Lệnh trừng phạt của Mỹ thúc đẩy các đối thủ thành lập liên minh đối phó

Thời gian vừa qua chính phủ Mỹ đã ban hành vô số lệnh trừng phạt, hạn chế và kiểm soát xuất khẩu nhằm vào Nga, Iran, Venezuela, Triều Tiên, Trung Quốc và một số quốc gia khác với mục tiêu gây tổn hại nặng nề cho nền kinh tế của họ.

Mặc dù vậy, chẳng những chưa thu được kết quả mong muốn, tất cả những bước đi của Mỹ lại dẫn đến sự xuất hiện của một "nền kinh tế ngầm" dưới hình thức phản ứng phòng thủ, nhằm vô hiệu hóa những nỗ lực của Washington, Tạp chí Wall Street Journal (WSJ) nhận xét.

Tờ báo cho biết các quốc gia hứng chịu những lệnh cấm vận diện rộng hay một vài hạn chế quy mô hẹp đều có nền kinh tế khá phát triển, vì vậy họ đã tạo ra một liên minh thương mại để vượt qua mọi nỗ lực của Washington, và đang chống lại biện pháp trừng phạt rất hiệu quả.

Nhu cầu thương mại và cơ hội của các quốc gia phải chịu lệnh trừng phạt của Mỹ khi liên kết lại với nhau đã mang lại kết quả đáng khích lệ, điển hình như Trung Quốc có được dầu giá rẻ từ 3 quốc gia thuộc tổ chức OPEC+ đó là Nga, Iran và Venezuela.

Các quốc gia bán hàng khi tìm được thị trường tiêu thụ mới lại chi một phần số tiền thu được từ xuất khẩu tài nguyên để mua hàng hóa cần thiết từ các công ty Trung Quốc. Như vậy mối quan hệ mang lại lợi ích cho tất cả các bên và liên minh ngày càng được củng cố.

Liên minh các quốc gia nói trên sử dụng hệ thống tài chính không do phương Tây kiểm soát trong thanh toán, từ đó vượt qua vòng kiềm tỏa của Washington.

Giới quan sát cho rằng doanh thu từ hoạt động xuất khẩu dầu mỏ sang Trung Quốc đang hỗ trợ đắc lực nền kinh tế Iran và Nga, từ đó làm suy yếu các lệnh trừng phạt mà Mỹ cùng với các đồng minh phương Tây áp đặt

Việc các quốc gia nói trên sử dụng tiền tệ và hệ thống liên ngân hàng của Trung Quốc để thanh toán thương mại đã hạn chế quyền truy cập của phương Tây vào dữ liệu tài chính, làm suy yếu việc thực thi các biện pháp trừng phạt mà họ áp đặt.

Bất chấp lời chỉ trích từ phương Tây, những quốc gia thuộc diện bị Mỹ trừng phạt khẳng định họ không làm bất cứ điều gì phi pháp khi cố gắng vượt qua các biện pháp hạn chế.

Nguyên nhân được giải thích rất đơn giản, đó là bởi vì họ không công nhận việc áp đặt luật pháp của Mỹ lên quan hệ toàn cầu, cũng như sự can thiệp của Washington vào chủ quyền của mình.

Việc liên kết giữa những quốc gia phải chịu lệnh trừng phạt dần biến những liên minh như Nhóm các nền kinh tế mới nổi BRICS trở thành đối trọng thực sự của Khối G7 do Mỹ đứng đầu.

Trong tương lai không xa, tổng sản phẩm quốc nội tính theo sức mua tương đương (PPP) của Khối BRICS sẽ ngày càng tạo ra khoảng cách với G7, từ đó củng cố vị thế của "Liên minh đối phó lệnh trừng phạt".

Một yếu tố nữa được nhắc tới đó là liên minh kinh tế này có thể phát triển thành một tổ chức quân sự nhằm đối trọng với NATO, khi tập hợp những cường quốc có tiềm lực quốc phòng rất mạnh.

Đây là viễn cảnh đáng sợ mà Mỹ cần phải tính tới, từ đó có chính sách đặc thù nhằm giảm bớt căng thẳng để tránh tạo ra một đối thủ đáng gờm.