phiên tòa trực tuyến.
Thành phần tham gia phiên tòa gồm: Tại điểm cầu trung tâm, thành phần tham gia bắt buộc gồm Hội đồng xét xử, Thư ký phiên tòa, Kiểm sát viên được phân công giải quyết vụ án. Có thể bao gồm đương sự, bị hại; người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị hại, đương sự; người bào chữa, người tham gia tố tụng khác (nếu có) nếu lựa chọn hoặc Tòa án triệu tập.
Tại điểm cầu thành phần, với vụ án hình sự mà điểm cầu thành phần được đặt tại cơ sở giam giữ thì thành phần tham gia gồm bị cáo, người bào chữa; người đại diện hợp pháp (nếu bị cáo là người dưới 18 tuổi) người phiên dịch, cán bộ, chiến sỹ thuộc cơ sở giam giữ và Kiểm sát viên, công chức khác thuộc Viện kiểm sát (nếu có). Trừ trường hợp họ yêu cầu tham gia tại điểm cầu trung tâm.
Trường hợp điểm cầu thành phần đặt tại trụ sở Tòa án khác thì thành phần tham gia gồm: bị cáo, bị hại, đương sự; người tham gia to tụng khác; công chức Tòa án nơi đặt điểm cầu thành phần hỗ trợ tổ chức phiên tòa; Kiểm sát viên, công chức khác thuộc Viện kiểm sát (nếu có); cán bộ, sỹ quan, chiến sỹ thuộc cơ sở giam giữ; cảnh sát hỗ trợ tư pháp (nếu thấy cần thiết);
Người bào chữa, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị hại, đương sự tham gia phiên tòa tại một trong các diêm cầu mà Tòa án đã bố trí hoặc chấp nhận. Trường hợp không thể tham gia phiên tòa tại một trong các điểm cầu mà Tòa án đã bố trí hoặc chấp nhận, thì phải có văn bản đề nghị Tòa án cho phép tham gia phiên tòa tại điểm cầu mình tự bố trí.
Bên cạnh đó, Thông tư liên tịch 05/2021 còn nêu rõ, tòa án kiểm tra căn cước của những người tham gia phiên tòa thông qua so sánh trực tuyến các giấy tờ tùy thân hoặc thông qua hệ thống cơ sờ dữ liệu quốc gia về dân cư.
Trường hợp người tham gia tố tụng tại điểm cầu thành phần cung cấp thêm tài liệu, chứng cứ thì chủ tọa phiên tòa phải công bố (trừ trường hợp tài liệu, chứng cứ liên quan đến bí mật Nhà nước, thuần phong, mỹ tục của dân tộc, bảo vệ người dưới 18 tuổi hoặc để giữ bí mật đời tư theo yêu cầu chính đáng của đương sự), xem xét, đánh giá các tài liệu, chứng cứ này sau khi nhận được bản sao chụp tài liệu, chứng cứ;
Đối với vụ án hình sự, Thẩm phán chủ tọa phiên tòa tiếp nhận tài liệu, chứng cứ theo hình thức dữ liệu điện tử. Yêu cầu công chức Tòa án hoặc cán bộ, chiến sỹ thuộc cơ sở giam giữ hỗ trợ thực hiện sao chụp và trình chiếu tài liệu, chứng cứ tại phiên tòa cho Hội đồng xét xử, Kiểm sát viên tại điểm cầu trung tâm xem xét, quyết định.
Phiên tòa trực tuyến phải được ghi âm, ghi hình có âm thanh dưới dạng dữ liệu điện tử. Thông tư có hiệu lực từ 1/2/2022.
