Khám chữa bệnh ngoài giờ hành chính - mô hình đột phá nhờ dám nghĩ, dám làm

• Gần 300 người đến khám bệnh tối tại Bệnh viện Bạch Mai trong ngày đầu triển khai

Vậy mô hình này có đảm bảo đúng các yếu tố pháp lý hay không? Có đảm bảo quyền lợi người bệnh hay không? Có thể mang lại những thay đổi như thế nào với ngành y và có nên nhân rộng ra các bệnh viện khác?...

Bệnh viện Bạch Mai triển khai khám bệnh ngoài giờ hành chính từ 1-8-2024

Thay đổi thói quen, người bệnh phấn khởi

Bắt đầu từ ngày 1-8, Bệnh viện Bạch Mai triển khai khám bệnh ngoài giờ hành chính, kéo dài từ 17 - 21h hàng ngày với chi phí không thay đổi. Ngay trong ngày đầu tiên triển khai, Ban Giám đốc bệnh viện cùng 70 y bác sĩ đã có mặt tại 22 phòng khám các chuyên khoa khác nhau để phục vụ người bệnh. Sau 4 giờ làm việc, gần 300 người bệnh được khám, chủ yếu là bệnh nhân đến từ Hà Nội và các tỉnh/thành lân cận như Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Bắc Giang, Hải Dương, Hưng Yên…

Chị Lưu Hà Trang (28 tuổi), nhân viên một công ty tư nhân ở quận Thanh Xuân (Hà Nội) đến khám lúc gần 18h và chọn hình thức khám theo yêu cầu. Chị Trang bị cúm và sốt đã 2 ngày kèm đau mỏi cơ thể, nghi ngờ mắc sốt xuất huyết. Do công việc cuối tháng phải gấp rút hoàn thiện theo tiến độ nên chị chưa thể xin nghỉ để đi khám, mà chỉ mua thuốc hạ sốt uống tạm. Biết tin Bệnh viện Bạch Mai khám ngoài giờ hành chính, chị Trang phấn khởi thu xếp xong công việc vào lúc 17h30 là lập tức đến khám. Việc bệnh viện công lập mở khám ngoài giờ như vậy rất phù hợp cho những người làm hành chính như chị…

Thông tin về việc này, PGS.TS Đào Xuân Cơ - Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai cho biết, lượng bệnh nhân đến khám mỗi ngày rất đông, có khi tới 8.000 - 10.000 người, nên dù đã triển khai nhiều giải pháp vẫn không tránh khỏi có một số khung giờ bị quá tải cục bộ. Với việc mở rộng khung giờ khám từ 17 - 21h (thứ hai đến thứ sáu), và từ 6h30 - 16h30 (thứ bảy và chủ nhật), người dân sẽ có nhiều lựa chọn, thuận tiện sắp xếp thời gian, công việc để đi khám (hoặc đưa người thân đi khám), tránh phải xếp hàng đông đúc, chờ đợi.

Nhiều người dân lo lắng khi không rõ khám ngoài giờ có đảm bảo chất lượng như khám trong giờ hành chính hay không? Giá cả có thay đổi không? Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai khẳng định, hoạt động khám chữa bệnh ngoài giờ của bệnh viện vẫn đầy đủ các chuyên khoa và các xét nghiệm, chiếu chụp cận lâm sàng như trong giờ hành chính, giá dịch vụ không thay đổi. Bên cạnh đó, việc triển khai khám chữa bệnh ngoài giờ hành chính với chất lượng và chi phí không đổi được kỳ vọng sẽ thay đổi thói quen khám chữa bệnh của nhân dân. Tâm lý chung của mọi người là thường đi khám bệnh từ sáng sớm, vào các ngày đầu tuần, với suy nghĩ đi khám buổi sáng để thuận tiện cho việc nhịn ăn nếu cần phải làm một số xét nghiệm máu, thủ thuật. Vì vậy, vào buổi sáng và những ngày đầu tuần, bệnh viện phải hoạt động với công suất cao, nhiều khi quá tải. Tuy nhiên, theo các bác sĩ và chuyên gia xét nghiệm, quan niệm này không hoàn toàn chính xác.

Bác sĩ CK II Trần Minh Thảo - Phó trưởng Khoa Khám bệnh theo yêu cầu (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, trừ các bệnh cấp tính, đau đầu, bụng, ngực, đau rất nhiều thì nên đi khám sớm, ngay cả nửa đêm cũng phải đi. Còn đa phần (đến 90%) có thể đi khám buổi chiều hoặc ngoài giờ hành chính mà không ảnh hưởng gì so với khám buổi sáng. Hơn nữa, khám vào buổi chiều hoặc ngoài giờ hành chính, lượng người vắng hơn cũng là điều kiện để người bệnh đỡ vất vả hơn trong việc tiếp cận các dịch vụ. Song song đó, khi lượng bệnh nhân không bị dồn dập như buổi sáng, các bác sĩ có nhiều thời gian khám, tư vấn cho từng người kỹ lưỡng hơn…

Khám bệnh ngoài giờ vẫn có đầy đủ chuyên gia, các chuyên khoa, xét nghiệm… như trong giờ hành chính

Nhân viên y tế tăng thu nhập, giảm “chân trong, chân ngoài”

Lợi ích của việc tổ chức khám bệnh ngoài giờ hành chính đối với người bệnh, như các ý kiến phân tích nêu trên, là rất rõ ràng. Còn đối với cán bộ, nhân viên của bệnh viện, làm thế nào để họ tình nguyện phục vụ thêm trong ngày nghỉ, giờ nghỉ, trong khi thực tế có khá nhiều thầy thuốc làm thêm ở các cơ sở y tế tư nhân?

TS.BS Đỗ Văn Thành - Trưởng phòng Tổ chức cán bộ (Bệnh viện Bạch Mai) chia sẻ, thực tế là các y bác sĩ sau khi hết giờ làm tại bệnh viện vẫn tranh thủ làm thêm ở các phòng khám và các cơ sở y tế tư nhân để có thêm thu nhập. Do vậy, việc triển khai làm thêm giờ ngay tại bệnh viện sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho nhân viên y tế không phải di chuyển trong khung giờ cao điểm, vẫn khám bệnh, phẫu thuật được cho người dân ngay tại bệnh viện, đồng thời có thêm thu nhập chính đáng. Ngoài chính sách trả công làm thêm thỏa đáng, bệnh viện cũng bảo đảm tính pháp lý để các thầy thuốc yên tâm làm việc trong điều kiện tốt hơn phòng khám tư. Ban lãnh đạo Bệnh viện Bạch Mai đã cam kết nguồn thu trong thời gian khám buổi tối, sau khi trừ các khoản nghĩa vụ tài chính với Nhà nước và bệnh viện, sẽ chuyển thành thu nhập cho người lao động. Đây là khoản thu nhập tăng thêm chính đáng và hợp pháp cho tất cả người lao động tự nguyện tham gia. Vì thế, đến nay đã có khoảng 2.000 bác sĩ, điều dưỡng, kỹ thuật y, cán bộ công nhân viên của Bệnh viện Bạch Mai đăng ký tự nguyện làm thêm ngoài giờ hành chính. Được biết, nhiều bác sĩ giỏi cũng sẵn sàng đóng cửa phòng khám riêng để làm thêm giờ tại bệnh viện. Với việc giải quyết được bài toán thu nhập tăng thêm cho y bác sĩ như trên, về lâu dài có thể khắc phục được tình trạng “chân trong, chân ngoài”, “chân ngoài dài hơn chân trong” của một bộ phận không nhỏ y bác sĩ, thậm chí là các biểu hiện tiêu cực của một số bác sĩ như khám qua loa để kéo bệnh nhân ra phòng khám tư…

Có thể thấy, mặc dù các quy định pháp luật trong lĩnh vực này chưa đầy đủ, song lãnh đạo Bệnh viện Bạch Mai đã thể hiện quyết tâm “dám nghĩ, dám làm” vì mục tiêu phục vụ người bệnh tốt hơn cũng như chăm lo tốt hơn cho đời sống cán bộ, nhân viên. Thành công của mô hình này cần thêm thời gian để đánh giá, song bước đầu nó đã đáp ứng được quy luật cung - cầu, đáp ứng được mong mỏi của người bệnh và cả nguyện vọng chính đáng của nhân viên y tế. Vì thế, sau một thời gian thực hiện, mô hình này nên được tổng kết, đánh giá để xem xét nhân rộng.