Ukraine sẽ khôi phục máy bay AWACS An-71 để dẫn đường cho F-16?

Một số chuyên gia quân sự Ukraine nhận xét máy bay AWACS Saab 340 sẽ được sử dụng để hỗ trợ lực lượng phòng không và không quân nước này, mang lại những khả năng tác chiến mới.

Khi sắp có máy bay AWACS phương Tây, một chi tiết thú vị được nhắc tới đó là báo chí Ukraine nhận xét, lẽ ra hiệu quả của hệ thống phòng không và không quân nước này đã tốt hơn nếu có phương tiện tương tự.

Trong quá khứ, tổ hợp chế tạo hàng không Antonov của Ukraine đã chế tạo một chiếc máy bay chỉ huy - cảnh báo sớm trên không rất đặc biệt đó là An-71, khi sử dụng khung gầm vận tải cơ An-72 để gắn đĩa radar trên cánh đuôi đứng.

Antonov An-71 (Tên ký hiệu NATO Madcap) là một máy bay chỉ huy và cảnh báo sớm trên không (AWACS) được Liên Xô thiết kế nhằm sử dụng trên tàu sân bay có máy phóng.

Chiếc An-71 sử dụng chung khung thân với máy bay vận tải cất hạ cánh đường băng ngắn An-72 Coaler. Điều thú vị là An-72 có biệt danh Cheburashka (một nhân vật hoạt hình Nga nổi tiếng có đôi tai to) vì cách bố trí động cơ nằm trên cánh.

Thông số kỹ thuật cơ bản của máy bay AWACS An-71 bao gồm: phi hành đoàn 6 người; chiều dài 23,5 m; sải cánh 31,89 m; chiều cao 9,2 m; trọng lượng rỗng và trọng lượng cất cánh tối đa hiện vẫn không có thông số cụ thể.

Chiếc phi cơ được trang bị 2 động cơ phản lực Progress D-436K công suất 7. 500 kgf và 1 động cơ phụ trợ RD-38A lực đẩy 2.900 kgf, cho vận tốc tối đa 650 km/h, vận tốc hành trình 530 km/h, trần bay 10.800 m.

Điểm làm nên sự khác biệt của An-71 là đĩa radar của nó lại được bố trí ngay trên cánh đuôi đứng thay vì chính giữa thân như các loại máy bay chỉ huy cảnh báo sớm thường thấy khác.

Radar trang bị cho An-71 là loại Vega-M Kvant, có thể phát hiện tới 400 mục tiêu từ cự ly lên tới 370 km. Thông số trên không hề thua kém loại A-50 mà Không quân Nga đang sử dụng hiện nay.

Có tổng cộng 3 nguyên mẫu An-71 đã được chế tạo, chiếc AWACS trên hạm này thực hiện chuyến bay thử nghiệm đầu tiên ngày 12/7/1985. Tuy nhiên với một số khó khăn kỹ thuật và vì những lợi ích của chiếc AWACS khác là Yak-44 mà dự án An-71 đã bị hủy bỏ.

Vào đầu thập niên 2000, Ukraine đã không thành công trong việc chào bán một chiếc An-71 với giá 200 triệu USD cho Ấn Độ. Hiện nay có một nguyên mẫu An-71 đã được phục chế và trưng bày tại Bảo tàng Hàng không Ukraine.

Mặc dù đã nhắc về chiếc An-71 và mong muốn sở hữu phương tiện tương tự, nhưng phải nhìn nhận trong tình cảnh hiện nay, tổ hợp Antonov không có khả năng chế tạo lại chiếc phi cơ này, do các cơ sở của họ đã bị phá hủy nặng nề.

Không chỉ có vậy, nhiều công nghệ về radar ứng dụng trên chiếc An-71 hiện thuộc về Nga, vì vậy nếu muốn sản xuất một máy bay AWACS khác, Ukraine buộc phải làm lại từ đầu.

Nhưng sau khi chiến sự kết thúc, Ukraine hoàn toàn có thể thực hiện chương trình hợp tác như Ấn Độ đang làm hiện nay, đó là dùng khung thân máy bay thời Liên Xô kết hợp cùng khí tài trinh sát do Israel cung cấp.