Nga lần đầu sử dụng tên lửa Kh-59M trên chiến trường Ukraine

Tại khu vực Nikolaev của Ukraine, người dân địa phương đã lần đầu tiên chụp được hình ảnh cho thấy quân Nga đã sử dụng tên lửa Kh-59M để thực hiện một vụ tấn công.

Như vậy đây là loại tên lửa hành trình không đối đất đầu tiên được máy bay chiến thuật Nga sử dụng, trước đó các tên lửa Kh-101 được phóng đi từ oanh tạc cơ chiến lược Tu-160 và Tu-95.

Kh-59M được trang bị cho máy bay chiến thuật nhằm tiêu diệt các mục tiêu có kích thước nhỏ trên mặt đất và trên mặt biển, với tọa độ mục tiêu đã được xác định hoặc bị phát hiện bởi phi công.

Tên lửa được thiết kế và chế tạo tại MKB Raduga, Kh-59M là phiên bản hiện đại hóa sâu từ Kh-59 khi thay thế động cơ phản lực nhiên liệu rắn bằng động cơ turbine phản lực nhỏ RDK-300, dẫn đến việc gần như có một tên lửa mới với đặc tính kỹ thuật khác hoàn toàn mẫu cơ sở.

Tên lửa Kh-59 đã được sử dụng nhiều trong cuộc chiến đấu tranh Chesnya, mục tiêu là các vị trí ẩn nấp của phiến quân ly khai và kho tàng. Hiệu quả của Kh-59 được đánh giá không cao do điều kiện gió tuyết đã ảnh hưởng lớn đến độ tương phản của mục tiêu với môi trường.

Vũ khí lần đầu tiên được giới thiệu tại Triển lãm hàng không MAKS-93. Trong giai đoạn này, tên lửa được dành cho xuất khẩu với mã hiệu Ovod-ME (Ruồi trâu) và ngay lập tức thu hút sự quan tâm đặc biệt.

Tại triển lãm MAKS-2009, Ovod-ME được trưng bày với 2 phiên bản chính là Kh-59 ME và Kh-59M2E nhằm mục đích có thể tiêu diệt dải mục tiêu rộng hơn trên mặt đất và trên mặt biển trong mọi điều kiện thời gian hoặc bị giới hạn về tầm nhìn.

Theo giới thiệu từ nhà sản xuất, tên lửa Kh-59M2E nặng hơn tên lửa Kh-59ME và được trang bị hệ thống dẫn đường truyền tín hiệu từ tên lửa về máy bay với đầu dẫn đạn lắp camera có độ nhạy cao.

Tập đoàn Raduga còn giới thiệu mẫu nâng cấp sâu tên lủa Kh-59M tăng tầm bắn lên đến 285 km, phiên bản tên lửa chống tàu Kh-59MK lắp đầu tự dẫn bằng radar ARGS-59E và tên lửa đa nhiệm Kh-59MK2.

Tên lửa Kh-59M được thiết kế theo mô hình khí động học không cánh đuôi, với 4 cánh bay hình chữ thập và bộ phận cánh điều khiển, cánh ổn định đường bay ở mũi tên lửa.

Để tăng cao khả năng sống còn của đạn, phần thân tên lửa phía bên trong được chia thành nhiều khoang. Các cơ quan điều khiển là hệ thống cánh lái khí động học.

Mặc dù tích hợp động cơ RDK-300 nhưng phía cuối của tên lửa vẫn giữ lại động cơ đẩy phản lực nhiên liệu rắn, cho phép Kh-59M được phóng đi với tốc độ cao và động cơ đẩy duy trì được tốc độ hành trình và tầm bay xa.

Sau khi tên lửa được phóng đi, nắp bảo vệ của động cơ turbine phản lực (nhằm tránh bụi bẩn khi máy bay cất cánh) sẽ bay ra khỏi cổ hút gió, động cơ RDK-300sẽ khởi động và tên lửa bay theo lực đẩy động cơ.

Tầm xa của đường truyền tín hiệu điều khiển tên lửa là 140 km, cho phép tiến hành phóng hiệu quả từ khoảng cách là 120 km. Tên lửa Kh-59M có thế phóng từ độ cao thấp (đến 100 m) và có thể bay bám địa hình đến mục tiêu (từ 50 m đến 1.000 m).

Tên lửa sử dụng hệ thống dẫn đường quán tính và radar đo độ cao. Có một số lựa chọn về đầu đạn, có thể là loại xuyên giáp khối lượng 320 kg, hoặc đầu đạn loại casset nặng 280 kg với những thành phần gây sát thương như mảnh vụn và hiệu ứng nổ lõm.

Độ chính xác của tên lửa Kh-59M trên tầm bắn hiệu quả cho sai lệch trong bán kính từ 2 - 3 m. Để lắp đặt lên máy bay, loại đạn này sử dụng giá treo chuyên dụng AKU-58-1, mỗi máy bay chiến đấu mang theo được 2 đạn.