Pháo phản lực tầm xa M270 Anh viện trợ cho Ukraine sẽ chấm dứt ưu thế của pháo binh Nga?
Việt Hùng
ANTD.VN - Anh thông báo sẽ chuyển hệ thống pháo phản lực tầm xa M270 cho Ukraine, bất chấp cảnh báo của Nga. Giới phân tích nhận định với việc gửi cả đạn dẫn đường siêu chính xác đạt tầm bắn tối đa 80km, M270 sẽ có thể chấm dứt ưu thế của pháo binh Nga tại Donbas.
Pháo phản lực tầm xa M270 có thể giúp Ukraine nhắm trúng mục tiêu ở khoảng cách 80 km. Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace cho rằng quyết định chuyển chúng cho Ukraine là hợp lý vì “khi chiến thuật của Nga thay đổi, sự hỗ trợ của chúng tôi đối với Ukraine cũng phải thay đổi”.
Theo Guardian, động thái này có nguy cơ làm gia tăng căng thẳng giữa Nga và phương Tây nói chung, đặc biệt là Nga nói riêng, Mỹ cũng đã chuyển giao 4 tổ hợp pháo phản lực phóng loạt M142 cho Ukraine, được biết đây là biến thể rút gọn của M270.
Khi xung đột tại Ukraine bắt đầu, Anh, cùng với Mỹ và các quốc gia phương Tây khác, đã hứa chỉ cung cấp "vũ khí phòng thủ" để giúp Ukraine đẩy lùi lực lượng Nga.
Tuy nhiên, khi Nga đạt được nhiều bước tiến ở phía đông và phía nam Ukraine, phương Tây đã dần gửi nhiều vũ khí sát thương hơn.
London cho biết đã hợp tác chặt chẽ với Washington để viện trợ khí tài giúp Ukraine kháng cự quân Nga.
Tầm bắn của hệ thống pháo phản lực Mỹ và Anh cung cấp cho Kiev đều lớn hơn nhiều so với bất kỳ loại pháp phản lực nào mà Nga và Ukraine hiện có.
Loại pháo phản lực có sức mạnh lớn nhất của cả Nga và Ukraine hiện có chính là tổ hợp BM-30 Smerch, biệt danh "Lốc lửa". Đây vốn là loại vũ khí do Liên Xô phát triển và trang bị vào năm 1987. Sau khi tan rã, chúng được chia cho Nga và Ukraine.
Giống như Mỹ, Anh cũng yêu cầu Kiev đảm bảo rằng những hệ thống pháo phản lực tầm xa M270 họ chuyển giao sẽ không được sử dụng để tấn công các mục tiêu bên trong nước Nga.
"Chúng tôi tin tưởng rằng vũ khí này sẽ được sử dụng một cách hợp lý”, nguồn tin từ Bộ Quốc phòng Anh cho biết.
Anh không cho biết sẽ gửi bao nhiêu tổ hợp pháo phản lực phóng loạt tầm xa M270 cho Ukraine. Bộ Quốc phòng Anh cho biết thêm rằng quân đội Ukraine sẽ được hướng dẫn cách sử dụng hệ thống M270 tại Anh.
Trước tuyên bố của Anh, Tổng thống Vladimir Putin cảnh báo Nga sẽ tấn công các mục tiêu mới nếu phương Tây cung cấp tên lửa tầm xa hơn cho Ukraine.
Nếu phương Tây cung cấp tên lửa tầm xa cho Ukraine, "Nga sẽ nhắm vào những mục tiêu chưa bị đánh trúng", ông Putin nói trong một cuộc phỏng vấn với kênh truyền hình nhà nước Rossiya-1, song không nêu chi tiết các mục tiêu mà Nga có thể sẽ nhắm vào.
Trong khi đó, Tổng thống Zelensky nói Anh cung cấp đúng loại vũ khí Ukraine cần để đối phó với lực lượng Nga, cảm ơn Thủ tướng Johnson vì "thấu hiểu nhu cầu".
"Tôi biết ơn Thủ tướng Boris Johnson vì thấu hiểu nhu cầu của chúng tôi và sẵn sàng cung cấp cho Ukraine chính xác những loại vũ khí mà chúng tôi cần để bảo vệ cuộc sống của người dân", Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói ngày 6/6.
Giao tranh và các cuộc tập kích bằng pháo hạng nặng tiếp tục diễn ra tại vùng Donbass ở miền đông Ukraine, đặc biệt là Severodonetsk, thành phố lớn nhất tỉnh Lugansk.
Lực lượng Nga và phe ly khai đang dồn lực tấn công Severodonetsk trong nỗ lực đạt mục tiêu kiểm soát hoàn toàn tỉnh Lugansk.
Tổng thống Zelensky thừa nhận lực lượng Nga mạnh hơn và đang áp đảo các đơn vị Ukraine phòng thủ tại Severodonetsk. "Chúng tôi đang cầm cự tại Severodonetsk, song họ có quân số đông hơn và mạnh hơn", ông Zelensky nói trong cuộc họp báo ở Kiev ngày 6/6.
Giới chuyên gia nhận định lực lượng Nga gần đây áp dụng chiến thuật mới ở miền đông Ukraine. Họ tận dụng tối đa hỏa lực pháo binh trút xuống các khu vực nghi ngờ có vị trí phòng thủ của đối phương.
Sau khi pháo chuyển làn, trinh sát Nga cùng xe tăng, thiết giáp sẽ thận trọng tiến lên, tiếp tục nổ súng vào các mục tiêu nghi ngờ. Nếu quân đội Ukriane bắn trả, họ sẽ để lộ vị trí phòng thủ.
Khi đó, trinh sát, thiết giáp Nga rút lui, chỉ thị mục tiêu cho pháo binh tầm xa tiếp tục dập xuống nhằm đè bẹp sức kháng cự của lính Ukraine.
Ukraine đang thiếu hệ thống pháo tầm xa để phản pháo vào quân Nga, một khi nhận hệ thống M270 có tầm bắn 80km, lợi thế lúc này của pháo binh Nga sẽ bị giảm lại.
Sở hữu các hệ thống M270 và HIMARS sẽ mang đến những lợi ích rõ ràng cho quân đội Ukraine, theo các chuyên gia quân sự.
"Xét về góc độ chiến thuật, M270 và M142 có độ chính xác cao hơn những loại pháo phản lực trong biên chế Ukraine và ngay cả của Nga hiện tại khi chúng sử dụng loại đạn dẫn đường. Khả năng phóng tên lửa AGM-140 giúp tăng tính linh hoạt trong chiến đấu, cung cấp cho Kiev khả năng tấn công chính xác ở tầm xa hơn nhiều so với pháo phản lực truyền thống của Nga", chuyên gia quân sự Mỹ Tyler Rogoway nhận xét.
Khi được Mỹ biên chế vào năm 1983, nhiệm vụ duy nhất của mỗi tổ hợp M270 là hủy diệt khu vực rộng 100 hecta bằng 12 quả đạn M26.
Mỗi quả đạn rocket M26 lại mang theo 644 đầu đạn con M77, từ khoảng cách tối đa 45 km. Lục quân Mỹ ví đây là phương án ném bom mà không cần sự trợ giúp từ máy bay không quân.
Trong chiến dịch Bão táp sa mạc (1990-1991), các tổ hợp MLRS tỏ rõ sức mạnh dù chỉ dùng đạn M26 cơ bản. Vào thời điểm đó, Mỹ bắt đầu phát triển mẫu rocket có tầm bắn tới 45 km, nhưng vẫn sử dụng đầu đạn M77.
Không lâu sau, đầu đạn này được thay thế bằng biến thể M85 mới hơn, có cùng sức hủy diệt nhưng tỷ lệ trục trặc kỹ thuật chỉ 1% so với 5% của M77. Tuy nhiên, điểm yếu của M270 là các quả đạn không có hệ thống dẫn đường, khiến chúng có độ chính xác rất thấp, dễ gây thiệt hại ngoài ý muốn trên chiến trường.
Mỹ sau đó cho ra đời phiên bản rocket M30 trang bị đầu tự dẫn và 404 bom con M85, giảm bớt sức sát thương nhưng tăng đáng kể độ chính xác với các mục tiêu cỡ nhỏ.
Biến thể M31 mới nhất của M270 được coi là giải pháp hiệu quả để tiêu diệt mục tiêu trong đồi núi và đô thị với độ chính xác tối đa.
Đầu đạn chùm M85 được thay bằng khối thuốc nổ mạnh nặng 100 kg, cho phép tiêu diệt mục tiêu đơn lẻ mà không gây thiệt hại ngoài dự tính cho khu vực xung quanh.
Quả đạn trang bị hệ thống dẫn đường quán tính và định vị vệ tinh, cho phép nó đánh trúng trong bán kính 10 m quanh mục tiêu định trước.
Tầm bắn được nâng lên tối đa khoảng 80 km, ngoài khả năng phản pháo của hầu hết các tổ hợp pháo phản lực thông thường, bảo đảm khả năng sống sót cho bệ phóng M270.
Đặc biệt hệ thống này có thể phóng tên lửa MGM-140, đây được coi là một trong những loại tên lửa chiến thuật nguy hiểm bậc nhất hiện nay trên thế giới.
MGM-140 ATACMS là dòng tên lửa đạn đạo chiến thuật được Tập đoàn Lockheed Martin phát triển dành cho quân đội Mỹ và một số nước đồng minh. Tên lửa đạn đạo MGM-140 có tầm bắn từ 150 - 300km tùy biến thể.
Sau khi được đưa vào trang bị, Lockheed Martin tiếp tục phát triển dự án ATACMS với việc cho ra đời các biến thể tiếp theo của MGM-140 gồm: MGM-140B - Block IA, MGM-164 ATACMS - Block II và MGM-168 ATACMS - Block IVA.
Mỗi biến thể được phát triển dành cho từng loại nhiệm vụ khác trong đó MGM-168 ATACMS - Block IVA sở hữu tầm bắn xa nhất lên đến 300km với khả năng mang theo một đầu đạn nổ cực mạnh, nặng 230kg.
Đạn tên lửa MGM-140 nặng 1,6 tấn, dài 4m, đường kính thân 610mm, có thể mang theo nhiều loại đầu đạn khác nhau bao gồm cả các loại đầu đạn phân mảnh có khả năng gây sát thương trên diện rộng và chúng được dẫn đường bằng hệ thống định vị toàn cầu và dẫn đường quán tính.
Gần đây Mỹ đang tái khởi động chương trình chế tạo phiên bản mới của loại tên lửa này có tầm phóng lên tới 500km.
Tuy nhiên chưa có dấu hiệu Mỹ và Anh sẽ chuyển loại tên lửa đạn đạo chiến thuật MGM-140 dùng cho pháo phản lực M270 và M142 cho Ukraine.