Chiến dịch tập kích tên lửa của Nga: Đòn quá hiểm với Ukraine

Bắt đầu từ trung tuần tháng 10 vừa qua, Nga đều đều hàng ngày mở cuộc tấn công ồ ạt bằng các loại tên lửa hành trình vào khắp lãnh thổ Ukraine. Trong hai tuần qua, đòn đánh hỏa lực của Nga đã tàn phá nặng nề cơ sở hạ tầng của Ukraine, đặc biệt là hạ tầng về năng lượng điện.

Các cuộc tấn công của quân đội Nga vào các cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine được thực hiện bài bản, có chọn lọc, có lộ trình cụ thể và hết sức kiên nhẫn. Nếu mục tiêu này hôm nay chưa phá hủy được, hôm sau Moscow sẽ chỉ thị tiếp tục phóng tên lửa đến khi san phẳng nó.

Các chuyên gia năng lượng Ukraine cho rằng, các đồng nghiệp về hệ thống điện của Nga và Liên Xô cũ đã “chỉ điểm” các mục tiêu cần tấn công. Hầu hết các trạm biến áp và máy biến thế đều đặt trên mặt đất, do đó, chúng trở thành mục tiêu hết sức dễ dàng với tên lửa Nga.

Thêm vào đó, mạng lưới điện của Nga và Ukraine về mặt thiết kế kỹ thuật tương đối giống nhau, do đó bản đồ cơ sở hạ tầng thời Liên Xô có thể cung cấp một lộ trình cụ thể để phá hủy các mục tiêu.

Đòn đánh của Nga đã gây ra sự phá hủy nặng nề đến mức các quan chức Ukraine và phương Tây cho rằng chúng được chỉ định bởi các chuyên gia về hệ thống điện thời Liên Xô cũ, những người biết rõ các mục tiêu nào sẽ gây ra tổn thất tối đa cho mạng lưới điện của Ukraine.

Điều này thể hiện rõ ở việc suốt từ khi mở chiến dịch tập kích kéo dài hơn 2 tuần qua, Nga ít nhắm vào các nhà máy điện quan trọng được bảo vệ nghiêm ngặt mà tập trung nhiều hơn vào các nút giao trong mạng lưới điện, vốn có vai trò cầu nối quan trọng để mạng lưới điện hoạt động và cung cấp các dịch vụ thiết yếu.

Theo Bộ trưởng Năng lượng Ukraine German Galushchenko, tất cả UAV, tên lửa hành trình từ trên không, trên biển đều nhắm vào các cơ sở hạ tầng năng lượng. Moscow đã có lộ trình tấn công vào các địa điểm này, nếu bỏ sót một mục tiêu nào thì ngay hôm sau Nga sẽ tiếp tục tấn công nó.

Các cuộc tấn công của quân đội Nga với hàng trăm tên lửa và UAV mỗi ngày khiến Ukraine hầu như không thể làm gì để đối phó, bởi Kiev không có đủ hệ thống phòng không để bảo vệ hạ tầng năng lượng. Nếu rút lực lượng từ các cơ sở quân sự, thì hạ tầng quân sự sẽ trở thành mục tiêu bị tấn công.

Trước đó, khi một vài nhà máy điện hoặc đường dây điện bị tấn công, Ukraine có thể nhanh chóng khắc phục vấn đề nhưng hiện nay, Kiev không thể, thậm chí là không buồn khắc phục những thiệt hại, bởi tên lửa phá hủy các trang thiết bị và cơ sở hạ tầng dễ dàng và nhanh chóng hơn nhiều so với việc sửa chữa.

Theo các chuyên gia, việc thay thế các trạm biến áp và máy biến thế đặc biệt khó khăn bởi chúng thường được xây dựng theo đơn đặt hàng và là một quy trình có thể mất một vài tháng. Hơn nữa, với những trạm biến thế kiểu cũ, rất khó có thể tìm được linh kiện sửa chữa, hầu như phải thay mới luôn.

Thế nhưng, dù có đủ lực để thay thế vật liệu, linh kiện thì việc sửa chữa các cơ sở hạ tầng bị hư hại sẽ trở nên vô nghĩa khi Nga có thể tấn công một mục tiêu nhiều lần, thậm chí có cơ sở vừa tái khôi phục lại bị phá hủy bởi đợt tấn công ngay sau đó.

Chỉ sau vài ngày bị Nga tập kích tên lửa, các quan chức Kiev đã phải thừa nhận hơn 1/3 trung tâm phát điện khó có thể thay thế của nước này đã bị hư hại hoặc bị phá hủy. Sau hai tuần tập kích cho đến nay, hầu như toàn bộ hạ tầng mạng lưới điện của Ukraine đã bị đánh trúng với mức độ khác nhau.

Thiệt hại của Ukraine là không thể bù đắp sau khi Nga kiểm soát nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu ở Zaporizhzhia, khiến khu vực phía đông và phía nam thiếu điện nghiêm trọng, trong khi nước này không thể thay đổi đường dây điện từ các nhà máy ở phía Bắc và phía Tây tới những địa điểm cần thiết gần các chiến trường ở phía Nam và phía Đông.

Hệ thống điện của Ukraine ngày càng bị suy yếu nghiêm trọng dẫn tới việc các nhà chức trách đã yêu cầu người dân dừng sử dụng các thiết bị tốn nhiều điện và thực hiện kế hoạch cắt điện theo kế hoạch trong một vài khung giờ ở Kiev cũng như các thành phố xung quanh.

Hơn nữa, nhiều thành phố Ukraine bị tấn công là nơi đặt các nhà máy quan trọng, cần cả điện và khí đốt để duy trì hoạt động. Điều này đồng nghĩa với việc các cuộc tấn công trên đang gây ra những tổn thất rất nặng nề không chỉ cho lưới điện quốc gia, mà cả nền kinh tế Ukraine.

Sự thay đổi trong chiến thuật của Nga khiến các quan chức Ukraine và phương Tây lo ngại giữa bối cảnh mùa đông sắp đến gần. Cuộc sống của người dân Ukraine bị ảnh hưởng nghiêm trọng, có thể gây ra làn sóng tị nạn mới và làm suy yếu nền kinh tế Ukraine vốn đã kiệt quệ vì chiến tranh.

Bên cạnh hạ tầng năng lượng điện, Nga còn tấn công mạnh vào hạ tầng kho bãi nhiên liệu xăng dầu Ukraine và cả hệ thống đường sắt, nhằm ngăn chặn khả năng cung ứng cho tiền tuyến của Kiev. Với việc tất cả hạ tầng năng lượng-nhiên liệu và cung ứng đều bị tàn phá, Ukraine đang lâm nguy thực sự.

Thủ tướng Ukraine - Denis Shmygal vừa qua đã thừa nhận rằng, châu Âu sẽ đối mặt với “sóng thần di cư”, nếu các nước phương Tây không cung cấp thêm các hệ thống phòng không tiên tiến cho nước này để ngăn chặn các đợt tập kích tên lửa đầy nguy hiểm của Nga.