Công nghiệp hàng không Nga: Thời kỳ hoàng kim đang quay lại

Công nghiệp hàng không Nga đánh dấu thành tựu lớn bằng việc sẽ tiến hành bay thử máy bay chở khách MS-21 và SSJ-100 "thay thế nhập khẩu" với động cơ hoàn toàn nội địa vào năm 2025.

Đây là sự kiện mang tính bước ngoặt, cho thấy Nga không chỉ độc lập trong việc thiết kế và chế tạo máy bay dân dụng hiện đại, mà đáng kể nhất chính là loại bỏ sự phụ thuộc vào các nhà cung cấp phương Tây.

Cần lưu ý đó là theo kế hoạch ban đầu, việc cung cấp máy bay MS-21 cho các hãng hàng không Nga ​​sẽ bắt đầu vào năm 2022, tuy nhiên các lệnh trừng phạt của phương Tây buộc Moskva phải đưa ra những điều chỉnh.

Nguyên nhân xuất phát từ việc phải thay thế toàn bộ nhiều chi tiết và cụm lắp ráp, bao gồm cả vật liệu composite, dẫn đến thực tế là phải thử nghiệm và lấy chứng nhận mới từ đầu.

Báo chí Nga lưu ý rằng với đặc thù của ngành hàng không, mỗi thay đổi mới trên máy bay đều yêu cầu trải qua quá trình đánh giá nghiêm ngặt, bao gồm hàng nghìn giờ bay thử nghiệm trên không.

Giai đoạn cuối cùng của quá trình chứng nhận MS-21 "thay thế nhập khẩu" dự kiến ​​sẽ hoàn thành toàn bộ vào năm 2025, sau đó 10 máy bay thuộc lô sản xuất đầu tiên sẽ được đưa vào sử dụng.

Ngoài MS-21, những máy bay chặng ngắn SSJ-100 lắp động cơ PD-8 cũng đang về đích. Nếu như đối với MC-21, động cơ nội địa được thiết kế ngay từ đầu thì trên Superjet, đây là nhiệm vụ mới gắn liền với khối lượng thay thế nhập khẩu lớn.

Mặc dù vậy theo báo chí Nga, các vấn đề kỹ thuật quan trọng đã được giải quyết và việc thử nghiệm động cơ PD-8 ngoài thực địa sẽ sớm bắt đầu. Dự kiến vào đầu năm 2025, động cơ này dự kiến ​​sẽ được thử nghiệm trên chính chiếc SSJ-100 thay vì trên loại khác như hiện nay.

Chưa dừng lại đây, công việc đang được tiến hành khẩn trương nhằm tạo ra động cơ PD-35 có lực đẩy 35 tấn dành cho máy bay thân rộng. Dự án ​​sẽ đang được tiến hành khẩn trương, những khó khăn chính liên quan đến việc phát triển vật liệu và công nghệ mới.

Động cơ PD-35 có ý nghĩa quan trọng đối với ngành hàng không Nga, bởi đặc thù của lãnh thổ rộng lớn đòi hỏi nhiều máy bay thân rộng với sức chứa lớn, ngoài ra "trái tim" này còn phù hợp với các dòng máy bay vận tải quân sự hạng nặng tương lai.

Cho đến thời điểm hiện tại, tổng cộng 10 máy bay MS-21 đã rời khỏi dây chuyền sản xuất, nhưng việc giao chúng cho các hãng hàng không bị hoãn lại cho đến khi hoàn tất quá trình lấy giấy chứng nhận đủ điều kiện hoạt động.

Các nhà máy hàng không trên lãnh thổ Nga có khả năng lắp ráp tới 36 chiếc MS-21 mỗi năm, nhưng dự kiến sẽ phải mất khoảng 3 - 4 năm nữa để đạt được sản lượng thiết kế. Với nhu cầu ngày càng tăng, nhà máy Irkutsk có thể sẽ sản xuất tới 80 chiếc.

Tình hình với SSJ-100 phức tạp hơn một chút, bởi vì ban đầu chiếc máy bay này hầu như chỉ bao gồm toàn bộ là linh kiện nhập khẩu, trong khi đó ở chiều ngược lại, MS-21 ban đầu đã có tới 50% linh kiện nội địa, giúp đẩy nhanh quá trình thay thế nhập khẩu.

Giới chuyên gia hàng không nhận định, việc tạo ra các dòng máy bay chở khách thuộc nhiều kích cỡ khác nhau chẳng những liên quan đến uy tín mà còn là nhiệm vụ sống còn đối với nước Nga.

So sánh với những sản phẩm của Trung Quốc như chiếc Comac C919, mặc dù trông có vẻ đầy triển vọng nhưng vẫn chủ yếu phụ thuộc vào việc nhập khẩu công nghệ từ hai nhà cung cấp Boeing và Airbus.

Trong khi đó nước Nga với nền tảng công nghệ phát huy từ thời Liên Xô đã không chỉ vượt qua các lệnh trừng phạt mà còn phát triển vững chắc, hướng tới việc tạo ra một ngành hàng không bền vững và tự chủ hoàn toàn.

Trong tương lai không xa, giới lãnh đạo ngành công nghiệp hàng không Nga kỳ vọng sẽ tái lập được thời kỳ hoàng kim Liên Xô, khi các máy bay chở khách nội địa thống trị mọi đường bay trong nước.

Không chỉ có vậy, Nga còn hướng tới việc xuất khẩu máy bay chở khách cho một số khách hàng truyền thống, có quan hệ lâu đời với họ hàng chục năm qua, đặc biệt là khu vực châu Phi hay một vài nước Trung Đông.