Nga cảnh báo máy bay AWACS ASC 890 'sẽ bị phá hủy như A-50' khi tham chiến

"Thụy Điển sắp cung cấp máy bay chỉ huy - cảnh báo sớm trên không (AWACS) ASC 890 cho Ukraine, qua đó giúp tăng cường năng lực phòng không của Kyiv", Thủ tướng Ulf Kristersson cho biết.

Được biết đây là hai chiếc ASC 890 được chế tạo trên khung gầm Saab 340 vừa hết hạn cho Cộng hòa Séc thuê, cùng với phi đội tiêm kích hạng nhẹ JAS-39 Gripen, bởi vậy chúng có thể được giao cho Ukraine ngay lập tức.

Chiếc ASC 890 sẽ mang lại cho lực lượng phòng không và không quân Ukraine những khả năng hoàn toàn mới, cụ thể là kiểm soát chiến đấu nhằm chống lại các mục tiêu trên không, dưới mặt đất và trên mặt biển.

Bên cạnh đó, khả năng phát hiện và tấn công mục tiêu từ xa của Ukraine cũng sẽ tăng lên vượt bậc. Khí tài trinh sát trên máy bay ASC 890 sẽ mang lại nhận thức tình huống tốt hơn so với radar truyền thống đặt dưới đất vì thoát khỏi giới hạn đường chân trời vô tuyến điện từ.

Tuy vậy việc sử dụng trực tiếp những máy bay AWACS này trên lãnh thổ Ukraine sẽ bị hạn chế để tránh tổn thất, dự kiến chúng sẽ bay trong không phận các nước có chung biên giới, bởi tầm xa của radar cho phép thực hiện điều đó.

Không chỉ có vậy, việc máy bay AWACS ASC 890 hoạt động xa vùng chiến sự, không nằm trong lãnh thổ Ukraine còn giúp cho phi công Thụy Điển có thể trực tiếp điều khiển phương tiện, tiết kiệm thời gian huấn luyện kíp chiến đấu người Ukraine.

Stockholm thông báo, để tăng cường hơn nữa khả năng phòng không của Ukraine, ngoài máy bay ASC 890, gói hỗ trợ còn bao gồm tên lửa Rb 99 (AMRAAM), có thể được sử dụng cả trên tiêm kích F-16 và hệ thống phòng không NASAMS.

Đây là điều khả thi bởi Rb 99 chính là phiên bản được Thụy Điển sản xuất theo giấy phép dựa trên tên lửa không đối không AIM-120B AMRAAM của Mỹ, với cự ly tác chiến tối đa 70 km.

Trước thông tin trên, phía Nga đã tỏ ra khá lo lắng, nhưng đồng thời cũng đưa ra cảnh báo về việc hai chiếc ASC 890 này sẽ nhanh chóng bị tiêu diệt, tương tự những gì đã xảy ra với một loại máy bay AWACS khác là A-50, khi hai chiếc bị bắn rơi bởi tên lửa phòng không.

Moskva cho rằng ASC 890 có kích thước lớn, tốc độ chậm, phát ra tín hiệu điện từ mạnh mẽ nên có thể phát hiện từ xa và sử dụng hệ thống phòng không tầm xa như S-500, hay tên lửa chống radar, hoặc tên lửa không đối không tầm xa để bắn hạ chúng.

Nga cũng có thể tấn công các máy bay ASC 890 khi chúng đang hiện diện ở các sân bay trên đất Ukraine, bởi họ có trong tay nhiều loại tên lửa hành trình tầm xa hàng ngàn km, đủ sức vươn tới bất cứ mục tiêu nào.

Moskva còn nói thêm, kể cả khi 2 chiếc máy bay AWACS ASC 890 chính thức tham chiến thì chúng cũng không thể gây ra tác động lớn đến mức quyết định đến cục diện trên chiến trường.

Ukraine thiếu số lượng tiêm kích mạnh hay tên lửa tầm xa, vì vậy vai trò của cặp máy bay chỉ huy cảnh báo sớm trên không này có lẽ chỉ tập trung trong nhiệm vụ phòng thủ, đó là phát hiện sớm tên lửa tấn công của Nga để giúp phòng không đánh chặn.

Trong lịch sử quân sự thế giới hiện đại mới chỉ có Ukraine lập được kỳ công đó là bắn hạ máy bay AWACS đối phương cách xa chiến tuyến hàng trăm km, hiện chưa rõ Nga có làm được điều tương tự hay không?