Máy bay cảnh báo sớm KJ-3000 giúp Trung Quốc thay đổi luật chơi trên bầu trời

Theo Tạp chí Military Watch (MW), Trung Quốc đã cho thấy sự tiến bộ đáng kể về sức mạnh quân sự khi ra mắt máy bay cảnh báo sớm (AWACS) KJ-3000 thế hệ mới.

Sử dụng khung thân máy bay vận tải hạng nặng Y-20B, trang bị động cơ WS-20, KJ-3000 trở thành một phần quan trọng trong chiến lược hiện đại hóa Không quân Trung Quốc (PLAAF).

Trước đây, xương sống của phi đội AWACS của Trung Quốc chính là những chiếc KJ-500 được trang bị radar mảng pha quét chủ động (AESA) tiên tiến.

Radar trang bị cho KJ-500 có thể theo dõi đồng thời 100 mục tiêu, nhưng do sử dụng khung thân máy bay vận tải cánh quạt Y-9 mà phạm vi hoạt động cũng như tải trọng ở mức khá hạn chế.

Trong khi đó KJ-3000 vượt trội các phiên bản cũ về mọi thông số cơ bản, cung cấp cho PLAAF cấu hình cao - thấp độc đáo khi sử dụng máy bay AWACS, không ghi nhận trường hợp tương tự ở bất kỳ quân đội nào khác trên thế giới.

Việc tăng kích thước đĩa radar trên KJ-3000 giúp mở rộng đáng kể khả năng phát hiện và kiểm soát, điều này đặc biệt quan trọng khi vùng trời ngày càng bão hòa với máy bay tàng hình thế hệ thứ năm và thứ sáu.

Radar cỡ lớn của KJ-3000 sẽ hoạt động kết hợp với các cảm biến trên mặt đất, trên biển và trên không, cung cấp khả năng xác định và theo dõi mục tiêu tàng hình từ cự ly xa hơn nhiều so với trước đây.

Cần lưu ý thêm rằng máy bay vận tải Y-20 - khung gầm cơ sở của KJ-3000 đã trở thành nền tảng quan trọng cho việc hiện đại hóa các phương tiện hỗ trợ tác chiến của Không quân Trung Quốc.

Ngoài KJ-3000, khung thân Y-20 còn được điều chỉnh thành máy bay tiếp dầu YY-20, bắt đầu phục vụ từ năm 2022, đã nâng cao đáng kể khả năng tiếp nhiên liệu trên không của PLAAF.

Bằng cách sử dụng khung thân Y-20, KJ-3000 được thiết kế để cách mạng hóa hệ thống kiểm soát và cảnh báo sớm của Trung Quốc. Việc sử dụng các hệ thống AWACS đã chứng tỏ giá trị trong nhiều cuộc xung đột hiện đại.

Trên bầu trời Ukraine, Nga đang tích cực sử dụng phi đội A-50U số lượng hạn chế nhưng vẫn đủ để kiểm soát hỏa lực cho các tên lửa tầm xa như 40N6 và R-37M, giúp chúng bắn trúng mục tiêu cách xa tới 400 km.

Trước khi KJ-3000 trực chiến, KJ-500 AWACS cũng đã hỗ trợ các máy bay chiến đấu của Trung Quốc, bao gồm tiêm kích tàng hình J-20, cho phép bắn tên lửa tầm xa với độ chính xác cao.

Vấn đề đáng quan tâm ở đây là Trung Quốc tiếp tục phát triển không chỉ các hệ thống AWACS mà còn cả sự tương tác của phương tiện với các thành phần khác của lực lượng tác chiến trên không.

Tiêm kích J-20 và J-16 trong vai trò xương sống của PLAAF được trang bị radar có kích thước và khả năng cao hơn đáng kể so với khí tài được sử dụng trên máy bay phương Tây, bao gồm cả F-16 và F-35.

Trung Quốc còn là nước duy nhất phát triển tiêm kích tàng hình 2 chỗ ngồi, cho phép phi công phụ thực hiện nhiệm vụ quản lý chiến đấu mà các mẫu chiến đấu cơ phương Tây không thể thực hiện nổi.

Những thành tựu của Trung Quốc trong lĩnh vực máy bay AWACS đang buộc phương Tây phải xem xét lại lộ trình hiện đại hóa hàng không của họ.

Điển hình như Mỹ đang phải khẩn trương thay thế máy bay E-3 Sentry lỗi thời bằng chiếc E-7 Wedgetail hiện đại hơn, mặc dù những máy bay này bị nhận xét thua kém KJ-3000 về kích thước radar cũng như khả năng tổng thể.

Theo nhiều chuyên gia quân sự, chiến lược hiện đại hóa phi đội AWACS của PLAAF củng cố vị thế của Trung Quốc ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương và tạo ra những thách thức nghiêm trọng cho các đối thủ.

PLAAF tập trung vào nhu cầu chuẩn bị cho các xung đột công nghệ cao trong tương lai, nơi vai trò của những hệ thống AWACS sẽ càng trở nên quan trọng hơn.

Kết hợp với tiêm kích tối tân và tên lửa tầm xa, KJ-3000 AWACS cùng với những máy bay cảnh báo sớm khác sẽ giúp Không quân Trung Quốc chiếm ưu thế lớn trên bầu trời, kể cả khi phải đối đầu với Mỹ và đồng minh.