Châu Âu đang đối diện cuộc khủng hoảng năng lượng trầm trọng, trong đó phần nhiều liên quan đến việc quan hệ với Nga xấu đi, điều này khiến nền kinh tế EU thiệt hại nặng.
Thâm hụt thương mại của Liên minh châu Âu đã lập kỷ lục mới do chênh lệch giữa giá trị xuất khẩu và nhập khẩu. Cuộc khủng hoảng năng lượng ảnh hưởng như thế nào đến nền kinh tế EU cũng như quan hệ thương mại giữa các nước châu Âu đã được tờ Economics Today đánh giá.
Cuộc khủng hoảng năng lượng bắt đầu ở EU vào mùa thu năm 2021 đã ảnh hưởng đáng kể đến nền kinh tế châu Âu. Trong bối cảnh thiếu hụt nguồn cung và giá nhiên liệu xanh cao cắt cổ, nhiều công ty bắt đầu đóng cửa, và các nhà máy phụ thuộc vào khí đốt bị đình chỉ sản xuất.
Mùa đông ở khu vực châu Âu đã làm trầm trọng thêm tình hình năng lượng, bởi vì các cơ sở lưu trữ khí đốt gần như trống rỗng. Chi phí nhiên liệu thay đổi hàng ngày, nhưng không bao giờ giảm xuống dưới 1.000 USD / 1.000 mét khối.
Thậm chí vào ngày 21/12/2021, giá khí đốt đạt mức cao nhất mọi thời đại là 2.190 USD. Theo Cơ quan Thống kê châu Âu (Eurostat), thiệt hại kinh tế của EU tính đến tháng 12/2021 lên tới 10 tỷ euro (11,3 tỷ USD).
Giá trị âm giữa xuất khẩu và nhập khẩu ở Liên minh châu Âu đã không được quan sát thấy kể từ năm khủng hoảng 2008. Các nhà phân tích cho rằng việc tăng giá năng lượng và nhập khẩu từ Trung Quốc vào năm ngoái đã dẫn đến kết quả này.
“Tình hình kinh tế toàn cầu nói chung không mấy khả quan, và một số yếu tố địa chính trị chỉ làm phức tạp thêm. Đối với bản thân cuộc khủng hoảng, nó chắc chắn đã bị kích động bởi những diễn biến gần đây”, nhà phân tích Alexander Danilov của Economics Today giải thích.
“Thứ nhất, các nước châu Âu chưa sẵn sàng với thực tế rằng khí đốt sẽ có giá khoảng 2.000 USD / 1.000 mét khối. Bất kể một quốc gia ổn định về kinh tế đến đâu thì vẫn có những khoản chi phí nhất định được thiết lập bởi khung ngân sách".
"Và vấn đề thứ hai, chúng ta phải nhớ rằng người dân và người tiêu dùng cuối cùng luôn chịu ảnh hưởng trước hết từ bất kỳ khía cạnh kinh tế nào", chuyên gia Danilov cho biết thêm.
Sự gia tăng mạnh mẽ của thâm hụt thương mại với Trung Quốc và Nga đóng vai trò quan trọng trong tăng trưởng chi tiêu nhập khẩu của châu Âu. Trung Quốc chiếm vị trí đầu tiên - cán cân thương mại âm với nước này gần như tăng gấp đôi trong năm - lên 282,3 tỷ USD.
Thực tế là các nước châu Âu đã tăng cường mua hàng hóa Trung Quốc trong nửa cuối năm 2021 do nhu cầu phục hồi kinh tế sau đại dịch Covid-19, bất chấp cuộc khủng hoảng hậu cần.
"Nga là quốc gia gây thâm hụt thứ hai đối với EU, nhưng ở đây mọi thứ đều rõ ràng về nguyên tắc: EU nhập khẩu rất nhiều khí đốt và dầu từ Nga, nhưng căng thẳng trong quan hệ khiến châu Âu phải tìm nguồn cung mới với giá cao hơn, từ đó thiệt hại kinh tế càng lớn".
“Tất cả các loại khiêu khích, trừng phạt và những động cơ địa chính trị khác đều không có lợi cho nền kinh tế toàn cầu hoặc nền kinh tế của các quốc gia châu Âu cụ thể".
"Các chính trị gia đã phá hoại cả thị trường khí đốt và thị trường chứng khoán một cách độc lập bằng những tuyên bố của mình, điều này không góp phần khắc phục cuộc khủng hoảng”, chuyên gia Danilov tổng kết.
Cán cân âm trong thương mại của EU vẫn tồn tại kể từ tháng 11/2021 (khi đó ước tính đã là 1,7 tỷ USD), lập kỷ lục mới của châu Âu trong vòng 13 năm qua.